Fenix (czasopismo)

Fenix powstał jako kontynuacja fanzinu Feniks. Zostało założone w 1990 r. przez Jarosława Grzędowicza, Krzysztofa Sokołowskiego, Rafała A. Ziemkiewicza, Andrzeja Łaskiego i Dariusza Zientalaka^[2]. W pierwszym roku istnienia (numery 0–4) wydawany przez wydawnictwo Radwan^[3][4], następnie od 1991 r. przez wydawnictwo Prószyński i S-ka^[4], zaś od 2000 do 2001 r. (kiedy ukazał się ostatni numer pisma) przez wydawnictwo Mag^[2][4]. Do 1993 r. redaktorem naczelnym był Rafał A. Ziemkiewicz, później Jarosław Grzędowicz. Ukazało się 107 numerów^[2][2][5].

Fenix miał początkowo format A5 (pierwsze numery wydawane przez wydawnictwo Radwan), potem charakterystyczny, „kieszonkowy” format, który został nieco zwiększony w ostatnich kilkunastu numerach, wydawanych przez Mag. Zawsze jednak format czasopisma był mniejszy od A4^[2].

W ostatnim numerze, który pojawił się w wakacje 2001 r., redaktor naczelny zaznaczył, że nie doszło do upadku magazynu, lecz do zmiany wydawcy. W styczniu 2018 roku pismo zostało reaktywowane jako Fenix Antologia z inicjatywy Bartka Biedrzyckiego i Krzysztofa Sokołowskiego (ukazywało się do 2020)^[2][6][7].

W czasopiśmie obok utworów literackich (głównie opowiadań) publikowano także recenzje książek, a okazjonalnie także filmów, teksty krytyczne dotyczące szeroko pojętej fantastyki (w formie kolumn takich jak "Piąte Piwo" Marka Oramusa), a także okazjonalnie wywiady i komiksy.^[2]

Fenix ​​został wydany w momencie polskiej transformacji z komunistycznego kraju kontrolowanego przez Związek Radziecki do suwerennego, demokratycznego państwa kapitalistycznego i wkrótce stał się najważniejszym konkurentem dla dominującego w Polsce magazynu fantastyki, "Nowej Fantastyki". Z 107 numerami pozostaje drugim^[a] najbardziej popularnym polskim magazynem w tym gatunku; jako taki, magazyn odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu pokolenia pisarzy fantastyki w Polsce w latach 90. i popularyzował (głównie zachodnią) literaturę gatunkową poprzez swoje tłumaczenia. Był również znany z publikacji utworów t.zw. "fantatyki rozrywkowej", tj. bardziej skupionych na akcji i przygodzie, podczas gdy "Nowa Fantastyka", pod swoim wieloletnim redaktorem Maciejem Parowskim, była skłonna do publikacji bardziej wyrafinowanych i eksperymentalnych opowieści^[2].

Fenix od początku próbował kształtować przyszłych pisarzy. Służyły temu nie tylko organizowane konkursy literackie, ale również Hitalia – swoista gra narracyjna, którą współtworzyć mogli czytelnicy, nadsyłając swoje teksty, a także prowadzony przez Feliksa W. Kresa „Kącik złamanych piór” – utrzymany w konwencji satyrycznej krytyczno-literacki kącik porad dla młodych pisarzy, w których Kres odnosił się do nadesłanych do redakcji tekstów^[2]. W lutym 2005 roku felietony z „Kącika złamanych piór” wydano w formie książkowej pod tytułem Galeria złamanych piór^[2].

• Strona oficjalna czasopisma