Jan Czapla (oficer)
Jan Czapla vel Czaplo (ur. 12 czerwca 1893 w Lidzie, zm. 14 sierpnia 1920 pod Borkowem[1]) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 major piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
12 czerwca 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 sierpnia 1920 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1912–1920 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca batalionu |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujUrodził się 12 czerwca 1893 w Lidzie, w rodzinie Juliana i Weroniki z Arlukiewiczów[2]. W 1912 wstąpił do Wileńskiej Szkoły Wojskowej[3]. 1 października 1914 został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1914[4] i wcielony 3. kompanii 148 batalionu rezerwowego. 7 stycznia 1915 został przeniesiony do 204 pułku piechoty (ros. 204-й пехотный Ардагано-Михайловский полк), należącego do 51 Dywizji Piechoty. W jego szeregach walczył na frontach I wojny światowej. 1 czerwca 1915 pod Jarosławiem został kontuzjowany w lewą nogę i głowę, a następnie leczony w Kijowie[5][4]. 12 marca 1916 został ranny w głowę[5][4]. Absolwent Akademii Sztabu Generalnego w Piotrogrodzie. Awansował na porucznika i sztabskapitana[6].
Od lipca 1918 walczył w szeregach 1 Pułku Strzelców Polskich im. Tadeusza Kościuszki.
W 1919 powrócił do kraju. Walczył na froncie polsko-bolszewickim. Poległ 14 sierpnia 1920 dowodząc I batalionem 1 Syberyjskiego pułku piechoty w czasie bitwy o Borkowo[7], gdy na czele nielicznego oddziału ochotników zdobył w walce na bagnety umocnione pozycje nieprzyjaciela. Za czyn ten odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu „Virtuti Militari”[8]. 23 października 1920 został pośmiertnie zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920, jako oficer byłej 5 Dywizji Strzelców Polskich w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[9].
Był kawalerem, bezdzietnym[10].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 173[2][8] – pośmiertnie 26 marca 1921[11]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 7 lipca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[12]
- Order Świętego Stanisława 2 stopnia z mieczami – 31 marca 1917[6]
- Order Świętego Stanisława 3 stopnia z mieczami i kokardą – 4 września 1916[6]
- Order Świętej Anny 4 stopnia z napisem na szabli „Za odwagę” – 9 maja 1916[6]
Przypisy
edytuj- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 120, jako Jan Czaplo.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ a b c Именной список штаб и обер-офицерам и классным чиновникам 204-го пехотного Ардагано-Михайловского полка в порядке старшинства. Управление Министерства обороны Российской Федерации по увековечению памяти погибших при защите Отечества. [dostęp 2024-01-04]. (ros.).
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c d Чапля Иван Юльевич. [w:] Памяти героев Великой войны 1914–1918 [on-line]. Управление Министерства обороны Российской Федерации по увековечению памяти погибших при защите Отечества. [dostęp 2024-01-04]. (ros.).
- ↑ Dindorf-Ankowicz 1929 ↓, s. 35-36, jako mjr Jan Czaplo.
- ↑ a b Polak (red.) 1991 ↓, s. 28.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1920 roku, s. 1086, jako Jan Czaplo.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 2 kwietnia 1921 roku, s. 611, jako Jan Czaplo.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227, jako ś.p. mjr Jan Czaplo.
Bibliografia
edytuj- Czapla (Czaplo) Jan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.65-5606 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-04].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Franciszek Dindorf-Ankowicz: Zarys historii wojennej 82-go Syberyjskiego pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
