Johan Helmich Roman
Johan Helmich Roman (ur. 26 października 1694 w Sztokholmie, zm. 20 listopada 1758 w Haraldsmåla koło Kalmaru) – szwedzki kompozytor późnego baroku. Członek Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk[1].
Data i miejsce urodzenia |
26 października 1694 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
20 listopada 1758 |
Gatunki | |
Zawód |

Życiorys
edytujOk. 1715 wyjechał do Anglii[2], w Londynie uczyli go Johann Christoph Pepusch i Attilio Ariosti. Pracował jako skrzypek w King's Theatre, a następnie w Royal Academy of Music w Londynie[2]. Po powrocie do Szwecji (1721) został wicekapelmistrzem, a po sześciu latach kapelmistrzem orkiestry królewskiej[2].
Romana nazywano ojcem muzyki szwedzkiej lub „szwedzkim Händlem”, zarówno z powodu jego wybitnych umiejętności kompozytorskich, jak i inspirowania się muzyką Händla. Roman był tak jak Händel zwolennikiem polifonii włoskiej, takiej jakiej hołdowali Domenico Scarlatti i Giovanni Battista Pergolesi.
Najsłynniejszym dziełem Romana jest Drottningholmsmusik z 1744, 24-częściowa suita, skomponowana z okazji ślubu szwedzkiego następcy tronu Adolfa Fryderyka z siostrą Fryderyka II Pruskiego, Ludwiką Ulryką (Lovisa Ulrika).
Roman był mistrzem wielu gatunków muzyki instrumentalnej i wirtuozem skrzypiec, dobrym oboistą i dyrygentem. Organizował w Sztokholmie pierwsze publiczne koncerty. Był także propagatorem używania języka szwedzkiego w muzyce, dzięki czemu w 1740 stał się członkiem Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk[2]. W ostatnich latach życia podupadł na zdrowiu (m.in. miał problemy ze słuchem) i wyjechał na południe Szwecji. Zmarł na raka.
Profesor Ingmar Bengtsson skatalogował dzieła Romana używając numerów BeRI.
Dzieła
edytujMuzyka świąteczna
edytuj- Die "Golovin-Musik", BeRI 1
- Die "Drottningholmsmusik", BeRI 2
- Suite ur Drottningholmsmusiken (1744)
- 13 kantat koronacyjnych i świątecznych
Utwory orkiestrowe i instrumentalne
edytuj- 23 symfonie
- 6 uwertur
- 5 suit orkiestrowych
- 2 Concerti Grossi
- 5 koncertów skrzypcowych
- l concerto per oboe d'amore, BeRI 53
- 17 Trio-Sonaten
- XII Sonate a flauto traverso, violone e cembalo (tr. 1727, poświęconych Ulryce Eleonorze gewidmet.
- 1 Sonate für Flöte und Cembalo
- Utwory na klawesyn i fortepian (u.a. 12 Suiten und 12 Sonaten)
- Assaggio à violino solo, BeRI 301, tr. 1740)
- Violinenduos
Utwory wokalne
edytuj- Szwedzka Msza (für Solisten, Chor und Orchester)
- Kantaty (Dixit, Jubilate, Oh Gott, wir loben Dich)
- Hymny (min. Beati omnes)
- Psalmy Dawidowe
- ok. 80 sakralnych pieśni w języku szwedzkim i łacińskim.
Przypisy
edytuj- ↑ Johan Helmich Roman. Project Runeberg. [dostęp 2012-11-17]. (szw.).
- ↑ a b c d Roman, Johan Helmich [online], Polska Biblioteka Muzyczna [dostęp 2025-01-03] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Johan Helmich Roman – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Johan Helmich Roman w Polskiej Bibliotece Muzycznej
- ISNI: 000000010463317X
- VIAF: 95205664
- LCCN: n82099726
- GND: 118749560
- LIBRIS: mkz12tx55qrd56c
- BnF: 13899137m
- SUDOC: 162201125
- SBN: LO1V158008
- NKC: pna2008456562
- BNE: XX1776526
- NTA: 141929928
- BIBSYS: 5067903
- Open Library: OL5442702A
- PLWABN: 9810664020305606
- NUKAT: n2013004163
- J9U: 987007327961605171
- LNB: 000037013
- LIH: LNB:IFs;=BY
- RISM: people/30002729