Meczet Piątkowy w Male

Pierwszy meczet piątkowy(inne języki) na Malediwach został zbudowany w 1153 roku, wkrótce po przejściu sułtana Dhovemi(inne języki) na islam. Wcześniej miejscowa ludność praktykowała buddyzm^[2]. Dokładne informacje o wymiarach i wyglądzie meczetu nie są znane, wiadomo jedynie, że w 1338 roku budynek ten został odnowiony^[2].

Istniejący meczet z czasem stał się zbyt mały, by pomieścić wszystkich wiernych uczestniczących w modlitwach. Dlatego też w 1656 roku sułtan Malediwów Ibrahim Iskandar I(inne języki) podjął decyzję o wybudowaniu nowej świątyni. Stary meczet został wyburzony, a budowa nowego trwała około półtora roku i zakończyła się w 1658 roku^[2]. W 1668 roku sułtan po powrocie z pielgrzymki do Mekki nakazał wzniesienie nowej bramy do meczetu od strony południowej oraz minaretu; jego budowa zakończyła się w 1674 roku^[2].

W 1904 roku, podczas drugich rządów sułtana Muhammada Shamsuddeena III(inne języki), pierwotnie kryjącą dachy meczetu i bramy strzechę zastąpiono blachą falistą^[2]. W 1963 roku wymieniono konstrukcję dachu zastępując stare drewno drewnem tekowym, a blachę falistą – blachą aluminiową^[2]. W latach 1987–1988 kolejne prace konserwatorskie przeprowadził zespół indyjskich i malediwskich ekspertów^[2].

Budynek jest najważniejszym zabytkiem kraju i nieprzerwanie od czasu swojego powstania pełni funkcje sakralne^[2]. Wzniesiono go z bogatych w węglan wapnia szkieletów korali madreporowych, głównie z rodzaju Porites(inne języki), Colpophyllia(inne języki) i Orbicella(inne języki), które były wydobywane z dna morskiego, cięte na bloki, a następnie suszone. Meczet stanowi jeden z największych na świecie budynków wybudowanych z koralowca, a od 2013 roku wraz z pięcioma innymi koralowymi meczetami figuruje na malediwskiej liście informacyjnej – liście obiektów proponowanych do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO^[2].

Kompleks meczetu Piątkowego w Male obejmuje budynek meczetu, duży cylindryczny minaret, studnie wyłożone koralowcem, zegar słoneczny oraz cmentarz z misternie rzeźbionymi nagrobkami i grobowcami dawnych władców i dostojników. Całość założenia otoczona jest murem^[2].

Meczet został zbudowany na bogato zdobionej podstawie z ciętych bloków koralowca. Ma układ hypostylowy z kolumnami i ścianami również wykonanymi z tego materiału. Konstrukcja dachu jest drewniana, od zewnątrz trzywarstwowa, pokryta blachą aluminiową, zaś od wewnątrz świątynia posiada kasetonowy sufit^[2]. Dach i stolarkę okienną oraz drzwiową meczetu wykonali miejscowi mistrzowie ciesielscy, zwani maavadikaleyge^[2]. Zarówno części drewniane, jak i koralowe są misternie rzeźbione, mają elementy dekoracyjne, a drewno jest polakierowane^[2]. Budynek składa się z dwóch sal modlitewnych otoczonych z trzech stron przedsionkami przypominającymi werandy^[2]. Do większej z nich prowadzą trzy wejścia, a wewnątrz znajduje się mihrab oraz minbar w rogu pomieszczenia^[2].

Obok meczetu stoi masywny XVII-wieczny minaret o cylindrycznym kształcie porównywanym do wielkiego tortu weselnego^[3][2]. Wykonany jest z otynkowanego kamienia koralowego wzmocnionego metalowymi opaskami. Pomalowany jest na biało, a zdobią go motywy kaligraficzne^[2].

•  
  Cmentarz i otoczenie meczetu (2018)
•  
  Sułtańskie grobowce obok meczetu Piątkowego (2006)
•  
  Jeden z grobowców, po prawej widoczny fragment minaretu (2018)
•  
  Detale kamieniarskie jednego z grobowców (2018)
•  
  Wnętrze meczetu (2018)
•  
  Wnętrze meczetu (2018)
•  
  Bogato zdobione drewniane okno (2018)