Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
Étienne Geoffroy Saint-Hilaire (ur. 15 kwietnia 1772 w Étampes, zm. 19 czerwca 1844 w Paryżu) – francuski zoolog, anatom porównawczy, jeden z największych myślicieli w dziedzinie teoretycznej biologii w okresie wczesnego transformizmu, prekursor myśli ewolucyjnej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Otrzymał staranne wykształcenie w kilku dziedzinach nauk. W 1793 roku został mianowany przez Louisa Daubentona na stanowisko asystenta w gabinecie historii naturalnej, pustym po dymisji Bernarda Lacépède’a. W tymże roku Geoffroy został jednym z dwunastu profesorów w nowo otwartym Muséum national d’histoire naturelle, gdzie zajmował katedrę zoologii i gdzie rozpoczął kolekcję zwierząt na potrzeby muzeum. W tym samym czasie rozpoczął badania w dziedzinie zoologii i anatomii porównawczej.
W 1794 roku rozpoczął korespondencję z Georges’em Cuvierem, który przybył w 1795 na jego zaproszenie do Paryża. Obaj naukowcy, mimo dzielących ich pozycji na temat ewolucji, napisali wspólnie wiele pism na temat zoologii, z których jedno zawierało klasyfikację ssaków, stworzoną na podstawie idei subordynacji cech będącej podstawą systemu Cuviera.
Rok później, w artykule „Histoire des Makis, ou singes de Madagascar”, Geoffroy zaprezentował swoje poglądy dotyczące jedności planu organizacji istot żywych. Koncepcja ta stała się stałym elementem jego późniejszych prac.
W 1798 roku Geoffroy został jednym z członków wielkiej ekspedycji naukowej, która towarzyszyła Napoleonowi Bonaparte w Egipcie. Wyprawa ta pozwoliła mu na zgromadzenie licznych informacji dotyczących szczególnie gadów i ryb. W latach 1803–1806 opublikował 13 prac poświęconych głównie ssakom tego regionu. Wrócił do stolicy Francji w 1802 roku. W 1809 został powołany na katedrę zoologii Uniwersytetu Paryskiego. W tym czasie interesował się powstawaniem potworności. Jego pionierskie prace z tego zakresu przyczyniły się do uznania go za ojca teratologii. W efekcie prowadzonych badań paleontologicznych zaczął skłaniać się w stronę transformizmu.
Jego synem był Isidore Geoffroy Saint-Hilaire, również zoolog.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Urbanek: Jedno istnieje tylko zwierzę...: myśli przewodnie biologii porównawczej. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN [Polskiej Akademii Nauk], 2007. ISBN 978-83-88147-08-1.
- ISNI: 0000000121287539
- VIAF: 39377694
- ULAN: 500259872
- LCCN: n85815954
- GND: 118690426
- NDL: 00620720
- LIBRIS: 53hkknpp5m60v7m
- BnF: 119046234
- SUDOC: 026887851
- NLA: 35234387
- NKC: mub2013753815
- NTA: 070494347
- CiNii: DA13129906
- Open Library: OL4694889A
- PLWABN: 9810560265705606, 9810695011405606
- NUKAT: n2005123831
- J9U: 987007313261705171
- LNB: 000224287
- ΕΒΕ: 238940
- LIH: LNB:CFR1;=vN
- PWN: 3904903
- Britannica: biography/Etienne-Geoffroy-Saint-Hilaire
- Treccani: etienne-geoffroy-saint-hilaire
- Universalis: etienne-geoffroy-saint-hilaire
- БРЭ: 1983612
- NE.se: etienne-geoffroy-saint-hilaire
- SNL: Étienne_Geoffroy_Saint-Hilaire
- VLE: etienne-geoffroy-saint-hilaire
- Catalana: 0029708
- Hrvatska enciklopedija: 21679