Łąg

Ten artykuł dotyczy wsi Łąg. Zobacz też: Łąg-Kolonia.

Ten artykuł od 2010-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Łąg

wieś
Kościół w Łęgu
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	chojnicki
Gmina	Czersk
Liczba ludności (2021)	1 119
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	89-652[2]
Tablice rejestracyjne	GCH
SIMC	0083032
Położenie na mapie gminy Czersk Łąg
Położenie na mapie Polski Łąg
Położenie na mapie województwa pomorskiego Łąg
Położenie na mapie powiatu chojnickiego Łąg
53°49′45″N 18°03′52″E/53,829167 18,064444[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Łąg (kaszub. Łãg, niem. Long) – wieś borowiacka w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Czersk. Liczy 607 hektarów.

Sołectwo Łąg obejmuje miejscowości: Łąg, Bukowa Góra, Szyszkowiec. Licza ludności sołectwa wynosi 1217 (stan na 2 listopada 2021 r.)^[3]

Wieś leży w pobliżu linii kolejowej Tczew-Starogard Gdański-Chojnice, ze stacją Łąg i na trasie drogi krajowej nr 22.

W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Łąg, po jej zniesieniu w gromadzie Czersk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z okresu wczesnej epoki żelaza, tzw. kultury wschodniopomorskiej (650-100 p.n.e.). Z tego okresu pochodzi 10 grobów skrzynkowych z płasko łupanych płyt piaskowca^[4]. Znalezisko to uznano za typowe dla tego terenu, w związku z czym że nie prowadzono na tym terenie poważnych prac archeologicznych, tym bardziej, że nieopodal odkryto wcześniejsze ślady (z epoki łużyckiej 1200-650 p.n.e.) w postaci kamiennych kręgów w pobliskim Złym Mięsie (zniszczone przed 1877 r.), Starzyskach (zniszczone w 1875 r.) i w bardziej znanych Odrach. Jeśli się weźmie pod uwagę, że prastary Łąg musiał znajdować się nad brzegiem jeziora – co sugerują stare zapiski i badania geologiczne oraz obecne ukształtowanie terenu i zasypany w końcu XX w. staw przeciwpożarowy – to można przyjąć, że istniały tu dobre warunki do jeszcze wcześniejszego osadnictwa. Z zapisków historycznych wynika, że do 1330 r. Łąg z Czerskiem, Brusami i Wielem należał do kasztelanii zaborskiej. Pod panowaniem Krzyżaków w 1330 wszedł w skład komturstwa tucholskiego. Pierwszy zachowany dokument lokacyjny pochodzi z 1354 r. W nim to Wojciech Doryng i stryj jego Paweł nadali sołtysom Tomaszowi i Hieronimowi 60 włok ziemi^[5]. Otrzymano też przywilej odprawiania 2 mszy w tygodniu^[6]. W tym też czasie zaczęto wznosić w Łęgu pierwszą drewnianą kaplicę. O tym wydarzeniu opowiada jedna z trzech legend dotyczących łęskiego kościoła. W 1385 r. komtur Rudriiger von Elzer zapisał mieszkańcom wsi 6 nowych włók ziemi. W tym czasie przez Łąg przebiegał już szlak handlowy.

Za czasów I Rzeczypospolitej Łąg był wsią królewską należącą do starostwa tucholskiego. W 1570 r. w Łęgu były 3 karczmy kościół i 11 gburów. Rok 1655 – początek potopu szwedzkiego przyniósł wyludnienie wsi, której mieszkańcy w obawie przed represją i grabieżą Szwedów chowali się w borach. Po odejściu zaborców Łąg pozostał zniszczony i ograbiony. Opowiada o tym kolejna z łęskich legend. W 1664 były w wiosce 4 karczmy i „pełniono straż leśną w puszczy i barci leśnej”.

W XIX wieku miejscowość była pisana jako Łęg^[7]. II połowa XIX i początek XX w. to okres dynamicznego rozwoju Łęga we wszystkich dziedzinach. Od 15 lutego 1859 łęski kościół stał się samodzielną parafią (dotychczas filialny kościół parafii Czersk). W 1867 r. wieś nawiedziła epidemia cholery. Stąd nad bocznym wejściem do kościoła znajduje się namalowany wizerunek św. Rocha, patrona od zarazy i zwierząt. W 1870 wybudowano przez wieś kolej „Wschodnią” (Chojnice-Tczew). W 1877 powstał Bank Ludowy^[8] oraz Towarzystwo Rolnicze (kółko rolnicze). W latach 1877–1882 parafia po śmierci (zagadkowym zniknięciu) proboszcza pozostawała bez kapłana. 14 I 1882 przybył do parafii oczekiwany nowy proboszcz ks. Augustyn Worzałła. On to w latach 1885-1887 wybudował obecny kościół w Łęgu i był animatorem wielu społecznych działań^[9]. W 1884 wieś liczyła 1087 ha powierzchni, miała 329 budynków w tym 134 mieszkalne. Żyło w niej 1025 katolików, 61 ewangelików i kilka rodzin żydowskich. 14 stycznia 1894 r. powołano polsko-chrześcijańskie towarzystwo ludowe „Oświata”. W roku 1898 wybudowano młyn parowy, który służył mieszkańcom do lat 70 XX w. (obecnie hotel-restauracja „Stary Młyn”). W 1904 powstało Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” gniazdo „Łąg”, a 17 października 1905 r. druhowie z OSP podpisali oficjalnie swój statut (zarejestrowany 27 X 1905). W końcu stycznia 1920 wieś zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego przyłączono do państwa polskiego^[10][11].

W latach 1928–1930 wybudowano przebiegającą przez Łąg „kolej francuską” (Bydgoszcz-Kościerzyna-Gdynia). Od tego czasu we wsi krzyżują się dwa szlaki kolejowe, choć nigdy nie przyniosło to dla Łęga większych korzyści. We wrześniu 1939 r. Łęga i okolic broniła grupa operacyjna „Czersk” pod dowództwem gen. bryg. Stanisława Grzmota Skotnickiego. Okres II wojny światowej to kolejny czas zniszczeń i prześladowań. We wsi znajdowała się placówka żandarmerii, która dawała się we znaki ludności polskiej (tablica ku czci zamordowanych znajduje się w wejściu głównym kościoła).

49 armia 2 Frontu Białoruskiego wyparła z Łęga Niemców 22 lutego 1945 r. Rok 1956 to budowa nowej szkoły podstawowej. W 1958 część Łęga przyłączono do Czarnej Wody^[12].

We wrześniu 1999 otwarto nowy ośrodek kultury z biblioteką i remizą OSP.

Sołectwo Łąg licz. Od 2009 roku odbywa się tu impreza plenerowa Łęskie Kapuśniaki.

Według rejestru zabytków NID^[13] na listę zabytków wpisana jest chata nr 18, ul. Kościelna 27, XVIII w., nr rej.: 396 z 2.11.1957. Obecnie chata jest składowana w częściach na terenie Parku Etnograficznym we Wdzydzach, gdzie w następujących latach ma zostać postawiona jako obiekt architektury ludowej. Na jej miejscu aktualnie znajduje się przedszkole "BAJKOWA KRAINA" w Łęgu.

• Złe Mięso
• Wądoły (województwo pomorskie)
• Czarna Woda (miasto)

http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_V/655

• Cz. Wycech „Powiat chojnicki. Ziemia – ludzie – przeszłość. Życie gospodarcze i społeczne” Chojnice 1936
• Stanisław Gierszewski „Chojnice,dzieje miasta i powiatu” Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1971
• J. Milewski „Czersk i okolice. Z pogranicza Borów, Kaszub i Kociewia” Gdańsk 1988