Świętojerska – jurydyka duchowna, istniejąca od XIV wieku do 1794 roku.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Była to jedna z dwóch (obok Dziekanii) najstarszych warszawskich jurydyk[1]. Obejmowała grunty nadane XIV wieku przez księcia kanonikom regularnych przy kościele św. Jerzego w Warszawie[2]. Obejmowała teren ograniczony obecnymi ulicami: Świętojerską, Franciszkańską, Sapieżyńską, Koźlą i Wałową[2] (według innego źródła także niepołączony z nim wąski pas ziemi między ulicami Pawią i Dzielną do ulicy Karolkowej)[3]. Nie posiadała jednak aktu erekcyjnego[4] ani − tak jak inne jurydyki duchowe − władz samorządowych[5].
W 1529 roku król Zygmunt I Stary nakazał czynszownikom jurydyki płacenie podatków Nowej Warszawie[6]. W 1660 roku na terenie jurydyki znajdowały się 24 domy i 4 browary[7]. W 1734 roku marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński podporządkował mieszkańców jurydyki sądownictwu miejskiemu i obciążył podatkami na rzecz miasta[7].
Tak jak pozostałe warszawskie jurydyki, Świętojerska została zniesiona w 1791 roku przez ustawę – Prawo o miastach, która zaczęła obowiązywać od 1794 roku[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maria Bogucka, Maria Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Władysław Tomkiewicz, Andrzej Zahorski: Warszawa w latach 1526–1795. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 25. ISBN 83-01-03323-1.
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 860. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Tymoteusz Sawicki. Jurydyki i ratusze Warszawy. „Kronika Warszawy”. Zeszyt 11, s. 7, 1925.
- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 239. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Maria Bogucka, Maria Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Władysław Tomkiewicz, Andrzej Zahorski: Warszawa w latach 1526–1795. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 244. ISBN 83-01-03323-1.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 860−861. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 861. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.
