12 Batalion Saperów (1939)

12 Batalion Saperów
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	1939
	Tradycje
Rodowód	Ośrodek Sapersko-Pionierski 12 DP
	Dowódcy
Pierwszy	mjr Stanisław Wojakowski
	Działania zbrojne
	kampania wrześniowa
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	saperzy
Podległość	12 Dywizja Piechoty

12 Batalion Saperów (12 bsap) – oddział saperów Wojska Polskiego II RP.

Batalion nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany przez Ośrodek Sapersko-Pionierski 12 DP.

Ośrodek Sapersko-Pionierski 12 Dywizji Piechoty

Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych L. dz. 2127/tjn. z 22 maja 1937 roku o wydzieleniu kompanii saperów dla 7, 10, 11, 12, 13, 18, 25 i 27 DP oraz utworzeniu 12 ośrodków sapersko-pionierskich został sformowany Ośrodek Sapersko-Pionierski 12 Dywizji Piechoty^[1]^[a]. Ośrodek stacjonował w Tarnopolu^[2].

Organizacja i obsada personalna ośrodka

Organizacja i obsada personalna ośrodka w marcu 1939 roku^[2]^[b]:

dowódca ośrodka – mjr Wojakowski Stanisław
adiutant – por. Józef Łubikowski (*)^[c]
oficer materiałowy – por. Jan Ansperger
oficer mobilizacyjny – por. Józef Łubikowski (*)^[c]
dowódca kompanii saperów – por. Józef Maksymowicz
dowódca plutonu – por. Witold Bronisław Ilecki
dowódca plutonu – ppor. Janusz Czesław Skarbek-Teieszewski
dowódca plutonu specjalnego – kpt. sap. Mieczysław Krajewski

W 1939 ośrodek sformował batalion saperów dla 12 Dywizji Piechoty.

Struktura i obsada etatowa 12 bsap

Obsada personalna we wrześniu 1939^[5]:

dowódca baonu – mjr Stanisław Wojakowski
zastępca dowódcy baonu – kpt. sap. Mieczysław Krajewski †1940 Charków^[6]

Uwagi

↑ Ośrodki sersko-pionierskie dla 16, 20, 23 i 29 Dywizji Piechoty zostały zorganizowane na bazie czterech istniejących od 1935 roku kompanii saperów nr: 16, 20, 23 i 29
↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939^[3].
↑ ^a ^b Gwiazdką oznaczono oficera, który pełnił jednoczenie więcej niż jedną funkcję^[4].

Przypisy

↑ Kozłowski 1964 ↓, s. 193.
↑ ^a ^b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 813.
↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VIII.
↑ Cutter 2003 ↓, s. 326.
↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 259.

Bibliografia

Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Eugeniusz Kozłowski: Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3

[2] Ośrodki sersko-pionierskie dla 16, 20, 23 i 29 Dywizji Piechoty zostały zorganizowane na bazie czterech istniejących od 1935 roku kompanii saperów nr: 16, 20, 23 i 29

[5] Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939^[3].

[funkcja-7] Gwiazdką oznaczono oficera, który pełnił jednoczenie więcej niż jedną funkcję^[4].

[CITEREFKozłowski1964193-1] Kozłowski 1964 ↓, s. 193.

[CITEREFRocznik_oficerski1939813-3] Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 813.

[CITEREFRocznik_oficerski1939VI-4] Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.

[CITEREFRocznik_oficerski1939VIII-6] Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VIII.

[CITEREFCutter2003326-8] Cutter 2003 ↓, s. 326.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Charkowa2003259-9] Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 259.

[1]

[a]

[2]

[b]

[c]

[5]

[6]

[3]

[4]

Instytucje centralne	Departament Inżynierii Departament Zaopatrzenia Inżynierii Szefostwo Saperów M.S.Wojsk. Dowództwo Saperów M.S.Wojsk. Inspektorat Saperów SG WP Naczelne Dowództwo Saperów
Szkolnictwo	Obóz Szkolny Saperów Główna Szkoła Artylerii i Inżynierii Oficerska Szkoła Inżynierii Centrum Wyszkolenia Saperów Szkoła Podchorążych Inżynierii Szkoła Podchorążych Saperów Wyższa Szkoła Inżynierii
Grupy saperów	1 2 3
Brygady saperów	1 2 3 4
Pułki saperów	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bataliony saperów (1921-1929)	I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX XXX
Bataliony saperów (1929-1939)	1 bsap Leg 2 bsap 3 bsap 4 bsap 5 bsap 6 bsap 7 bsap 8 bsap 9 bsap bchem belektr bmost bsiln baon szk. sap.
Bataliony saperów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 38 43 46 47 48 49 50 53 55 56 60 61 65 71 81 90 bsap WBPanc-Mot 101 102
Kompanie saperów KOP (1931-1939)	„Czortków” „Grodno” „Hoszcza” „Stolin” „Stołpce” „Wilejka”
Szwadrony pionierów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Ośrodki Zapasowe Saperów (1939)	OZSap. typ spec. nr 1 OZSap. nr 2 OZSap. nr 3 OZSap. nr 4 OZSap. MK nr 1 OZSap. MK nr 2

Rodowód	Polska Siła Zbrojna Armia Polska we Francji Armia Wielkopolska Legiony Polskie Samoobrona Litwy i Białorusi Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie na Wschodzie
Naczelne władze wojskowe	Naczelnik Państwa (1918–1922) Prezydent RP (1922–1939) Naczelne Dowództwo WP Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Sztab Generalny (Główny) Kwatera Główna Naczelnego Wodza
Rodzaje sił zbrojnych	Wojsko Marynarka Wojenna
Formacje	Wojska Wartownicze i Etapowe (1919–1921) Korpus Ochrony Pogranicza (1924–1939) Obrona Narodowa (1937–1939)
Bronie	Piechota Kawaleria Artyleria Bronie pancerne (1937–1939) Lotnictwo Saperzy Wojska Kolejowe (do 1928) Wojska Samochodowe (do 1937) Tabory Żandarmeria
Służby	duszpasterska geograficzna intendentury inżynieryjno-saperska kolejowa remontu sprawiedliwości zdrowia weterynarii uzbrojenia lotnictwa żeglugi śródlądowej łączności etapowa jeniecka poborowa
WP w 1939	OdeB pokojowe Plan mob. „W” Mobilizacja OdeB wojenne Kampania wrześniowa Plan „Zachód” Plan „Wschód”
Inne	Bunt Żeligowskiego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego Centrum Wyszkolenia Saperów Centrum Wyszkolenia Łączności Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Centrum Wyższych Studiów Wojskowych Fundusz Obrony Narodowej Główny Urząd Zaopatrywania Armii Instytut Wojskowo-Techniczny Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Oficerska Szkoła Topografów Placówki dyplomatyczne Wojska Polskiego II RP Rada Wojenna Rada Wojskowa Wojna polsko-bolszewicka Wojskowa Komisja Ustawodawcza Wyższa Szkoła Wojenna