Rządzący państwami w 1708
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 28 stycznia – III wojna północna: Szwedzi zajęli Grodno.
- lato - odnotowano przypadki dżumy w Toruniu i Królewcu
- 21 listopada – bitwa pod Koniecpolem pomiędzy konfederatami sandomierskimi a wojskami Stanisława Leszczyńskiego.
- październik – odnotowano przypadki dżumy w Tolkmicku i Tczewie
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 15 stycznia – Niemiec Johann Friedrich Böttger opracował recepturę europejskiej porcelany.
- 23 marca – pretendent do tronu Szkocji i Anglii Jakub Franciszek Edward Stuart podjął nieudaną próbę lądowania w Szkocji na czele floty francuskiej. Próba desantu francuskiego wspierającego Szkotów została udaremniona jeszcze na wodach Kanału przez Royal Navy.
- 25 kwietnia – wojna o sukcesję hiszpańską: bitwa pod Almansą.
- 11 lipca – wojna o sukcesję hiszpańską: bitwa pod Oudenaarde.
- 14 lipca – III wojna północna: zwycięstwo Karola XII nad Rosjanami w bitwie pod Hołowczynem.
- 4 sierpnia – powstanie Rakoczego: w bitwie pod Trenczynem Węgrzy zostali pobici. Daremnie oczekiwali pomocy rosyjskiej.
- 18 sierpnia-11 grudnia – wojna o sukcesję hiszpańską: oblężenie Lille.
- 22 września – III wojna północna: zwycięstwo Szwedów na Rosjanami i Kałmukami pod Smoleńskiem.
- 28 września – wojna o sukcesję hiszpańską: zwycięstwo wojsk angielsko-austriacko-holenderskich nad francuskimi w bitwie pod Wijendaal.
- Październik – powstanie Rakoczego na Węgrzech: Węgrzy utracili twierdze Szolnok i Sárospatak.
- 9 października – III wojna północna: pierwsze w historii zwycięstwo Rosjan nad Szwedami w otwartej bitwie pod Leśną.
- 11 grudnia – wojna o sukcesję hiszpańską: skapitulowała twierdza Lille.
- 21 grudnia – zwycięstwo Francuzów pod St. John’s. Francuzi opanowali całe wschodnie wybrzeże Nowej Fundlandii.
- Przełom 1708 i 1709 roku straszliwy mróz w Europie. Wielu ludzi zginęło z głodu (zwłaszcza we Francji).
- John Churchill, 1. książę Marlborough i Sarah Churchill stracili łaski królowej Anny, które zyskali Robert Harley i kierowana przezeń Abigail Masham.
- 1708-1709 rozgrywka parlamentarna w sprawie kalwinistów naturalizowanych w Wielkiej Brytanii (uciekinierów z północnych Niemiec zdominowanych przez luteranizm). Wigowie bronili ich praw, torysi zaś – Anglikanów.
- Thomas Newcomen wynalazł silnik parowy, który w ciągu XVIII wieku będzie stosowany we wszystkich krajach europejskich (nawet w Rosji).
- Baptyści ze Schwarzenau wyemigrowali do Ameryki Płn.
- Jerzy I Hanowerski uzyskał potwierdzenie tytułu elektora Rzeszy (Kurfürst) od cesarza.
- Austria podjęła akcję zbrojną przeciw Państwu Kościelnemu i papieżowi w Italii.
- Józef I Habsburg poparł prawa protestantów, które gwarantował pokój w Altranstädt.
- Powstał pierwszy stały teatr wiedeński; Theater am Kärntnertor.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 16 stycznia - Józef Stanisław Sapieha, polski duchowny katolicki, biskup koadiutor wileński (zm. 1754)
- 29 stycznia - Anna Romanowa, rosyjska cesarzówna, księżna Holsztynu (zm. 1728)
- 9 lutego - Egidio Romualdo Duni, włoski kompozytor (zm. 1775)
- 23 kwietnia – Friedrich von Hagedorn, pisarz niemiecki (zm. 1754)
- 9 maja - Jan Dominik Łopaciński, polski duchowny katolicki, biskup żmudzki (zm. 1778)
- 30 maja - Daniel Gralath, gdański uczony, burgrabia, burmistrz Gdańska (zm. 1767)
- 21 września – Antioch Kantemir, rosyjski poeta klasycystyczny i dyplomata (zm. 1744)
- 8 grudnia – Franciszek III Stefan, książę Lotaryngii, późniejszy cesarz rzymsko-niemiecki Franciszek I Stefan (zm. 1765)
- data dzienna nieznana:
- Antoni Duchnowski, polski ksiądz katolicki, kanonik inflancki (zm. 1774)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 11 maja – Jules Hardouin-Mansart, francuski architekt (ur. 1646)
- 6 maja – Franciszek de Montmorency Laval, pierwszy biskup Nowej Francji, święty katolicki (ur. 1623)
- 11 października – Ehrenfried Walther von Tschirnhaus – wynalazca europejskiej porcelany (ur. 1651)
- 22 października – Herman Witsius, holenderski teolog i reformator religijny (ur. 1636)
- 28 grudnia – Joseph Pitton de Tournefort, francuski botanik (ur. 1656)
- Data dzienna nieznana:
- Kondratij Buławin, przywódca powstania kozacko-chłopskiego w Rosji
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 16 lutego
- Ostatki: 21 lutego
- Popielec: 22 lutego
- Niedziela Palmowa: 1 kwietnia
- Wielki Czwartek: 5 kwietnia
- Wielki Piątek: 6 kwietnia
- Wielka Sobota: 7 kwietnia
- Wielkanoc: 8 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 9 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 17 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 27 maja
- Boże Ciało: 7 czerwca