| |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ monety | |
| Nominał |
3 grosze |
| Rocznik |
1826, 1827 |
| Emisja | |
| Mennica | |
| Nakład |
ok. 1 000 000 sztuk |
| Data emisji |
1826 |
| Data wycofania |
luty 1851 |
| Opis fizyczny | |
| Masa |
8,57 g |
| Średnica |
25 mm |
| Materiał | |
| Rant |
ząbkowany |
| Stempel | |
3 grosze polskie (1826–1827) – moneta trzygroszowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, bita na podstawie zgody cara Aleksandra I z 20 października 1818 r., wyrażonej między innymi na emisję monet miedzianych 1 i 3 grosze z dodatkowym napisem na rewersie „Z MIEDZI KRAIOWEY”. Monetę bito w latach 1826 i 1827, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[1], a wycofano z obiegu w lutym 1851 r[2].
Moneta została wybita z otokiem, podobnie jak niektóre inne nominały Królestwa Polskiego okresu autonomii emitowane po 1819–, albo po 1820 r[3].
Awers
[edytuj | edytuj kod]Na tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem[4]. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie – I.B. (Jakuba Benika). Dookoła znajduje się wypukły otok[5].
Awers jest identyczny z awersem monety 3 grosze polskie (1819–1835)[5].
Rewers
[edytuj | edytuj kod]Na tej stronie umieszczono nominał „3”, pod nim napis „GROSZE”, poniżej „POLSKIE”, a pod nim rok bicia: 1826 albo 1827, a poniżej otokowo, w półkolu napis:
Z MIEDZI KRAIOWEY.
Dookoła znajduje się wypukły otok[5].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Monetę bito w mennicy w Warszawie, w miedzi, na krążku o średnicy 25 mm, masie 8,57 grama, z otokiem, z rantem ząbkowanym[6][5]. Według sprawozdań mennicy w latach 1826 i 1827 w obieg wypuszczono ok. 1 065 030 sztuk[7]. Dokładniejsze podanie nakładu jest niemożliwe, ponieważ w roku 1827 monetę bito razem z 3 grosze polskie (1819–1835), a mennica w swoich sprawozdaniach raportowała jedynie liczbę wprowadzanych do obiegu monet konkretnego nominału, bez podawania typu[7].
Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli[8]:
| Rocznik | Stopień rzadkości | Szacowana liczba egzemplarzy | Uwagi | Zdjęcie |
|---|---|---|---|---|
| 3 grosze polskie 1826 Z MIEDZI KRAIOWEY | ponad 400 000 |
| ||
| 3 grosze polskie 1827 Z MIEDZI KRAIOWEY | ponad 400 000 | bito również monety 3 grosze polskie (1819–1835) | 
|
W roku 1827 powrócono do bicia trzygroszówki według rysunku monety wprowadzonego w roku 1819[5]. W roku 1835 monetę zastąpiono trzygroszówką polsko-rosyjską[5].
Moneta była bita w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[9].
Nowe bicie
[edytuj | edytuj kod]Istnieją monety nowego bicia z 1857 r. z mennicy w Warszawie dla obydwu roczników, przy czym dla 1827 istnieje również nowe bicie ze znakiem intendenta F.H. zamiast I.B[10].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- 3 grosze polskie (1817–1818)
- 3 grosze polskie (1819–1835)
- 3 grosze polskie 1831
- 3 grosze (1835–1841)
- 1 grosz polski (1822–1825)
- 3 grosze polskie
- monety Królestwa Kongresowego
- tabela cennikowa Bolcewicza
- Rosyjskie monety bite dla Polski (1815–1841)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5–8.
- ↑ Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
- ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 91–99, ISBN 83-87355-37-2.
- ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
- ↑ a b c d e f Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88–99.
- ↑ Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 272.
- ↑ a b Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
- ↑ Tadeusz Iger, Katalog trojaków polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Warszawskie Centrum Numizmatyczne, 2008, s. 279–286.
- ↑ Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, 2003, s. 791,857.
- ↑ Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764-1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 144–184.
