| |
| Data urodzenia |
1953 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 sierpnia 2009 |
| Zawód, zajęcie |
polityk, teolog |
Abd al-Aziz al-Hakim, arab. عبد العزيز الحكيم (ur. 1953, zm. 26 sierpnia 2009 w Teheranie) – iracki polityk i teolog szyicki.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Muhsina Bakira al-Hakima, jednego z irackich ajatollahów szyickich. Studiował teologię i prawo islamskie w jednej ze szkół religijnych w An-Nadżafie, jednak nie ukończył ich, gdyż w 1980 uciekł do Iranu przed represjami ze strony rządzącej dyktatorsko partii Baas. Wcześniej był trzykrotnie aresztowany, a sześciu jego braci zginęło. W 1982 był jednym z twórców Najwyższej Rady Rewolucji Islamskiej w Iraku, której celem było rozszerzenie irańskiej rewolucji islamskiej na sąsiedni Irak[1], z czasem jednak organizacja przeszła na pozycje bardziej umiarkowane, a w emigracyjnej opozycji antysaddamowskiej nie odgrywała większej roli[2]. Abd al-Aziz al-Hakim walczył po stronie Iranu w wojnie iracko-irańskiej, dowodząc zbrojnym skrzydłem rady – Brygadą Badr, bezpośrednio wspieraną przez irański Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej[1].
Abd al-Aziz al-Hakim przybył do Iraku po obaleniu rządów Saddama Husajna przez interwencję pod dowództwem Stanów Zjednoczonych. W sierpniu 2003 zastąpił swojego zamordowanego brata Muhammada Bakira na stanowisku przewodniczącego Najwyższej Irackiej Rady Rewolucji Islamskiej[1], która następnie zmieniła nazwę na Najwyższą Islamską Radę Iraku[3]. Wprowadził swoją organizację do wyborczej koalicji utworzonej przez partie szyickie – Zjednoczonego Sojuszu Irackiego[1] i był jej nieformalnym liderem[4]. Wzbudzał kontrowersje, wzywając do utworzenia autonomicznego regionu szyickiego w Iraku, obejmującego dziewięć południowych prowincji kraju. Przeciwko propozycji tej protestowali politycy sunniccy, oskarżając al-Hakima o dążenie do rozbioru Iraku[4]. Al-Hakim był również za nadaniem autonomii Kurdystanowi[5]. Zjednoczony Sojusz Iracki zwyciężył w wyborach parlamentarnych w Iraku w styczniu 2005 oraz w grudniu tego samego roku[6].
W grudniu 2006 spotkał się z prezydentem Stanów Zjednoczonych George’em W. Bushem[7].
W kolejnych wyborach parlamentarnych w Iraku w 2009 partia al-Hakima wystartowała w koalicji z kilkoma mniejszymi organizacjami religijnymi i zajęła drugie miejsce, lecz uzyskała znacznie mniej głosów, niż podczas poprzednich wyborów parlamentarnych[3]. W 2009 Abd al-Aziz al-Hakim zmarł na raka płuc[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Abdul Aziz al-Hakim. A heavy heritage [online], www.cermam.org [dostęp 2015-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-03].
- ↑ Farouk-Sluglett M., Sluglett P.: Iraq Since 1958. From Revolution to Dictatorship. London & New York: I. B. Tauris, 2003, s. 300. ISBN 1-86064-622-0.
- ↑ a b T. Dodge: Iraq: from war to a new authoritarianism. London & New York: The International Institute for Strategic Studies, 2012, s. 150. ISBN 978-0-415-83485-8. OCLC 824827947. (ang.).
- ↑ a b Dawisha A.: Iraq. A Political History. Princeton: Princeton University Press, 2013, s. 256. ISBN 978-0-691-15793-1.
- ↑ Dawisha A.: Iraq. A Political History. Princeton: Princeton University Press, 2013, s. 264. ISBN 978-0-691-15793-1.
- ↑ T. Dodge: Iraq: from war to a new authoritarianism. London & New York: The International Institute for Strategic Studies, 2012, s. 215–216. ISBN 978-0-415-83485-8. OCLC 824827947. (ang.).
- ↑ President Bush Meets with His Eminence Abdul-Aziz Al-Hakim, Leader of the Supreme Council for the Islamic Revolution in Iraq [online], georgewbush-whitehouse.archives.gov [dostęp 2015-12-09].
- ↑ Liz Sly, Iraq Shiite leader Abdelaziz Hakim dies, „Los Angeles Times”, 27 sierpnia 2009, ISSN 0458-3035 [dostęp 2015-12-09] (ang.).
