![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1941–? |
Siły zbrojne |
|
Formacja |
oddział Myslyma Pezy (1943–?) |
Stanowiska |
|
Główne wojny i bitwy |
Abdi Mati (ur. 23 grudnia 1918 we wsi Fullqet, zm. 4 września 1992) – albański wojskowy pochodzenia tureckiego, kontradmirał Marynarki Wojennej Albanii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1936 roku wyjechał do Rzymu, gdzie po trzech latach ukończył liceum wojskowe. Następnie studiował w akademii morskiej w Livorno[1], którą ukończył w 1941 roku w stopniu porucznika (tenente)[2][3]. Został kapitanem krążownika Luigi Cadorna, jednocześnie był jedynym Albańczykiem w załodze tegoż okrętu[3]. Potępił inwazję na Albanię z 1939 roku[3]. W lutym 1943 roku porzucił służbę na krążowniku[3], a w następnym miesiącu potajemnie opuścił Włochy i przedostał się na teren Albanii; dołączył do działającego w ramach Armii Narodowo-Wyzwoleńczej oddziału Myslyma Pezy, we wrześniu tegoż roku był dowódcą jednego z batalionów[2]. Był później dowódcą 3.[1], następnie 24. Brygady Szturmowej[2][3].
W lutym 1945 roku został mianowany szefem sekcji Marynarki Wojennej w Sztabie Generalnym Albańskich Sił Zbrojnych[2][3][1]. Początkowo pozostawał sceptyczny wobec utworzenia sił morskich przy praktycznym braku floty; zdołał jednak zmobilizować pracowników odpowiedzialnych za wydobycie z dna morza motorówek oraz małych transportowców, które potem odnawiano w celu ich przygotowania do służby w marynarce[2]. W latach 1958–1960 specjalizował się na Akademii Marynarki Wojennej im. Marszałka Związku Radzieckiego A.A. Greczki w Leningradzie[3].
Dosłużył się stopnia kontradmirała (Kundëradmiral)[2][1]. Poza karierą wojskową był także deputowanym do Zgromadzenia Ludowego[2].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Jego imieniem nazwano ulice w miejscowościach Burrel oraz Klos[2].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jego dziadek Abdi był generałem osmańskiej armii i paszą Prizrenu oraz Prisztiny[2]. Poślubił on Turczynkę, z tego związku urodził się syn Adil bej Mati – absolwent uczelni wojskowej w Konstantynopolu, który po odzyskaniu niepodległości przez Albanię dołączył do albańskiej armii[2][3].
Adil bej Mati także poślubił turecką kobietę, z którą miał czterech synów: Galipa, Abdiego, Ganiego oraz Petrita; pierwszy z nich urodził się na terenie Turcji, reszta natomiast w Albanii[2]. Zmarł w Tiranie w 1992 roku[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d 4 SHTATOR 1992, VDIQ KUNDËRADMIRALI ABDI MATI. qmksh.al, 2020-09-04. [dostęp 2020-10-08]. (alb.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Në 100-vjetorin e lindjes të kundër-admiralit Abdi Mati. gazetadita.al, 2018-12-19. [dostęp 2020-01-18]. (alb.).
- ↑ a b c d e f g h Dr. Vangjel Kasapi/ Abdi Mati, Admirali që themeloi Flotën Luftarake Detare. telegraf.al, 2015-12-25. (alb.).