Data i miejsce urodzenia |
20 grudnia 1948 |
---|---|
Język |
angielski |
Dziedzina sztuki |
literatura |
Epoka |
XX, XXI w. |
Nagrody | |
Abdulrazak Gurnah (ur. 20 grudnia 1948 na wyspie Zanzibar w ówczesnym Sułtanacie Zanzibaru) – brytyjski pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2021[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego rodzina ma pochodzenie arabskie[2]. Urodził się na wyspie Zanzibar u wybrzeży wschodniej Afryki[3]. Przebywając na Zanzibarze obserwował przebieg rewolucji i obalenie sułtana. W 1968 przybył do Wielkiej Brytanii jako student[3]. Pozostał w tym kraju. W latach 80. krótko wykładał na Bayero University Kano[4], następnie aż do przejścia na emeryturę wykładał literaturę na University of Kent[3][5][6]. Wydał między innymi powieści Memory of Departure (1987), Pilgrims Way (1988), Dottie (1990), Paradise (1994), Admiring Silence (1996), By the Sea (2001), Desertion (2005) i The Last Gift (2011)[3]. W swoich utworach porusza kwestie emigracji, znane z własnego doświadczenia. Był redaktorem wydanej w 2007 publikacji The Cambridge Companion to Salman Rushdie[3][7].
Jego pierwszym językiem jest suahili[8], ale swoje książki pisze w języku angielskim. Wplata do nich fragmenty w języku suahili, niemieckim i arabskim[9]. Znaczna część jego utworów rozgrywa się na Zanzibarze i w Afryce Wschodniej[10]. W swoich utworach porusza tematy kolonializmu, wojny, emigracji, poczucia tożsamości i przesiedleń[11][12][13]. Jest autorem powieści, opowiadań i esejów[13].
Jest członkiem Royal Society of Literature[12]. Jego książki były nominowane do Costa Book Awards i Nagrody Bookera[14]. W 2021 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury „za bezkompromisową i współczującą penetrację skutków kolonializmu i losu uchodźcy w przepaści między kulturami i kontynentami”[1].
Był jurorem wielu nagród literackich, między innymi Caine Prize for African Writing w 2002 roku[15], Nagrody Bookera w 2016 roku[16] i Royal Society of Literature Literature Matter Awards w 2019 roku[17].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]- Powieści[3]
- Memory of Departure (1987)
- Pilgrims Way (1988)
- Dottie (1990)
- Paradise (1994), wyd. pol.: Raj, Wydawnictwo Poznańskie, tłum. Krzysztof Majer, 2023
- Admiring Silence (1996)
- By the Sea (2001), wyd. pol.: Nad morzem, Wydawnictwo Poznańskie, tłum. Kaja Gucio, 2024
- Desertion (2005)
- The Last Gift (2011)
- Gravel Heart (2017)
- Afterlives (2020), wyd. pol.: Powróceni, Wydawnictwo Poznańskie, tłum. Krzysztof Majer, 2022[18][19]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b The Nobel Prize in Literature 2021 [online], NobelPrize.org [dostęp 2021-10-07] (ang.).
- ↑ Abdulrazak Gurnah wins the Nobel prize in literature for 2021, „The Economist”, ISSN 0013-0613 [dostęp 2022-12-24] .
- ↑ a b c d e f Abdulrazak Gurnah. britishcouncil.org. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
- ↑ Rabiu Musa , Former BUK Lecturer, Abdulrazak Gurnah Wins Nobel Literature Prize [online], Infomedia Nigeria News, 7 października 2021 [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑ Abdulrazak Gurnah. bloomsbury.com. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
- ↑ Abdulrazak Gurnah wins the 2021 Nobel prize in literature [online], the Guardian, 7 października 2021 [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑ Abdulrazak Gurnah. kent.ac.uk. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
- ↑ Ogłoszono laureata literackiej Nagrody Nobla [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-12-24] (pol.).
- ↑ Abdulrazak Gurnah Is Awarded the Nobel Prize in Literature - The New York Times [online], web.archive.org, 7 października 2021 [dostęp 2022-12-24] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-07] .
- ↑ Abdulrazak Gurnah - Literature [online], literature.britishcouncil.org [dostęp 2022-12-24] .
- ↑ Abdulrazak Gurnah: where to start with the Nobel prize winner [online], the Guardian, 8 października 2021 [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑ a b Abdulrazak Gurnah, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑ a b Simon Johnson , Justyna Pawlak , Tanzanian novelist Gurnah wins 2021 Nobel for depicting impact of colonialism, migration, „Reuters”, 8 października 2021 [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑ REF Case study search [online], impact.ref.ac.uk [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑ Kenyan wins African writing prize [online], 16 lipca 2002 [dostęp 2022-12-27] (ang.).
- ↑ Abdulrazak Gurnah on being appointed as Man Booker Prize judge – School of English / news [online] [dostęp 2022-12-27] (ang.).
- ↑ Royal Society of Literature » RSL Literature Matters Awards 2019 – open for submissions [online], web.archive.org, 14 sierpnia 2020 [dostęp 2022-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-14] .
- ↑ Powieść Abdulrazaka Gurnaha nareszcie w Polsce. Książka noblisty jeszcze w październiku [online], lubimyczytac.pl [dostęp 2022-12-27] (pol.).
- ↑ Wydawnictwo Poznańskie wydawcą Abdulrazaka Gurnaha [online], Rynek książki [dostęp 2022-12-27] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Abdulrazak Gurnah. encyclopediaofafroeuropeanstudies.eu. [dostęp 2016-12-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-19)]. (ang.).
- Pomiędzy. O prozie Abdulrazaka Gurnaha, Magazyn Literacki Festiwalu Conrada [dostęp 2022-04-29]
- ISNI: 0000000109376264
- VIAF: 69037521
- LCCN: n87934440
- GND: 120520435
- NDL: 033257640
- LIBRIS: ds07bq56b0397nnf
- BnF: 125162711
- SUDOC: 034403620
- SBN: TO0V161261
- NLA: 35107135
- NKC: xx0011793
- BNE: XX1114609
- NTA: 072913371
- BIBSYS: 90825136
- CiNii: DA08979967
- Open Library: OL7487560A, OL722797A
- PLWABN: 9810534189005606
- NUKAT: n99711101
- J9U: 987007273403805171
- PTBNP: 1158978
- LNB: 000316966
- NSK: 000782265
- CONOR: 23222883
- KRNLK: KAC202211766
- LIH: LNB:BYHh;=Bh