Spis treści
Administrator systemów komputerowych
Administrator systemów komputerowych[1] (łac. administrator „zarządca”), żargonowo sysadmin (ang. system administrator) – informatyk zajmujący się zarządzaniem systemem informatycznym i odpowiadający za jego sprawne działanie.
Wyróżnić można administratorów między innymi:
Zadania
[edytuj | edytuj kod]Do typowych zadań administratora należy nadzorowanie pracy powierzonych systemów, zarządzanie kontami i uprawnieniami użytkowników, konfiguracja systemów, instalowanie i aktualizacja oprogramowania, dbanie o bezpieczeństwo systemu i danych w systemach, nadzorowanie, wykrywanie i eliminowanie nieprawidłowości, asystowanie i współpraca z zewnętrznymi specjalistami przy pracach instalacyjnych, konfiguracyjnych i naprawczych, dbanie o porządek (dotyczy w szczególności forów internetowych) itp. Ważnym elementem jest też tworzenie dokumentacji zmian wprowadzanych w systemach mających bezpośredni wpływ na jego funkcjonalność[2].
Ze względu na zakres obowiązków, specjalistyczna wiedza typowego administratora może wykraczać poza znajomość administracji powierzonego mu oprogramowania lub sieci, i dotyczyć pogranicza takich kategorii jak m.in.: elektronika, znajomość wielu różnych języków programowania, kryptografia i kryptoanaliza.
Z racji wykonywanych obowiązków i dostępu do danych wrażliwych administrator w swojej pracy powinien kierować się zasadami zgodnymi z etyką i obowiązującym prawem komunikacji elektronicznej[3].
Uprawnienia
[edytuj | edytuj kod]Aby móc pełnić swoje funkcje, administrator zwykle posiada w danym systemie konto o bardzo wysokich uprawnieniach (często w systemach administratorzy nie mogą nadawać i zabierać uprawnień administratora innym użytkownikom). Przeważnie administrator nie zna haseł zwykłych użytkowników, ale ma możliwość ich zmiany. Może też zwykłym użytkownikom nadawać oraz odbierać poszczególne uprawnienia. W zależności od systemu operacyjnego lub aplikacji oraz metody uwierzytelniania są sytuacje, w których nawet administrator nie posiada wiedzy o konkretnym haśle lub mechanizm nie pozwala mu go zmienić. Może za to je zresetować, aby użytkownik sam mógł je zmienić. W niektórych systemach operacyjnych nawet administrator nie może zmienić właściciela plików. Może za to przejąć na własność pliki innego użytkownika lub dać takie uprawnienia innemu użytkownikowi.
Z racji powierzonych funkcji administrator z przyczyn technicznych może nie występować sam, ale mieć także swoich pomocników-asystentów. W zależności od funkcji i nazwy głównego administratora, mogą się oni nazywać moderatorami, redaktorami (na blogach), operatorami, half-opami (jeśli np. główny administrator nazywa się „operatorem”), w przypadku poszczególnych skryptów forów np. junior administratorami, lub też właśnie administratorami (wtedy sam administrator nazywany jest np. „super administratorem” lub „headadminem”), i posiadają szereg przydzielonych uprawnień dobranych pod kątem specyficznych zadań do wykonania (np. wyłącznie moderowanie postów na forum, możliwość usuwania użytkowników z kanału IRC lub czatu bez możliwości nadawania innym osobom uprawnień).
Nazwy
[edytuj | edytuj kod]W systemach typu Unix konto administratora nazywa się root lub superuser (su). W systemach typu BBS administrator nazywa się SysOp. W systemach Microsoft Windows konto administratora może mieć dowolną nazwę.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. z 2018 r. poz. 227).
- ↑ Klasyfikacja zawodów - administrator systemów komputerowych. [dostęp 2020-12-29]. (pol.).
- ↑ Ustawa z dnia 12 lipca 2024 r. Prawo komunikacji elektronicznej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1221).