Adrian Pracoń (ur. 8 grudnia 1989 w Skien w Norwegii) – norweski polityk polskiego pochodzenia, działacz LGBT.
Jedna z ofiar Andersa Behringa Breivika, która przeżyła zraniona w zamachu terrorystycznym w dniu 22 lipca 2011 r. na norweskiej wyspie Utøya[1]. Ostatnia osoba, do której Breivik strzelił[2].
Pracoń był uczestnikiem letniego obozu zorganizowanego dla młodzieżówki norweskiej Partii Pracy (AUF).
W dniu 15 listopada 2011 r. Pracoń uczestniczył w procesie sądowym przeciw Breivikowi. Następnego dnia wdał się w bójkę, w której dotkliwie pobił starszych od siebie kobietę i mężczyznę[3]. To zdarzenie było szeroko komentowane w norweskich mediach ze względu na sprawcę, ponieważ Pracoń jest w Norwegii jedną z najbardziej rozpoznawalnych ofiar Breivika[3]. Pracoń za swój czyn został skazany w dniu 16 sierpnia 2012 r. prawomocnym wyrokiem na 180 godzin prac społecznych oraz karę pieniężną w wysokości 10.000 NOK na rzecz pobitej kobiety[4][5].
Pracoń opisał swoje przeżycia podczas zamachu w książce pt. Hjertet mot steinen (norw. „Serce o kamień”[2]). Na wniosek rodziny jednej ze śmiertelnych ofiar tego zamachu pierwszy nakład tej książki został nakazem sądowym wycofany z księgarń w dniu 20 kwietnia 2012 r. Wnioskodawcy wycofania książki ze sprzedaży oświadczyli, że Pracoń nie uzyskał zgody rodziny na wymienienie w swojej książce 23 razy nazwiska zabitego chłopca w zestawieniu z opisem zamachu na wyspie Utøya. Pracoń był zmuszony przygotować i ponownie wydać poprawioną wersję swej książki dla czytelników norweskich[6][2].
Jako późny efekt przeżyć podczas zamachu, doznał załamania nerwowego i był leczony psychiatrycznie zimą 2013 roku[2][7][8].
Innym następstwem zdarzenia na wyspie Utøya jest rezygnacja Praconia z działalności politycznej i decyzja o podjęciu studiów dziennikarskich[2].
Jest działaczem LLH, norweskiej organizacji LGBT (ang.: Norwegian National Association for Lesbian and Gay Liberation)[9].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- 2012: „Hjertet mot steinen” (j. norweski), Adrian Pracon i Erik Møller Solheim, Wydawnictwo Cappelen Damm, Oslo, ISBN 978-82-02-37248-4[10]
- 2013: „Masakra na wyspie Utøya – jedyna relacja” (j. polski), Adrian Pracoń, Wydawnictwo Pascal, ISBN 978-83-7642-201-5[11]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Relacja z procesu Breivika i zeznań Praconia
- ↑ a b c d e „Newsweek Polska”, nr 29 z dnia 15 lipca 2013, Wywiad Jacka Pawlickiego z Adrianem Praconiem pt.: „60 odłamków od Breivika”, str. 53-55
- ↑ a b Wirtualna Polska o skazaniu Praconia za pobicie
- ↑ Wirtualna Polska o wyroku dla Praconia
- ↑ Relacja o procesie Praconia na portalu norweskiej telewizji TV2
- ↑ Wirtualna Polska o wycofaniu pierwszego nakładu książki Praconia z norweskich księgarń
- ↑ Wywiad z Praconiem dla Gazety Wyborczej z 23 lipca 2013
- ↑ Wywiad z Praconiem dla TVN24, gdzie wspomina o swoich problemach zdrowotnych
- ↑ Wywiad z Praconiem dla norweskiego portalu Gaysir. [dostęp 2013-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-21)].
- ↑ Informacja o książce „Hjertet mot steinen” na stronie wydawnictwa Cappelen Damm
- ↑ Informacja o książce „Masakra na wyspie Utøya – jedyna relacja” na stronie wydawnictwa Pascal. [dostęp 2013-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-05)].
