Alaksandr Iosifawicz Fiaduta (biał. Аляксандр Іосіфавіч Фядута, ros. Александр Иосифович Федута, Aleksandr Iosifowicz Fieduta; ur. 3 listopada 1964 w Grodnie) – białoruski literaturoznawca i politolog.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1986 r. ukończył studia na Wydziale Filologii Grodzieńskiego Uniwersytetu Państwowego, po czym pracował jako nauczyciel języka rosyjskiego w grodzieńskich szkołach (do 1991). W 1991 r. wybrano go przewodniczącym KC Leninowskiej Komunistycznej Radzieckiej Młodzieży Białorusi (od 1992: Związku Młodzieży Białorusi) – funkcję pełnił do 1994 r.
W 1994 r. wszedł w skład sztabu wyborczego Alaksandra Łukaszenki. Po jego zwycięstwie wyborczym objął urząd szefa Wydziału Informacji Społeczno-Politycznej Administracji Prezydenta. Na początku 1995 r. przeszedł na stronę opozycji, podejmując pracę w gazetach prywatnych (m.in. Biełorusskaja diełowaja gazieta, Moskowskije nowosti, Imia, Narodnaja wola).
W 1997 r. obronił dysertację kandydacką z dziedziny filologii pod tytułem Problem czytelnika w świadomości twórczej A. Puszkina.
11 kwietnia 2021 Fiaduta został razem z Jurasiem Ziankowiczem zatrzymany podczas pobytu w Moskwie przez białoruskie służby specjalne we współpracy z Federalną Służbą Bezpieczeństwa i przewieziony do aresztu KGB w Mińsku. Z powodu jakoby udziału w spisku mającym na celu organizację przewrotu na Białorusi wszczęto przeciwko niemu sprawę karną, za co grozi kara pozbawienia wolności od 8 do 12 lat[1][2].
5 września 2022 Fiaduta został skazany przez sąd w Mińsku na 10 lat pozbawienia wolności w kolonii karnej za „spisek w celu przejęcia władzy państwowej w sposób niekonstytucyjny”[3].
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Czytatiel w tworczeskom soznanii A. S. Puszkina, Mińsk 1999
- Łukaszenko: politiczeskaja biografija, Moskwa 2005
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ 12 lat więzienia grozi zatrzymanym za organizację “zamachu” na Łukaszenkę [online], Biełsat TV [dostęp 2022-02-21] .
- ↑ FSB ujawnia próbę „zamachu” na Łukaszenkę [online], Ośrodek Studiów Wschodnich, 19 kwietnia 2021 [dostęp 2022-02-20] (pol.).
- ↑ Białoruscy opozycjoniści skazani na 10 i 11 lat kolonii. Za "spisek" zorganizowany przez KGB [online], belsat.eu [dostęp 2024-04-22] (pol.).