Amunicja teleskopowa, rodzaj naboju z pociskiem całkowicie ukrytym w łusce i otoczonym ładunkiem miotającym.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Koncepcja pocisku teleskopowego pojawiła się już w latach pięćdziesiątych XX w. Na początku lat dziewięćdziesiątych pojawiły się pierwsze działające prototypy, a przez następne dwie dekady dokończono rozwój projektów i zaoferowano gotowe systemy dla wojska[1].
Do tej pory tylko jedno rozwiązanie konstrukcyjne weszło do produkcji seryjnej i wyposażenia wojska. Jest to armata CT 40 francusko-brytyjskiej firmy CTA International (Case Telescoped Armament Int.). Firma została założona w 1994 roku jako wspólne przedsięwzięcie brytyjskiego Royal Ordnance i francuskiego GIAT. Głównym zadaniem nowej organizacji było opracowanie całkowicie nowego 40-mm naboju teleskopowego i broni. W oparciu o zgromadzone doświadczenia, uruchomiono projekt CTAS w 2013, który został zakończony w następnej dekadzie. Pojawiło się wówczas pierwsze zamówienie na produkcję mające na celu uzbrojenie wozów bojowych. Pierwszym nośnikiem takiej broni były brytyjskie pojazdy opancerzone Ajax. W 2022 roku Francja zamówiła armatę i amunicję teleskopową do swoich pojazdów opancerzonych EBRC Jaguar.[1]
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Cechą charakterystyczną amunicji teleskopowej są mniejsze wymiary niż klasycznej amunicji a tym samym możliwość przechowywania w pojeździe opancerzonym większej ilości naboi. Ten typ amunicji upraszcza też budowę i działanie systemów ładowniczych armat, umożliwiając zastosowanie obrotowego zamka, zmniejszającego wymiary armaty i zwiększającego jej niezawodność[2]. Opracowano kilka typów amunicji teleskopowej. W ofercie produkcyjnej znajdują się m.in. programowane pociski odłamkowe umożliwiające rażenie celów ukrytych za osłoną, programowana amunicja przeciwlotnicza, amunicja przeciwpancerna, klasyczna amunicja burząca oraz naboje ćwiczebne.[2]. Według deklaracji producenta charakteryzuje ją znacznie większa energia eksplozji[3].
Prace rozwojowe
[edytuj | edytuj kod]W 2003 roku armia amerykańska uruchomiła program Lightweight Small Arms Technologies (LSAT), którego celem było stworzenie nowych rodzajów broni piechoty. Jednym z jego zadań było opracowanie nabojów teleskopowych do broni strzeleckiej standardowego kalibru. W ramach tego programu kilka firm opracowało gamę karabinów i karabinów maszynowych do nabojów teleskopowych, program do tej pory nie wyszedł poza testowanie amunicji i broni eksperymentalnej[1].
W Chinach w 2016 firma NORINCO Corporation wprowadziła moduł bojowy CS / AA5 z 40-mm armatą automatyczną do naboju teleskopowego. Wraz z modułem zademonstrowano modele dwóch rodzajów amunicji. Według dostępnych informacji moduł CS/AA5 i jego główny nośnik, transporter opancerzony VP10, wciąż znajdują się na etapie testów[1].
W Rosji prace nad amunicją teleskopową są jeszcze na wczesnym etapie. W 2015 kierownictwo Centralnego Instytutu Badawczego Tochmash poinformowało o planach stworzenia podobnych systemów w kalibrach artyleryjskich[1].
Francuski koncern Nexter Systems ujawnił koncepcję głównego uzbrojenia dla czołgu podstawowego o nazwie ASCALON (Autoloaded and SCALable Outperforming guN). Nowy system uzbrojenia ma składać się z armaty gładkolufowej strzelającej specjalną amunicją teleskopową kal. 140 mm[4]. Broń ta ma stanowić kompleksowe rozwiązanie nie tylko w perspektywie najbliższych kilkunastu lat ale także w latach 40 i 50 XXI wieku[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Ograniczone perspektywy amunicji teleskopowej [online], 2020 [dostęp 2024-11-24] .
- ↑ a b Juliusz Sabak , Działo z rewolucyjną amunicją 40 mm dla brytyjskich wozów bojowych [online], defence24.pl, 2 lipca 2015 [dostęp 2024-11-23] .
- ↑ Defence24, Armata na amunicję teleskopową dla British Army [online], defence24.pl, 22 marca 2016 [dostęp 2024-11-23] .
- ↑ Wizjonerska koncepcja z Francji - kal. 140 mm [online] [dostęp 2024-11-24] .
- ↑ Mateusz Zielonka , Francja prezentuje broń dla czołgu przyszłości [online], defence24.pl, 15 kwietnia 2021 [dostęp 2024-11-24] .