| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód |
Andrzej Krzanowski (ur. 9 kwietnia 1951 w Bielsku-Białej, zm. 1 października 1990 w Pszczynie)[1] – polski kompozytor, akordeonista i pedagog.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Studiował grę na akordeonie u Joachima Pichury i kompozycję u Henryka Mikołaja Góreckiego (1971-75) w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, gdzie później sam nauczał[1].
Jego debiut kompozytorski to cykl Audycji I-IV (Stalowa Wola 1975, 1976, Baranów Sandomierski 1976)[1]. Laureat m.in. Konkursu Młodych Związku Kompozytorów Polskich (1976) i konkursu w Digne-les-Bains (1981, 1987), a także Międzynarodowego Konkursu w Ankonie (1986)[1]. Brał też udział jako wykonawca w wielu festiwalach polskich i zagranicznych[1]. Od 1987 do 1989 był prezesem Oddziału Związku Kompozytorów Polskich w Katowicach[1][2].
Całe życie związany z miastem Czechowice-Dziedzice, gdzie odbywa się cyklicznie od 1991 poświęcony jego pamięci Jesienny Festiwal Muzyczny „Alkagran”. Jego imieniem nazwano Towarzystwo Przyjaciół Muzyki w Katowicach, Salę kameralną Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Mieczysława Karłowicza w Katowicach oraz Państwową Szkołę Muzyczną w Mławie.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Krzanowski komponował utwory instrumentalne (symfoniczne, kameralne, akordeonowe) oraz wokalno-instrumentalne, w których sięgał do tekstów literackich m.in. Jacka Bierezina, Zbigniewa Doleckiego, Mieczysława Stanclika, Sławomira Mrożka[1]. Podkreślał przy tym i eksponował znaczenie tekstu, polemizując tym samym z tradycją wcześniejszej awangardy[1][2].
Ważną rolę w twórczości Krzanowskiego odgrywał akordeon, na który kompozytor pisał utwory solowe (7 Ksiąg na akordeon) i kameralne (Alkagran czyli jedno miejsce na prawym brzegu Wisły), stosując nowoczesny język dźwiękowy pozwalający na wyeksponowanie możliwości tego instrumentu[1].
Kompozytor łączył zdobycze sonoryzmu z cechami tonalności, był jednym z kompozytorów nowej generacji, którzy korzystając z osiągnięć awangardy, nawiązywali także do tradycji[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Krzanowski, Andrzej [online], Polska Biblioteka Muzyczna [dostęp 2024-10-10] (pol.).
- ↑ a b
Adrian Thomas: Krzanowski, Andrzej. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-20)]. via Oxford University Press. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Leszek Polony: Krzanowski Andrzej. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 5: KLŁ część biograficzna. Kraków: PWM, 1997. ISBN 83-224-3303-4. OCLC 164821167. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Chłopecki: Andrzej Krzanowski – Chopin akordeonu. [w:] Wyborcza.pl [on-line]. 2010-10-18. [dostęp 2018-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-30)]. (pol.).
- Andrzej Krzanowski w Polskiej Bibliotece Muzycznej
