Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Odznaczenia | |
Anna de Noailles, właśc. Anna-Élisabeth de Noailles, z domu Bibesco Bassaraba de Brancovan (ur. 15 listopada 1876 w Paryżu, zm. 30 kwietnia 1933 tamże) – francuska poetka i pisarka pochodzenia rumuńskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w rodzinie rumuńskich bojarów Bibescu i Craiovești jako córka księcia Grigore Bibescu-Basaraba (syna wołoskiego księcia Jerzego Bibescu i księżniczki Zoe Brâncoveanu) oraz greckiej pianistki z arystokratycznej rodziny kreteńskiej, Raluki Moussouros, której Ignacy Paderewski dedykował wiele swoich kompozycji. W roku 1897 poślubiła Mathieu de Noailles (1873-1942), czwartego syna siódmego księcia de Noailles. W małżeństwie tym, zaliczanym do czołówki ówczesnej paryskiej socjety, przyszedł na świat syn Anne Jules (1900-1979).
Piękna, inteligentna i niezależna, brylowała w najsławniejszych ówczesnych salonach literackich Paryża. Zajmowała się krytyką literacką, współpracowała z prasą, była animatorką życia kulturalnego. W swoich pierwszych lirykach (L’ombre des jours – Cień dni, 1902) sławiła zmysłową radość istnienia. W późniejszych wierszach, w których pojawiają się już akcenty goryczy i melancholii, zastanawiała się nad sensem ludzkiej egzystencji i poszukiwała równowagi duchowej w obliczu śmierci (Éblouissements – Olśnienia, 1907; L’honneur de souffrir – Godność cierpienia, 1927). Mniejszym powodzeniem cieszyły się jej powieści (La nouvelle espérance – Nowa nadzieja, 1903; Les climats – Klimaty, 1924)[1]. W roku 1904 była jedną z inicjatorek utworzenia nagrody literackiej Prix Vie heureuse, późniejszej Prix Femina.
Za zasługi dla kultury francuskiej została uhonorowana – jako pierwsza kobieta w historii – komandorią Legii Honorowej. Na swojego członka powołała ją Królewska Belgijska Akademia Języka i Literatury Francuskiej, również jako pierwszą kobietę w historii. Akademia Francuska ustanowiła nagrodę na jej cześć.
Na polski jej wiersze tłumaczyli Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Jadwiga Dackiewicz i Ryszard Mierzejewski[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zofia Karczewska-Markiewicz, Anna de Noailles, [w:] Mały słownik pisarzy francuskich, belgijskich i prowansalskich, Wiedza Powszechna, Warszawa 1965, s. 172–173.
- ↑ Anna de Noailles: Wiersze miłosne/Poèmes amoureux. granice.pl. [dostęp 2017-06-03]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Anna de Noailles – dzieła w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000368645801, 0000000121442551
- VIAF: 95303465
- LCCN: n50009071
- GND: 118835394
- NDL: 00802923
- LIBRIS: c9prsskw1sg2jf8
- BnF: 11917766m
- SUDOC: 027048764
- SBN: BVEV010840
- NLA: 35811124
- NKC: jn19990006146
- BNE: XX1273883
- NTA: 069704937
- BIBSYS: 90086872
- CiNii: DA0290385X
- Open Library: OL638269A
- PLWABN: 9810565063605606
- NUKAT: n2005122672
- J9U: 987007463471205171
- PTBNP: 103850
- CANTIC: a10983211
- NSK: 000492332
- CONOR: 71644003
- BNC: 000037102
- ΕΒΕ: 122571
- KRNLK: KAC201422940
- LIH: LNB:OXk;=Bo