| |
 pułkownik pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 maja 1887 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 maja 1954 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku lotniczego |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
       
| |
.svg){kind=small}
Antoni Buckiewicz (ur. 24 maja 1887 w majątku Bednarówka na Podolu, zm. 26 maja 1954) – pułkownik pilot inżynier Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Bolesława i Ksawery z Dunin-Sulgustowskich. W Kamieńcu ukończył gimnazjum klasyczne. Studiował w Belgii w Glons-Liège, a po ich ukończeniu uzyskał dyplom inżyniera technologa. 5 września 1907 powrócił w rodzinne strony, gdzie przez rok służył w Grodzieńskim Gwardyjskim Pułku Huzarów. W 1908 zdał egzamin i otrzymał awans na stopień chorążego[1].
28 lipca 1914 otrzymał powołanie do służby wojskowej podczas której początkowo pełnił służbę w sztabie gen. Zielińskiego, a następnie na własną prośbę 20 sierpnia został przeniesiony celem dalszego pełnienia służby w 4 Pułku Huzarów Marianopolskich, w którym pełnił stanowisko dowódcy plutonu i z którym walczył na Froncie Wschodnio-Pruskim. Za męstwo i odwagę został odznaczony m.in. Orderem św. Anny IV klasy, Orderem św. Stanisława III klasy oraz otrzymał awans na stopień podporucznika[1].
5 października 1915 otrzymał przeniesienie do 7 korpuśnego oddziału lotniczego w którym pełnił obowiązki na stanowisku obserwatora. W Sewastopolu uczęszczał do Szkoły Pilotów, a po jej ukończeniu w dniu 22 grudnia 1917 uzyskał dyplom pilota wojskowego[1]. Podczas Ofensywy Kiereńskiego pełnił służbę w 2 Oddziale Lotniczym, a później w 3 Syberyjskim Oddziale Lotniczym[1]. Był inicjatorem działań mających na celu zorganizowanie polskiej eskadry lotniczej, jednak zamierzenia te zostały udaremnione przez podejście wojsk niemieckich pod Kijów. 20 grudnia 1918 wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, do I Lotniczego Baonu Uzupełnień stacjonującego w Warszawie[2].
15 stycznia 1919 otrzymał skierowanie do 11 eskadry wywiadowczej na stanowisko pilota, a podczas wojny polsko-bolszewickiej od lutego 1919 dowodził eskadrą. Z eskadrą wyruszył w kwietniu na Front Litewsko-Białoruski, a w sierpniu na Front Mazowiecki. Wykorzystał swoje doświadczenie oraz umiejętności i opracował instrukcję „Służba lotnicza w polu”, która normowała zasady działania eskadr oraz była zalążkiem regulaminu działania lotnictwa[2]. 13 stycznia 1920 objął dowództwo IV Grupy Lotniczej na Froncie Pomorskim. Od marca 1920 dowódca I Grupy Lotnictwa Wielkopolskiego oraz jednocześnie szef Lotnictwa Frontu Południowego[2]. Podczas bitwy warszawskiej w sierpniu 1920 roku został szefem lotnictwa 5 Armii. 20 października 1920 otrzymał awans na stopień podpułkownika[2].
22 listopada 1921 został wyznaczony na komendanta Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych w Toruniu[2]. W 1921 stanął na czele I dywizjonu wchodzącego w skład 1 pułku lotniczego w Warszawie. Od 11 marca 1922 roku do maja 1926 dowodził 1 pułkiem lotniczym[3], a następnie przekazał obowiązki dowódcy płk. pil. Janowi Sendorkowi[2]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 4. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[4].
31 marca 1924 został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 2. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[5][2]. Z dniem 1 marca 1925 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy pułku[6]. Z dniem 29 lutego 1928 roku został przeniesiony w stan spoczynku w następstwie „stwierdzonej przez komisję superrewizyjną utraty zdolności fizycznej” i jednocześnie uzyskania prawa do pełnego uposażenia emerytalnego[7]. Mieszkał w Warszawie[8]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[9].
We wrześniu 1939 jako ochotnik zgłosił się do służby w lotnictwie. Przez Rumunię przedostał się do Francji, gdzie został przydzielony do sztabu gen. Władysława Sikorskiego[2]. W czasie II wojny światowej służył jako pilot w Royal Air Force, jednak nie przydzielono mu dowództwa nad żadną jednostką bojową. Posiadał numer służbowy RAF P-1050[10]. Po wojnie wyemigrował do Kanady. Pracował na własnej farmie, a następnie mieszkał w Ottawie i Montrealu[2]. Zmarł 26 maja 1954. Został pochowany na Cmentarzu Weteranów National Field of Honour w Pointe-Claire[11][12].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari[13] nr 8084 (14 września 1922)[2]
- Medal Lotniczy[14]
- Złoty Krzyż Zasługi (28 września 1925)[15]
- Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia[16]
- Polowa Odznaka Pilota nr 76 (11 listopada 1928 roku[17]
- Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii (Rumunia)
- Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)
- Odznaka Pilota (Francja)[2]
- Odznaka Pilota (Włochy)[2]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 29.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 30.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 848, 861.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 243 tu podano, że urodził się 24 maja 1887 roku.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 166.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 10 kwietnia 1925 roku, s. 197.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 27.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 883.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 347, 851.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 116.
- ↑ Groby żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych. biulpol.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-09)].
- ↑ Col Antoni Buckiewicz (1887–1954) [online], www.findagrave.com [dostęp 2022-02-19] (ang.).
- ↑ Ze złotej księgi walecznych czynów żołnierzy w wojnie polsko-rosyjskiej 1919–20 roku. „Żołnierz Polski”. Nr 35 (366), s. 8, Rok V. 1923.
- ↑ Buckiewicz Antoni. listakrzystka.pl. [dostęp 2020-04-09]. (pol.).
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 241, poz. 989 „za zasługi, położone na polu zorganizowania lotnictwa wojskowego”.
- ↑ Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 280.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 436.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy − Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari. T. 1. Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920. Warszawa–Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
