Arkusz kalkulacyjny – program komputerowy przedstawiający dane, głównie liczbowe, w postaci zestawu kolumn i wierszy^[1], pozwalający na automatyczną obróbkę tych danych oraz na prezentację ich w różny sposób.

Najważniejszym narzędziem arkusza kalkulacyjnego są funkcje (matematyczne, statystyczne, daty i czasu, finansowe, bazodanowe, logiczne), za pomocą których wprowadzone do arkusza dane są automatycznie przetwarzane. Możliwe jest także tworzenie różnego rodzaju symulacji.

Za pomocą arkusza kalkulacyjnego można także wizualizować dane, prezentując je w postaci wykresów (kolumnowych, słupkowych, kołowych, liniowych, warstwowych itd.), które pozwalają łatwiej zorientować się we wzajemnych zależnościach i tendencjach.

W zaawansowanych arkuszach kalkulacyjnych dostępne są również języki makropoleceń i języki programowania, przetwarzanie danych.

Popularnym narzędziem są tabele przestawne, pozwalające tworzyć rozmaite układy danych na podstawie tabeli źródłowej oraz agregować i podsumowywać dane za pomocą sum, średnich i liczebności i podobnych statystyk, ułatwiając uwypuklenie zależności niewidocznych w pierwotnym układzie i podejmowanie decyzji.

Pierwszą aplikacją tego rodzaju był VisiCalc^[1]. W środowisku Windows najbardziej znanym arkuszem kalkulacyjnym jest Microsoft Excel z pakietu Microsoft Office^[1]. Do najbardziej zaawansowanych produktów tej kategorii można także zaliczyć arkusze w pakietach biurowych WordPerfect Office (Quattro Pro), Apache OpenOffice (OpenOffice Calc) oraz LibreOffice (LibreOffice Calc).

Arkusz kalkulacyjny traktuje znak "${\displaystyle -}$" przed wyrażeniem liczbowym jako negację - ta zaś funkcja ma wyższy priorytet co do kolejności wykonywania działań niż potęgowanie w arkuszu kalkulacyjnym. Może to prowadzić do błędów. Np. aby utworzyć wykres rozkładu normalnego w arkuszu kalkulacyjnym (np. Excel) zamiast formuły

${\displaystyle f_{\mu ,\sigma }(x)={\frac {1}{\sigma {\sqrt {2\pi }}}}\,\exp \left({\frac {-(x-\mu )^{2}}{2\sigma ^{2}}}\right)}$

trzeba użyć równoważnej analitycznie formuły

${\displaystyle f_{\mu ,\sigma }(x)={\frac {1}{\sigma {\sqrt {2\pi }}}}\,\exp \left({\frac {(-1)*(x-\mu )^{2}}{2\sigma ^{2}}}\right).}$

Użycie pierwszej formuły w arkuszu da błędny wynik, gdyż arkusz obliczy liczbę ${\displaystyle (-(x-\mu ))^{2}=(x-\mu )^{2}}$; druga formuła da wynik ${\displaystyle -((x-\mu )^{2})}$, zgodny z zapisem analitycznym.

Szerzej problem możliwych różnic w obliczeniach wyrażeń algebraicznych omawia artykuł Kolejność wykonywania działań.

Zobacz hasło arkusz kalkulacyjny w Wikisłowniku

Zobacz multimedia związane z tematem: Arkusz kalkulacyjny

• Gnumeric – arkusz kalkulacyjny dla środowiska GNOME
• KSpread – nieco mniej zaawansowany program dla KDE
• pakiet biurowy

• Artykuł o 25-leciu arkuszy kalkulacyjnych