Ten artykuł dotyczy rzeki w południowo-zachodniej Polsce. Zobacz też: inne znaczenia słowa bóbr.

Bóbr

Bóbr w okolicach Bobrowic
Kontynent	Europa
Państwo	Czechy  Polska
Lokalizacja	hradecki dolnośląskie lubuskie
Rzeka
Długość	272 km
Powierzchnia zlewni	5874 km²
Źródło
Miejsce	Karkonosze, Bobrowy Stok, Bóbr
Wysokość	780 m n.p.m.
Współrzędne	50°39′59,8″N 15°53′15,9″E/50,666598 15,887750
Ujście
Recypient	Odra
Miejsce	okolice Krosna Odrzańskiego
Wysokość	38,1 m n.p.m.
Współrzędne	52°03′04″N 15°04′18″E/52,051111 15,071667
Mapa
Dorzecze Bobru
Szlak 272 Karkonosze, Bobrowy Stok 780 m n.p.m. Žacléř (dzielnica Bobr) Opawa Jezioro Bukowskie Złotna Nidka Lubawka Świdnik Bystra Kamienna Góra Zadrna Lesk Zakręta Mienica Świdna Orla Hutniczy Potok Krupówka (potok) Potok z Jańskiej Góry Łomnica Radomierka Złotucha Jelenia Góra Kamienna Jezioro Modre Jezioro Wrzeszczyńskie Kamienica Jezioro Pilchowickie Modrzewka Wleń Wierzbnik Jamna Złoty Strumień Sklęczka Ośna Sobótka Srebrna Lwówek Śląski Płóczka Widnica Stara Płóczka Jezioro Rakowickie Rakówka Chmielnik Stoczek Żeliszowski Potok Rakówka Bolesławiec Bobrzyca Szprotawa Szprotawa Ruda Małomice Iławka Kwisa Żagań Czerna Nowogród Bobrzański Kanał Dychowski Jezioro Raduszeckie 0 → okolice Krosna Odrzańskiego
Położenie na mapie Polski źródło ujście
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Bóbr (czes. Bobr; niem. Bober) – rzeka w południowo-zachodniej Polsce, płynie przez województwo dolnośląskie i lubuskie, największy z lewobrzeżnych dopływów Odry. Rzeka ma długość 272 km (w Polsce 270 km, w Czechach 2 km), a powierzchnia jego dorzecza 5876 km² (w Polsce 5830 km², w Czechach 46 km²)^[1].

Po włączeniu rzeki do Polski w 1945 r. przez krótki okres używana była nazwa Bobrawa, później Bober, w końcu Bóbr.

Źródła ma we wschodnich Karkonoszach, w Czechach, na wysokości 780 m n.p.m. na Bobrowym Stoku w pobliżu dzielnicy Bobr czeskiego miasta Žacléř^[2].

Płynie w kierunku północno-zachodnim doliną o krętym przebiegu. Od źródeł płynie ku północnemu wschodowi przez Lubawkę i Kamienną Górę leżące w Kotlinie Kamiennogórskiej. W Marciszowie skręca ku północnemu zachodowi. Za Ciechanowicami skręca na zachód i przedziera się głęboką, przełomową doliną między Rudawami Janowickimi a Górami Kaczawskimi, która kończy się w Janowicach Wielkich. Przecina północną część Kotliny Jeleniogórskiej. Za Jelenią Górą skręca na północny zachód i wpływa w drugi przełomowy odcinek (Borowy Jar) między Pogórzem Izerskim a Górami Kaczawskimi. W Pilchowicach skręca na północ. Dalej dolina zwęża się i rozszerza, oddzielając Pogórze Izerskie od Pogórza Kaczawskiego, później przecina Bory Dolnośląskie, Wał Trzebnicki, Obniżenie Milicko-Głogowskie, Wzniesienia Zielonogórskie i dolinę środkowej Odry.

Uchodzi do Odry w okolicach Krosna Odrzańskiego.

Niektóre dopływy:

• Zadrna (prawy)
• Lesk (prawy)
• Hutniczy Potok (Miedziany Potok) (lewy)
• Krupówka (prawy)
• Janówka (lewy)
• Łomnica (lewy)
• Kamienna (lewy)
• Kamienica (lewy)
• Bobrzyca (prawy)
• Szprotawa (prawy),
• Kwisa (lewy)
• Czerna Wielka (lewy)

Wybrane miejscowości przez które przepływa Bóbr (wytłuszczone - miasto):

Miejscowości przez które przepływa Bóbr
Kraj	Województwo	Powiat	Miejscowość ↓
Czechy	hradeckie	Trutnowski	Žacléř (źródło)
Polska	dolnośląskie	kamiennogórski	Lubawka
			Kamienna Góra (na wysokości ul. Bohaterów Getta wpływa rzeka Zadrna)[3]
			Marciszów
		karkonoski	Janowice Wielkie
			Jelenia Góra
		lwówecki	Wleń
			Lwówek Śląski
		bolesławiecki	Bolesławiec
	lubuskie	żagański	Leszno Górne
			Szprotawa
			Małomice
			Żagań
		zielonogórski	Nowogród Bobrzański
		krośnieński	Dychów
			Krosno Odrzańskie (ujście do Odry)

Występują duże wahania wodostanów. Na Bobrze i zasilających go rzekach pod koniec XIX i na początku XX wieku wybudowano kilka zbiorników retencyjnych; największe to: Jez. Pilchowickie w Pilchowicach koło Jeleniej Góry (50 mln m³) oraz na Kwisie: Jez. Leśniańskie i Jez. Złotnickie (odpowiednio 10,5 i 15 mln m³).

Na rzece powstało kilka elektrowni wodnych – największa to Elektrownia Dychów k. Krosna Odrzańskiego oraz Elektrownia Pilchowice na Jeziorze Pilchowickim.

Rzeka dostępna jest dla spływów kajakowych na długości 251 km.

Raz do roku w maju organizowany jest „Międzynarodowy Spływ Kajakowy im. Andrzeja Strycharczyka na Bobrze”. Impreza trwa cztery dni i odbywa się na trasie Janowice Wielkie – Bolesławiec (etapy: Janowice Wielkie – Jelenia Góra; Jelenia Góra – Zapora w Pilchowicach; Wleń – Lwówek Śląski; Lwówek Śląski – Bolesławiec). Do 2000 roku spływ odbywał się na trasie Lwówek Śląski – Żagań (etapy: Lwówek Śląski – Bolesławiec; Bolesławiec – Parkoszów; Parkoszów – Szprotawa; Szprotawa – Żagań).

W roku 1813, w czasie wojen napoleońskich, wojska francuskie stoczyły nad Bobrem w okolicy Lwówka Śląskiego (Płakowice) dwie bitwy. Po stronie Napoleona walczyły wojska polskie. Pierwsza bitwa nad Bobrem 22 sierpnia zakończyła się zwycięstwem Napoleona nad wojskami pruskimi. Jednak już siedem dni później, 29 sierpnia, miała miejsce druga bitwa nad Bobrem, która przyniosła Francuzom klęskę. Dywizjon generała Puthoda, który nie brał udziału w bitwie nad Kaczawą, wycofywał się w kierunku Jeleniej Góry, aby tam przeprawić się na lewy brzeg Bobru. Wezbrana rzeka pozrywała jednak mosty i Francuzi ruszyli w dół rzeki. W Płakowicach chcieli zbudować przeprawę, ale wzburzone wody im to uniemożliwiły. Naciskani przez korpus Langerona Francuzi podjęli próbę przebycia rzeki wpław. W nurtach Bobru zginęło 2000 żołnierzy w tym generał i pułkownik. Przez rzekę podobno udało przeprawić się jedynie 40 żołnierzom^[4]. Przez kilka następnych dni ciała topielców były wyrzucane na brzegi rzeki. Pochowano je w zbiorowej mogile na łące pod Brunowem^[5].

• Dolina Dolnego Bobru
• Park Krajobrazowy Doliny Bobru
• Dolina Bobru
• Zbiornik Bukówka
• Jezioro Wrzeszczyńskie
• Siedlęcin
• Dychowski Zbiornik Wodny
• Kanał Dychowski
• Park Słowiański w Szprotawie
• Rzeki Europy

• Kajakiem przez Bory Dolnośląskie - Bóbr
• Szlak kajakowy na rzece Bóbr - Gmina Wleń - Historia i Turystyka
• Rzeka Bóbr - Bober na portalu polska-org.pl