Barbotine (fr.) – technika dekoracji ceramiki.
Polega na naniesieniu plastycznego wyobrażenia na wyschnięty lecz niewypalony czerep naczynia płynną glinką ceramiczną (kaolinem) lub szlamem angoby za pomocą rożka garncarskiego albo natryskując (bryzgając – fr. barboter) je na powierzchnię wyrobu. Naczynie może być wcześniej angobowane. Ozdobione w ten sposób reliefowo naczynie poddaje się wypałowi[1]. Na powierzchnię można potem nałożyć jeszcze przejrzyste szkliwo i powtórnie wypalić[2].
Technika ta była stosowana w Europie od starożytności. Przetrwała do dziś przede wszystkim w dekoracji ceramiki ludowej[1]. W przypadku, gdy do zdobienia wyrobu wykorzystywany jest rożek garncarski, technikę tę nazywa się rożkowaniem lub „szlakowaniem”, „pisaniem”[2]. Oprócz najczęściej wykorzystywanych motywów roślinnych, w technice tej wykonywano także motywy figuralne. W ceramice rzymskiej uzyskiwano to poprzez nakładanie na powierzchnię wzoru przy pomocy wypełnionych pastą ceramiczną foremek, a następnie (po podsuszeniu) przez dokładniejsze kształtowanie go drewnianym rylcem[3].
Terminem barbotine określana jest również każda rzadka glinka ceramiczna, służąca do kształtowania wyrobów ceramicznych przez odlewanie w formach, a także do spajania osobno wykonanych części wyrobu, np. ucha z brzuścem[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki: Mały słownik terminów plastycznych. Wyd. 4. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993, s. 36.
- ↑ a b Garncarstwo baranowskie. [dostęp 2021-03-17].
- ↑ Elżbieta Makowiecka: Sztuka Rzymu. Od Augusta do Konstantyna. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2023, s. 202.