Barwniki fotosyntetyczne, barwniki asymilacyjne – grupa organicznych związków chemicznych, najczęściej pochodzenia lipidowego. Występują w specjalnych układach, głównie w komórkach zdolnych do przeprowadzania fotosyntezy. Odgrywają kluczową rolę w tym procesie – pochłaniają energię świetlną o określonej długości fali w celu zmagazynowania jej w postaci ATP i trioz. Określone grupy barwników nadają różną barwę komórkom lub organizmom, w których występują.
Ze względu na charakter chemiczny oraz pełnioną funkcję można je podzielić na:
- tetrapirolowe barwniki podstawowe (ich głównym zadaniem jest przeprowadzanie fotosyntezy):
- chlorofile – występują w chloroplastach roślin oraz w sinicach (nadają zieloną barwę)
- bakteriochlorofile – odmiana chlorofili, występująca u bakterii
- barwniki dodatkowe
- barwniki wspomagające:
- karotenoidy (karoteny, ksantofile) – pomagają przeprowadzać fotosyntezę, a także chronią przed działaniem promieniowania UV oraz niektórymi szkodliwymi związkami chemicznymi; występują we wszystkich organizmach fotosyntezujących i u niektórych zwierząt (nadają barwę od żółtej do pomarańczowej)
- fikobiliny – występują jedynie u niektórych glonów i sinic
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia Biologia, Agnieszka Nawrot (red.), Kraków: Wydawnictwo GREG, s. 51, ISBN 978-83-7327-756-4 .
- Kazimierz Strzałka , Fotosynteza i chemosynteza, [w:] Fizjologia roślin, Jan Kopcewicz (red.), Stanisław Lewak (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 272–330, ISBN 83-01-13753-3 .
- barwniki fotosyntetyczne, [w:] Słownik terminów biologicznych PWN [online] [dostęp 2013-07-23] .