Bibliotekarz (w odniesieniu do kobiet stosuje się formę bibliotekarka[1]) – pracownik biblioteki, pracownik zatrudniony zawodowo w bibliotekarstwie[2]; tytuł i stanowisko w hierarchii służby bibliotecznej[2]. Według przepisów unijnych (Dyrektywa 89/48) osoba zatrudniona jako bibliotekarz musi mieć ukończone co najmniej studia licencjackie z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki o zawodzie bibliotekarza pochodzą już ze starożytności. Był to najczęściej uczony. W Odrodzeniu i oświeceniu mógł nim zostać każdy człowiek posiadający wykształcenie. Bibliotekarzami byli urzędnicy książęcy i królewscy, miłośnicy ksiąg, poeci i uczeni. Często bibliotekarstwo było traktowane jako zajęcie uboczne, dorywcze. Bibliotekarze nie interesowali się w ogóle lub w bardzo małym stopniu bibliotekami, w których pracowali. Jedynie nieliczni przeszli do historii jako zasłużeni.
Sytuacja zaczęła się zmieniać dopiero w XIX wieku, kiedy zaczęto wymagać od bibliotekarzy fachowego przygotowania i stałego zatrudnienia. W II połowie XIX wieku zostały wprowadzone pierwsze oficjalne egzaminy bibliotekarskie we Francji, Anglii i Niemczech. Otworzono również pierwsze szkoły zawodowe oraz pierwszą katedrę bibliotekoznawstwa.
Zadania bibliotekarza
[edytuj | edytuj kod]Dawniej bibliotekarz był kustoszem dorobku kulturalnego – dziś jego zadaniem jest udostępnianie zbiorów oraz zawartych w nich informacji. Do zadań bibliotekarza należą m.in.:
- gromadzenie , opracowanie (rzeczowe i przedmiotowe), przechowywanie i udostępnianie zbiorów biblioteki
- wyszukiwanie, wstępna selekcja i udzielanie informacji, tworzenie narzędzi przydatnych do przeszukiwania zbioru informacji i klasyfikacja wiedzy.
Zadania bibliotekarza naukowego
[edytuj | edytuj kod]- organizuje warsztat pracy naukowej
- prowadzi prace badawcze (bibliotekoznawstwo, księgoznawstwo)
- współpracuje ze studiami wyższymi w procesie kształcenia kadr
Zadania bibliotekarza oświatowego
[edytuj | edytuj kod]- propagowanie książki
- doradztwo i wychowywanie czytelnika
Stopnie biblioteczne
[edytuj | edytuj kod]W bibliotekach publicznych (podległych Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego)
- młodszy bibliotekarz
- bibliotekarz
- starszy bibliotekarz
- kustosz
- starszy kustosz
- bibliotekarz dyplomowany (po zdaniu egzaminu przed komisją państwową)
W bibliotekach naukowych (podległych Ministerstwu Edukacji i Nauki)
- pomocnik biblioteczny
- magazynier biblioteczny
- młodszy bibliotekarz
- starszy magazynier biblioteczny
- bibliotekarz
- starszy bibliotekarz
- kustosz
- asystent biblioteczny
- adiunkt biblioteczny
- kustosz dyplomowany
- starszy kustosz dyplomowany
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rada Języka Polskiego [online], rjp.pan.pl [dostęp 2021-05-04] .
- ↑ a b Słownik terminologiczny informacji naukowej, Maria Dembowska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1979, s. 31 .
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia Wiedzy o Książce, Wrocław, 1971.
- Bibliologia, biblioteki, bibliotekarze pod red. D. Grygrowskiego i E.B. Zybert, Warszawa, 2005
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kodeks Etyki Bibliotekarza i Pracownika Informacji
- Informacje o zawodzie bibliotekarza w zarchiwizowanej wersji serwisu o rynku pracy. praca-enter.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-18)].