Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych | |||
Ouessant | |||
Czas | |||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Przyczyna |
próba dostarczenia posiłków do Indii Zachodnich | ||
Wynik |
Zwycięstwo Anglików | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
|
Bitwa pod Ouessant – bitwa konwojowa w roku 1781 na wodach Zatoki Biskajskiej, zakończona porażką eskadry francuskiej.
10 grudnia 1781 r. eskadra francuska licząca 19 okrętów liniowych pod dowództwem admirała Luca de Guichen wyszła z Brestu, aby odprowadzić na pełne morze konwój z zaopatrzeniem dla francuskich sił zbrojnych w Indiach i na Antylach. Dwa liniowce miały udać się do Indii, 5 – wzmocnić siły adm. Grasse w Ameryce, pozostałych 12 miał de Guichen odprowadzić do Kadyksu[1].
Konwój liczący 150 statków napotkał w rejonie Ouessant angielską eskadrę kontradmirała Richarda Kempelfelta[2]. Kempenfelt, który wyszedł z portu 2 grudnia, by przechwycić francuską eskadrę, miał 13 okrętów liniowych (w tym jeden mały, 50-działowy) i 4 fregaty. De Guichen, mimo większej siły swojej flotylli, popełnił błąd zajmując pozycję przed i na zawietrznej od konwoju[1]. Wykorzystując zmienne wiatry i większą biegłość taktyczną, brytyjska eskadra odcięła francuską eskortę od konwoju i związała, pozorując walkę[2]. Francuskie liniowce nie były w stanie zapobiec zagarnięciu 14 jednostek, z 548 marynarzami i 1062 żołnierzami na pokładzie, i zatopieniu dalszych 2 lub 3 statków[3] (P. Wieczorkiewicz podaje 20 zniszczonych transportowców z co najmniej 1400 żołnierzami[2]). Większość jednostek francuskich, rozproszona następnie przez sztorm, schroniła się następnie we własnych portach. Na Antyle dotarły tylko dwa okręty liniowe („Triomphant” i „Brave”[3]) i 5 statków z zaopatrzeniem, pod komendą adm. de Vaudreuila[2].
25 grudnia HMS „Agamemnon” i fregata HMS „Prudente” przechwyciły i zajęły dalszych pięć statków, płynących z Bordeaux na Martynikę[3].
Skład flot w bitwie pod Ouessant
[edytuj | edytuj kod]Eskadra brytyjska[1]
- HMS „Victory”, 100 dział, Henry Cromwell, adm. Richard Kempelfelt
- „Edgar”, 74 działa, Thomas Boston, komodor John Elliot
- „Britannia”, 100 dział, James Bradby
- „Duke”, 98 dział, Walter Stirling
- „Queen”, 98 dział, Frederick Lewis Maitland
- „Union”, 90 działa, John Dalrymple
- „Ocean”, 90 działa, George Ourry
- „Alexander”, 74 działa, Thomas Farnham
- „Valiant”, 74 działa, Samuel Granston Goodall
- „Courageus”, 74 działa, Charles Phipps
- „Agamemnon”, 64 dział, Benjamin Caldwell
- „Medway”, 60 dział, Harry Harmood
- „Renown”, 50 dział, John Henry
- „Arethusa”, 38 dział, Richard Pearson (fregata)
- „Monsieur”, 36 dział, Seymour Finch (fregata)
- „Prudente”, 36 dział, William Waldegrave (fregata)
- „Tartar”, 28, dział, Robert Manners Sutton (fregata)
- „Tisiphone”, 8, dział, James Saumarez (brander)
Eskadra francuska[3]
- „Bretagne”, 110 dział, St.Riveul, adm. de Guichen
- „Majesteux”, 110 dział, D’Entrecasteaux, de Rochechourt
- „Royal Louis”, 112 dział, Verdun de la Criene, de Beauffet
- „lnvincible”, 110 dział, de Cherifay
- „Terrible”, 110 dział, de Beauffier
- „Couronne”, 84 działa, de Riviere, La Motte Piquet
- „Triomphant”, 84 działa, de Pavilion, de Vaudreuil
- „Pegase”, 74 działa, de Soulange
- „Magnifique”, 74 działa, Mithon de Genouilly
- „Actif”, 74 działa, de Macarty Marteigny
- „Bien Aime”, 74 działa, de Cacqueray
- „Zodiaque”, 74 działa, de Sennevile
- „Robuste”, 74 działa, de Retz
- „Fendant”, 74 działa, de Peynier
- „Brave”, 74 działa, d'Amblimont
- „Argonaut”, 74 działa, de Clavieres
- „Dauphin Royal”, 70 dział, de Montperoux
- „Lion”, 64 działa, de Fournoue
- „Indien”, 64 działa, de l'Aubespin
- „Hardie”, 64 działa (en flute[a]), de Martnet
- „Alexandre”, 64 działa (en flute[a]), de St Prix
- „Cleopatre”, 32 działa, de la Croix (fregata)
- „Amphitrite”, 32 działa, de Ternade (fregata)
- „Friponne”, 32 działa, de Blachon (fregata)
- „Crescent”, 28 dział, de Foligny (fregata)
- „Naiade”, 28 dział, de Loup (fregata)
- „Ceres”, 26 dział, de Parvis (fregata)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c William Laird Clowes: The royal navy: a history from the earliest times to the present. T. III. London: S. Low, Marston and Company, s. 509-510.
- ↑ a b c d Paweł Piotr Wieczorkiewicz: Historia wojen morskich. T. 1: Wiek żagla. Warszawa: Wydawnictwo Puls, 1995, s. 375-376. ISBN 1-85917-030-7.
- ↑ a b c d Robert Beatson: Naval and Military Memoirs of Great Britain, from 1727 to 1783. T. 6. London: Longman, Hurst, Rees and Orme, 1804, s. 318–321. OCLC 4643956. (ang.).