Bitwa pod Palembang

II wojna światowa, wojna na Pacyfiku
Japońscy spadochroniarze podczas bitwy pod Palembang 14 lutego 1942
Czas	14–15 lutego 1942
Miejsce	Palembang, Sumatra
Terytorium	Holenderskie Indie Wschodnie
Przyczyna	potrzeba zajęcia złóż ropy naftowej znajdujących się w okolicy Palembang
Wynik	zwycięstwo Japonii
Strony konfliktu
Holandia  Stany Zjednoczone  Wielka Brytania  Australia  Japonia
Dowódcy
L.N.W. Vogelesang Karel Doorman Henry Hunter Stanley Vincent Jisaburō Ozawa Yoshisaburô Tanaka Seiichi Kume
Siły
2000 żołnierzy lądowych 110 samolotów 3000 żołnierzy desantowych 330 spadochroniarzy 90 samolotów
Straty
100 zabitych 500 wziętych do niewoli 40 samolotów zniszczonych ponad 100 zabitych ponad 170 rannych 10 samolotów zniszczonych
Położenie na mapie Indonezji miejsce bitwy
2°59′27″S 104°45′23″E/-2,990833 104,756389

Bitwa pod Palembang – bitwa stoczona od 14 do 15 lutego 1942 roku podczas kampanii w Holenderskich Indiach Wschodnich w czasie II wojny światowej. Toczyła się ona w pobliżu Palembang na wyspie Sumatra pomiędzy wojskami japońskimi a oddziałami ABDA. Głównym celem Japończyków było przejęcie złóż ropy naftowej przed zniszczeniem ich przez siły alianckie^[1].

W styczniu 1942 z powodu niebezpieczeństwa ze strony japońskiej, jednostki RAF i RAAF skoncentrowały się na wyspie Sumatra znajdującej się w Holenderskich Indiach Wschodnich. Przydzielono je do lotnisk położonych niedaleko Palembang, a mianowicie: P1, które znajdowało się około 12 kilometrów od miasta, i znacznie bardziej ukryte P2 znajdujące się w Prabumulih^[2]. Na tych lotniskach od początku lutego stacjonowała 225 Grupa Bombowa RAF, która dotarła do Palembang z Bliskiego Wschodu i Egiptu, i 226 Grupa Myśliwska RAF, która została przetransportowana na Sumatrę przez lotniskowiec HMS Indomitable^[2][1]. W angielskich jednostkach RAF służyło wielu australijskich pilotów. Ogólnie wojska lotnicze aliantów liczyły około 35 Lockheed Hudsonów, 40 Bristol Blenheimów, 30 Hawker Hurricane’ów i 30 Curtiss Hawków. Alianckie wojska lądowe składały się z około 2 tys. żołnierzy Królewskiej Armii Indii Holenderskich (KNIL), którzy posiadali dwa samochody pancerne i osiem dział polowych Stuk van 7 veld oraz z 6 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej ciężkiej, który na stanie miał trzy armaty przeciwlotnicze 3,7-calowe i sześć armat przeciwlotniczych Bofors 40 mm^[1].

Do ataku z powietrza wyznaczono 330 japońskich spadochroniarzy z 2 Pułku Spadochronowego, którzy mieli zostać zrzuceni w kilku miejscach. Towarzyszyło im około 90 myśliwców, które miały wspomagać desant. Oprócz ataku spadochronowego Japończycy zorganizowali również desant morski. W skład niego wchodził 229 Pułk Piechoty oraz jeden batalion 230 Pułku Piechoty. Japońskie jednostki miały być dostarczone przez dwadzieścia dwa okręty transportowe, które były eskortowane przez kilkadziesiąt wojskowych okrętów^[1].

Pierwsze starcia miały miejsce już 6 lutego, kiedy to samoloty japońskie zbombardowały lotnisko P1. Doszło wtedy do starć w powietrzu, podczas których Japończycy zestrzelili cztery alianckie Hurricane’y i uszkodzili dwa kolejne^[3]. 14 lutego, jeszcze przed główną bitwą, alianckie lotnictwo zaatakowało kierujący się w stronę Palembang konwój japoński. Udało się wtedy zatopić statek transportowy Otawa Maru^[1].

14 lutego o godzinie 11:26 pierwsza grupa spadochroniarzy wyskoczyła z samolotów w celu wylądowania w strefie zrzutu, jaką było P1. Cztery minuty później następna grupa wyskoczyła nad rafineriami ropy naftowej. Chwilę potem zrzucono rzut i rozpoczęto niskie ostrzeliwanie celów naziemnych. Rozpoczęły się również pierwsze walki powietrzne. 180 spadochroniarzy, którzy mieli wylądować na P1, ostatecznie wylądowało 3 km na południowy wschód od lotniska. Dodatkowymi problemami były gęsta roślinność, która utrudniała przemieszczanie, oraz zrzuty, które w dużej ilości wylądowały w niedostępnych miejscach. Przez te przeszkody większość spadochroniarzy była uzbrojona tylko w pistolety i granaty ręczne. Wieczorem pierwsi żołnierze z tej grupy dotarli do lotniska, nie napotykając wojsk alianckich. 60 spadochroniarzy z innej grupy po konfrontacjach z wrogiem również doszło do lotniska^[3]. P1 zostało opuszczone przez aliantów. Grupa, która została przydzielona do zajęcia rafinerii, zajęła ją, rozminowała i zabezpieczyła część złoża^[4]. Niezabezpieczona część została trafiona przez pocisk artyleryjski, przez co się podpaliła. Spadochroniarze zostali niedługo po tym wyparci z rafinerii^[1][4]. Przez panujący chaos duża część Japończyków nie dotarła w wyznaczone cele, a jeżeli już, często byli pozbawieni broni ze zrzutu. Następnego dnia po ponownym jej zajęciu przez atakujących w rafinerii około godziny 6:00 został wysadzony aliancki ładunek czasowy, który zniszczył 80% złoża^[2]. W tym samym czasie większość spadochroniarzy pierwszej grupy doszła do P1. Przeznaczeni do tego żołnierze japońscy doszli do Palembang i zajęli je. Wieczorem do miasta dotarł japoński konwój, który przejął od spadochroniarzy miasto^[1]. Ostatecznie wojska alianckie wycofały się z południowej Sumatry 16 lutego^[1][2].

• P.C. Boer, R Enthoven: The Battle for Palembang 14-15 February 1942. An invasion which almost became a disaster for the Japanese if not for the panic with and bad decisions made by a few involved commanding officers. Amsterdam: Batavian Lion International, 2022. ISBN 978-90-6707-737-8. Brak numerów stron w książce
• Gordon Rottman, A Takizawa: Japanese Paratroop Forces of World War II. Londyn: Osprey Publishing, 2005. ISBN 1-84176-903-7.