Brompton

Dzielnica
Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Anglia
Region	Wielki Londyn
Populacja (2011) • liczba ludności	8839
Położenie na mapie Wielkiego Londynu Brompton
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii Brompton
Położenie na mapie Anglii Brompton
51°29′42″N 0°09′50″W/51,495000 -0,164000

Brompton – dzielnica Londynu, leżąca w gminie Royal Borough of Kensington and Chelsea. W 2001 miasto dzielnica 8839 mieszkańców^[1]. W czasie i po II wojnie światowej był to jeden z pierwszych ośrodków emigracji polskiej w Wielkiej Brytanii.

Pierwsza wzmianka o Brompton pochodzi z 1292 r.^[2] Było to wówczas osiedle przy głównej drodze prowadzącej z Londynu na zachód, przez Little Chelsea do starej parafii Fulham nad Tamizą, a stamtąd przez most do hrabstwa Surrey^[3]. Słynne ogrody Brompton Park Nurseries zostały założone w 1681 r. przez czterech ogrodników, m.in. George London. Pod koniec XVIII w. mapa Carey-ego z 1787 r. wskazuje na to, iż w Brompton było szereg gospodarstw ogrodniczych^[4] Sto lat później Charles Dickens, Jr. (najstarszy syn Charlesa Dickensa) pisał w swej książce w 1879 r., Dickens's Dictionary of London iż „w Brompton ongiś mieszkali prawie wyłącznie artyści, a nawet dziś jest to miejsce ulubione ludzi pędzla oraz dłuta chociaż w tych czasach wkrada się przez jej granice dzielnica Belgravia, której to czynsze są mocno wygórowane”^[5].

Wieś doczekała się swego pierwszego kościoła anglikańskiego dopiero w 1829 r. Holy Trinity Brompton, który prędko nagromadził wokół siebie parafian^[6].

Na to że z biegiem czasu pojęcie Brompton jako miejscowość zostało rozparcelowane i zamaskowane przez nowe osiedla, składają się dwie przyczyny, po pierwsze, Wielka Wystawa, „The Great Exhibition” 1851 r., a po niej szybki przyrost muzeów i innych instytucji, a po drugie, szybki rozwój kolei miejskich^[7]. Przypadkowo stacja kolejowa wybudowana w 1868 r. na linii Metropolitan Railway oraz District Railway, aby dowozić tłumy odwiedzające Wielką Wystawę na terenie Brompton, otrzymała imponujące miano South Kensington, a nie należycie „Brompton”, z tego powodu, że w pobliżu był pałac królewski w sąsiednim Kensingtonie, czyli Kensington Palace. Dopiero w następnym wieku otworzono stację „Brompton Road tube station – Brompton Road stacja metra” (w 1906 r.) na nowej linii „Great Northern, Piccadilly and Brompton Railway”. Lecz brak pasażerów doprowadził do zamknięcia jej w 1934 r.^[4] Za to stacja Gloucester Road (stacja metra) otwarta już w 1868 r. poprawnie została nazwana „Gloucester Road, Brompton”, lecz z czasem, i w tymże wypadku opuszczono „Brompton” z jej nazwy. W ten sposób Brompton przestało istnieć jako osiedle lub docelowa miejscowość. Nazwa Brompton przetrwała jednak jeszcze z 1866 r., o kilometr na zachód, kiedy to wielki inżynier, Sir John Fowler wybudował nową stację „West Brompton” (stacja metra), „wśród pól”, koło Cmentarza Brompton^[8].

W 1965 r., kiedy historyczne gminy Royal Borough of Kensington i Borough of Chelsea połączyły się, aby stworzyć nowy podział miejski, angielskie biuro heraldyczne College of Arms stworzyło dla nich nową tarczę w której figuruje Brompton. U góry tarczy zamiast pióropuszu jest krzak Kolcolistu, który upamiętnia Brompton i jego historyczny związek z poprzednimi sąsiednimi gminami, Kensington i Chelsea. „Dzielnica” Brompton jest obecnie włączona w okręg wyborczy „Chelsea and Fulham”.

W Średnim Wieku Brompton słynął z kolcolistów (po angielsku „broom”) na polach. A nazwa pochodzi z połączenia „broom” i „tun” co oznaczało gospodarstwo^[9]. Ale w dzisiejszym Royal Borough of Kensington and Chelsea okręg zabytkowy, „Brompton Conservation Area”, składa się jedynie z małej północnej cząstki historycznej miejscowości Brompton^[10]. Reszta zaginionych ulic oraz ogrodów Brompton jest rozparcelowana pomiędzy sąsiednimi okręgami gminy.

Od momentu przybycia w 1940 r. Polskiego Rządu na Uchodźstwie do Londynu główne skupisko polskie w stolicy powstało w dzielnicach South Kensington i pobocznym Earl’s Court oraz ich okolicach, tzn. w historycznej strefie Brompton. Struktury rządowe znajdywały się przy Kensington Palace Gardens, opodal struktur towarzyskich Polskiego Londynu na South Kensington^[11]. Oprócz Ogniska, Daquise'a i Marynki, polskich kawiarni koło stacji metra, oraz w pobliżu Samopomocy Marynarki Wojennej, Klubu Lotników i SPK przy Queen's Gate Terrace, osiedlili się tam polscy lekarze i dentyści. Polskie przedsiębiorstwa, księgarnie, hotele, sklepy spożywcze, apteka Mateusza Grabowskiego i wysyłka paczek do Polski, również zaczynały w tej dzielnicy^[12].

Polska (tymczasowa) parafia powstała u księży Oratorianów – ich świątynia, Brompton Oratory, obok Victoria and Albert Museum, miała miejsca dla kilkuset wiernych. Kościół polski przy Devonia Road w ubogiej wtedy dzielnicy Islingtonu w północnym Londynie, był mały i zbyt odległy dla tych Polaków, którzy osiedlili się przeważnie w zachodnim Londynie. Od okresu wojny do powstania parafii u św. Andrzeja Boboli (1962–3) na Shepherds Bush, przez przeszło dwadzieścia lat nabożeństwa, a zwłaszcza niedzielna msza po polsku odbywała się co tydzień w kościele Brompton^[13]. W 1945 r. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie za pomocą wdowy generała Władysława Sikorskiego został ufundowany przy Princes Gate w północnej części dzielnicy Brompton^[14].

• Beauchamp Place
• The Boltons
• Brompton Place
• Brompton Road
• Brompton Square
• Cranley Gardens
• Cromwell Road
• Drayton Gardens
• Egerton Gardens
• Exhibition Road
• Fulham Road
• Gloucester Road
• Hereford Square
• Old Brompton Road
• Onslow Square
• Queen's Gate
• Thurloe Square

• Cmentarz Brompton
• Brompton Oratory, katolicki kościół w którym mieściła się polska parafia przez trzydzieści lat od czasu drugiej wojny światowej
• Chelsea and Westminster Hospital
• Katedra Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego p.w. św. Józefa w Londynie
• Deutsche Evangelische Christuskirche (1904)
• Fulham Road Jewish Cemetery, Żydowski Cmentarz, „Jewish Cemetery, Brompton”, ufundowany w 1815 r.
• Gloucester Road niegdyś „Gloucester Road, Brompton”
• Holy Trinity Brompton
• Natural History Museum
• Victoria and Albert Museum
• Ognisko Polskie w Londynie
• Imperial College London
• Instytut Francuski w Londynie
• Goethe-Institut

• Muzio Clementi (1752-1832), kompozytor
• William Wilberforce (1759-1833), polityk
• George Canning (1770-1827), polityk
• Henry Cole (1808-1882), fundator muzeum
• Jenny Lind (1820-1887), śpiewaczka operowa
• W. S. Gilbert (1836-1911), pisarz
• Stéphane Mallarmé (1842-1898), poeta
• Edwin Lutyens (1869-1944), architekt
• Agatha Christie (1890-1976), pisarka
• Kazimierz Pacewicz (1901-1974), polski oficer i artysta malarz, uczeń Józefa Pankiewicza, mieszkał na Roland Gardens
• Mervyn Peake (1911-1968), pisarz
• Rosalind Franklin (1920-1958), naukowiec