Brunera wielkolistna | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
brunera |
Nazwa systematyczna | |
Brunnera C. Steven Bull. Soc. Imp. Naturalistes Moscou 24: 582. 1851[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
non designatus[3] |
Brunera (Brunnera) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych. Obejmuje trzy gatunki rosnące na obszarze od wschodniej części obszaru śródziemnomorskiego[4], poprzez region Kaukazu, po zachodnią Syberię[5]. Granica południowa zasięgu rodzaju sięga po Palestynę i zachodni Iran. Rośliny te zasiedlają lasy iglaste i dębowe, zwłaszcza na terenach skalistych, w miejscach zacienionych[6]. Jeden gatunek – brunera wielkolistna jest popularnie uprawiana, zwłaszcza w odmianach o barwnych srebrzystych i białych liściach[6][7].
Nazwa rodzajowa upamiętnia szwajcarskiego botanika Samuela Brunnera z XIX wieku[7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Byliny osiągające do 40 cm wysokości, z czarnym kłączem i krótką ulistnioną łodygą[6].
- Liście
- Skrętoległe, pojedyncze, o blaszce sercowatej, osiągającej do 14 cm długości[6].
- Kwiaty
- 5-krotne[6], niebieskie z białym środkiem, o średnicy 3–7 mm. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte w krótką rurkę, zamkniętą dwułatkowatymi, brodawkowatymi osklepkami. Pręciki równej długości, krótsze od rurki korony, nitki i pylniki krótkie. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą, krótką szyjką słupka niewystającą z rurki korony[6].
- Owoce
- Rozłupnie rozpadające się na cztery zwykle czarne i szorstkie rozłupki o długości do 4 mm[6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj należy do podplemienia Boragininae, plemienia Boragineae, podrodziny Boraginoideae, rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae[8].
- Wykaz gatunków[9]
- Brunnera macrophylla (Adams) I.M.Johnst. – brunera wielkolistna
- Brunnera orientalis (Schenk) I.M.Johnst.
- Brunnera sibirica Steven
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-12-31] (ang.).
- ↑ a b Brunnera. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-12-31].
- ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ David J. Mabberley , Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 46, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b c d e f g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 239. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ a b Todd Boland: Brunnera (Siberian Bugloss) - A Woodlander for Foliage and Flowers. Memorial University of Newfoundland. [dostęp 2018-12-31].
- ↑ Genus: Brunnera Steven. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-12-31].
- ↑ Brunnera. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-12-31].