| Imię i nazwisko urodzenia |
Bronisław Materné |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
5 kwietnia 1887 |
| Data śmierci |
8 stycznia 1950 |
| Zawód, zajęcie |
kupiec |
| Odznaczenia | |
  
| |
Brunon Adolf Materné, właściwie Bronisław Materné, ps. Adolf Dolata[1][2] (ur. 5 kwietnia 1887 w Poznaniu, zm. 8 stycznia 1950) – polski kupiec, oficer Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w 5 kwietnia 1887 w Poznaniu, ówczesnej stolicy Prowincji Poznańskiej, w rodzinie Emila i Walentyny z Wrońskich[3][4][5]. Był starszym bratem Emila (1892–1944)[2].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach armii niemieckiej jako porucznik[4]. „Pełnił pewien czas służbę w centrali telefonicznej Gubernatorstwa, gdzie przy podsłuchach i nakazach z Berlina etc. duże oddał sprawie usługi, przekręcając i wykoszlawiając polecenia na niekorzyść Niemców”[6]. Po dezercji otrzymał fałszywy paszport na nazwisko „Adolf Dolata”[6].
W marcu 1918, w mieszkaniu matki przy ul. Dolna Wilda 64 w Poznaniu, został razem z bratem Emilem zaprzysiężony przez Wincentego Wierzejewskiego jako członek Polskiej Organizacji Wojskowej Zaboru Pruskiego[7]. W listopadzie tego roku wszedł w skład oddziału wywiadowczo-wykonawczego Jana Kalinowskiego, którego Komenda POW używała do specjalnych zadań np. wywiadu, zdobywania broni i akcji terrorystycznych wobec niebezpiecznych Niemców[8].
8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 6005. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[9][10]. W 1922 posiadał przydział w rezerwie do Wojskowego Okręgowego Zakładu Gospodarczego Nr 7, a w następnym roku do 58 pułku piechoty w Poznaniu[11][12][13].
W 1934, jako porucznik administracji rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto[14].
Zmarł 8 stycznia 1950 i został pochowany w Krośnie Odrzańskim[2].
Był żonaty z Konstancją z Grygielów (ur. 1883), z którą miał dwóch synów: Arkadiusza (1909–1986) i Eugeniusza (ur. 1915)[3].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 740[4] – 8 kwietnia 1921[15]
- Krzyż Niepodległości – 9 listopada 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[16][1][17]
- Krzyż Walecznych[18]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-05-09]..
- ↑ a b c Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego – baza on-line. Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”. [dostęp 2024-10-19].
- ↑ a b Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2024-10-19]..
- ↑ a b c Polak 2010 ↓, s. 34.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-19].
- ↑ a b Kandziora 1939 ↓, s. 143.
- ↑ Kandziora 1939 ↓, s. 64.
- ↑ Kandziora 1939 ↓, s. 144.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 543.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 481.
- ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 180.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 291.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 265.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 244.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 9 kwietnia 1921, s. 654, jako Bronisław Materna.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296, jako Bronisław Materne.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-19].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-19].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Karol Marcin Kandziora: Działalność P.O.W w Poznaniu : przyczynek do historii Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego w latach 1918/1919. Warszawa: Instytut Józefa Piłsudskiego, 1939.
- Michał Polak: Materné Bronisław (5 IV 1887 – ?). W: Wielkopolanie Kawalerowie Orderu Virtuti Militari 1918–1920. Bogusław Polak (red.) Michał Polak (red.). Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 2010. ISBN 978-83-7365-225-5.
