Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
28 września 1898 |
Data i miejsce śmierci |
9 sierpnia 1957 |
Doktor habilitowany | |
Specjalność: ginekologia | |
Alma Mater | |
Habilitacja |
1933 – ginekologia |
Lekarz | |
Uczelnia | |
Klinika |
Universitäts-Frauenklinik |
Okres zatrudn. |
1925-1932 |
Carl Clauberg (ur. 28 września 1898 w Wupperhof, zm. 9 sierpnia 1957 w Kilonii) – niemiecki ginekolog[1]. Od 1942 roku przeprowadzał zbrodnicze doświadczenia na więźniarkach obozów koncentracyjnych[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako najstarszy syn nożownika[3]. Podczas pierwszej wojny światowej był żołnierzem piechoty. W latach 1925–1932 roku pracował jako lekarz-stażysta w uniwersyteckiej klinice w Kilonii. W 1937 roku został profesorem nadzwyczajnym uniwersyteckiej kliniki w Królewcu. W 1940 objął kierownictwo oddziału ginekologicznego szpitala górniczego w Chorzowie[4]. W 1939 roku został profesorem nadetatowym[5]. Natomiast w 1943 roku założył w mieście instytut badawczy biologii rozrodu. Z ramienia ośrodka koordynował swoje eksperymenty na więźniach obozów koncentracyjnych[6]. W latach 1928–1930 udało mu się rozróżnić funkcje estrogenu i gestagenu[5]. W 1930 roku opracował procedurę badania działania Progestageny. Jego wiedza i działalność były przedmiotem zainteresowania nazistów[7]. W 1932 roku zamieszkał w Królewcu[8]. W następnym roku habilitował się[9]. W 1940 roku pomógł Heinrichowi Himmlerowi założyć instytut badawczy biologii rozrodu, którym kierował. Instytut ten służył nie tylko badaniom i leczeniu bezpłodności, ale także opracowywaniu niechirurgicznych metod sterylizacji. W 1942 objął kierownictwo domu położniczego w Bielschowitz, aw 1944 ufundował pod Krakowem łaźnię solankowo-błotną jako dom położniczy i rekonwalescencji[7]. Od 1 kwietnia 1933 roku był członkiem partii nazistowskiej[8]. Dodatkowo w tym samym roku zapisał się do oddziałów szturmowych[10]. Od habilitacji zajmował się doświadczeniami z kobietami, które nie mogą urodzić z powodu zatkania jajowodów[9]. Od 1933 w Klinice Ginekologicznej w Królewcu przeprowadzał doświadczenia sterydy płciowe oraz syntetycznie wytwarzany progesteron. Celem była większa dokładność ich wytwarzania i ocena ich wpływu na wywoływanie bezpłodności[11].
Kiedy w ramach ostatecznego rozwiązania ustalono politykę zapobiegania rozmnażaniu się podludzi, osobiście zwrócił się do Heinricha Himmlera z sugestią przeprowadzenia eksperymentów mających na celu znalezienie praktycznej metody masowej sterylizacji[12]. Lekarz podjął się tego zadania na bezpośrednie polecenie Himmlera po konsultacji z nim dnia 7 czerwca 1942 roku. Został przydzielony do przeprowadzenia programu sterylizacji w obozie kobiecym w Ravensbrück[13]. W grudniu 1942 roku lekarz przybył do Oświęcimia[12]. Od kwietnia 1943 roku pracował w Bloku 10 obozu[14]. W ramach eksperymentów dziesięciu greckim Żydówkom wycięto jajniki[14]. Jego eksperymenty zasadniczo polegały na wstrzykiwaniu roztworu formaliny do macicy więźniarek[15]. Pacjentki doznawały silnego bólu, zapalenia jajników, skurczów żołądka i krwawienia[16]. Lekarz płacił administracji obozu za kobiety potrzebne do badań[13]. Ginekolog torturował zarówno mężczyzn i kobiety[16]. Wielokrotnie wystawiał ich na działanie aparatów rentgenowskich[16]. Większość osób poddanych promieniowaniu stanowili mężczyźni[14]. Kiedy oparzenia radiacyjne sprawiły, że nie nadawali się już do dalszych eksperymentów, wysyłano ich do komór gazowych[16]. Zorganizował też program usuwania męskich jąder, rzekomo w celu poddania ich badaniu patologicznemu[16]. W 1944 roku opuścił obóz w Oświęcimiu. Wówczas powrócił do prywatnej kliniki w Chorzowie. W późniejszym okresie kontynuował badania w obozie kobiecym w Ravensbruck[17].
Aresztowany 8 czerwca 1945 roku w Szlezwiku-Holsztynie w brytyjskiej strefie okupacyjnej[18]. Dnia 19 lipca 1948 roku został skazany na 25 lat pozbawienia wolności za zbrodnie na obywatelach radzieckich[4] W październiku 1955 roku został repatriowany do Niemiec Zachodnich[18]. Jednak 21 listopada 1955 roku został aresztowany[19]. W dniu 14 grudnia 1956 roku Prokuratura Naczelna w Kilonii postawiła mu zarzut przeprowadzania sterylizacji w Oświęcimiu i Ravensbrück[20]. Dnia 8 marca 1957 roku Minister Spraw Wewnętrznych Szlezwiku-Holsztynu wydał tymczasowy zakaz wykonywania zawodu na podstawie rekomendacji stowarzyszenia lekarskiego[21]. Na kilka tygodni przed rozpoczęciem procesu przed sądem okręgowym w Kilonii ginekolog zmarł na udar w areszcie[22].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Matthis Krischel , Mathias Schmidt , Dominik Groß , Medizinische Fachgesellschaften im Nationalsozialismus: Bestandsaufnahme und Perspektiven, s. 322 .
- ↑ Sabine Hildebrandt , Miriam Offer , Michael A. Grodin , Recognizing the Past in the Present: New Studies on Medicine before, during, and after the Holocaust, s. 105 .
- ↑ Medizinische Verbrechen 1933-1945, [w:] Till Bastian , Furchtbare Ärzte: medizinische Verbrechen im Dritten Reich, Monachium: C.H. Beck, 2001, s. 85–87, ISBN 978-3-406-39213-9, OCLC 62593343 (niem.).
- ↑ a b Andreas Eichmüller , Keine Generalamnestie: Die Strafverfolgung von NS-Verbrechen in der frühen Bundesrepublik, s. 136 .
- ↑ a b Heribert Kentenich , Martina Rauchfuß , Peter Diederichs , Psychosomatische Gynäkologie und Geburtshilfe 1993/94, s. 18 .
- ↑ Angelika Ebbinghaus , Karl Heinz Roth , 545 Kurzbiographien zum Ärzteprozeß, [w:] Karsten Linne, Erschließungsband zur Mikrofiche-Edition Mit einer Einleitung von Angelika Ebbinghaus zur Geschichte des Prozesses und Kurzbiographien der Prozeßbeteiligten, s. 86, DOI: 10.1515/9783110962994 (niem.).
- ↑ a b Gerhard Bettendorf , Zur Geschichte der Endokrinologie und Reproduktionsmedizin: 256 Biographien und Berichte, s. 89 .
- ↑ a b Das Vernichtungslager Auschwitz, [w:] Till Bastian , Auschwitz und die „Auschwitz-Lüge”: Massenmord und Geschichtsfälschung, Monachium: Beck, 1997, s. 55–56, ISBN 978-3-406-43155-5, OCLC 38536898 (niem.).
- ↑ a b Hanfried Helmchen , Rolf Winau , Versuche mit Menschen: In Medizin, Humanwissenschaft und Politik, s. 72–74 .
- ↑ Paul Weindling , Victims and Survivors of Nazi Human Experiments: Science and Suffering in the Holocaust, s. 150 .
- ↑ Paul Weindling , Victims and Survivors of Nazi Human Experiments: Science and Suffering in the Holocaust, s. 150 .
- ↑ a b Bill Yenne , Hitler’s Master of the Dark Arts: Himmler’s Black Knights and the Occult Origins of the SS, s. 243 .
- ↑ a b Leni Yahil , The Holocaust: The Fate of European Jewry, 1932-1945, s. 369 .
- ↑ a b c Sheldon Rubenfeld , Susan Benedict , Human Subjects Research after the Holocaust, s. 147–148 .
- ↑ David Cymet , History Vs. Apologetics: The Holocaust, the Third Reich, and the Catholic Church, s. 295 (ang.).
- ↑ a b c d e Leslie Alan Horvitz , Christopher Catherwood , Encyclopedia of War Crimes and Genocide, s. 85 .
- ↑ Donald M. McKale , Nazis After Hitler: How Perpetrators of the Holocaust Cheated Justice and Truth, s. 91–94 (ang.).
- ↑ a b Andreas Weigelt , Fallgruppenübersicht und Erschließungsregister – Leitfaden für die biographische Dokumentation, [w:] Klaus-Dieter Müller i inni, Todesurteile sowjetischer Militärtribunale gegen Deutsche (1944-1947). Eine historisch-biographische Studie, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 2015, s. 201, DOI: 10.13109/9783666369681.159, ISBN 978-3-647-36968-6, OCLC 912385222 (niem.).
- ↑ Till Bastian , Furchtbare Ärzte: medizinische Verbrechen im Dritten Reich, s. 85–87 .
- ↑ Gerhard Baader , Auf dem Weg zum Menschenversuch im Nationalsozialismus. Historische Vorbedingungen und der Beitrag der Kaiser-Wilhelm-Institute, [w:] Carola Sachse, Die Verbindung nach Auschwitz. Biowissenschaften und Menschenversuche an Kaiser-Wilhelm-Instituten. Dokumentation eines Symposiums, Göttingen: Wallstein Verlag, 2003, s. 138, ISBN 978-3-89244-699-6, OCLC 496553843 (niem.).
- ↑ Jürgen Peter , Der Nürnberger Ärzteprozess. 3., überarbeitete Auflage, s. 294 (niem.).
- ↑ Die ersten Jahre des Internationalen Auschwitz-Komitees, [w:] Katharina Stengel , Hermann Langbein. Ein Auschwitz-Überlebender in den erinnerungspolitischen Konflikten der Nachkriegszeit, Frankfurt nad Menem, Nowy Jork: Campus Verlag, 2012, s. 182, ISBN 978-3-593-39788-7, OCLC 820121102 (niem.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Y. Ternon, S. Helman, Historia medycyny SS, Warszawa 1973