Chara hispida | |
Systematyka[1] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Gromada | |
Klasa |
ramienicowe |
Nazwa systematyczna | |
Charophyceae Rabenh. 1863: xiv, 282 |
Ramienicowe (Charophyceae) – gromada glonów, w zależności od ujęcia taksonomicznego monotypowa (równoważna rzędowi Charales) lub obejmująca kilka rzędów (wówczas często równoważna gromadzie Charophyta).
Do ramienicowych w szerokim ujęciu zaliczają się najpospolitsze zielenice słodkowodne, takie jak nitkowata skrętnica (Spirogyra) czy wielokomórkowa, plechowata ramienica (Chara), która porasta dno słodkowodnych zbiorników.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Budowa jednokomórkowa, często kolonijna lub nitkowata, po rozbudowaną wielokomórkową plechę.
U ramienicowych wrzeciono kariokinetyczne nie zanika, podobnie jak u watkowatych, jednakże tworzenie nowej ściany komórki w trakcie podziału zaczyna się w środku wrzeciona i postępuje ku ścianom komórki, a więc podobnie jak u zielenic właściwych - inaczej niż u watkowych.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Bez uwzględnienia form kopalnych
[edytuj | edytuj kod]Systematyka ramienic wzbudza kontrowersje. Ze względu na dużą odmienność od pozostałych glonów i jednocześnie małe zróżnicowanie wewnętrzne, tej samej grupie (temu samemu kladowi) odpowiadać może kilka taksonów o różnej randze – rodzina Characeae, rząd Charales, klasa Charophyceae i gromada Charophyta, które po polsku albo wszystkie określa się jako ramienice, albo różnicuje końcówki – odpowiednio: ramienicowate, ramienicowce, ramienicowe, ramienice[2]. W systemach, w których rząd Charales jest grupą siostrzaną wobec rzędów Klebsormidiales i Zygnematales (oraz kilku innych), takson Charophyceae przestaje być monotypowy. Bywa on ponadto uważany za równorzędny zielenicom (bądź w randze klasy, gdy taksony te nazywane są Charophyceae i Chlorophyceae, bądź w randze gromady, odpowiednio – Charophyta i Chlorophyta) albo też im podrzędny (wówczas Charophyceae należą do Chlorophyta, podobnie jak Chlorophyceae obejmujące wtedy tylko tzw. zielenice właściwe). Ponadto ramienice, zielenice i rośliny telomowe mogą być łączone albo ze względu na podobieństwo morfologiczne (zielenice z ramienicami jako tzw. glony zielone Chlorophytina, a rośliny telomowe są wydzielane osobno), albo ze względu na pokrewieństwo (ramienice z roślinami telomowymi jako Streptophyta lub nawet Charophyta, a reszta zielenic jest wówczas wydzielana odrębnie).
Według systemu przyjętego w serwisie AlgaeBase systematyka ramienicowców przedstawia się następująco[1]:
- cesarstwo (domena): eukarionty
- królestwo: rośliny
- podkrólestwo: rośliny zielone
- infrakrólestwo: Streptophyta
- gromada: Charophyta
- klasa: Charophyceae (w tym systemie monotypowa, siostrzana wobec: Coleochaetophyceae, Klebsormidiophyceae, Mesostigmatophyceae i Zygnematophyceae)
- rząd: Charales
- klasa: Charophyceae (w tym systemie monotypowa, siostrzana wobec: Coleochaetophyceae, Klebsormidiophyceae, Mesostigmatophyceae i Zygnematophyceae)
- gromada: Charophyta
- infrakrólestwo: Streptophyta
- podkrólestwo: rośliny zielone
- królestwo: rośliny
Natomiast Szweykowscy ramienicowe dzielili następująco[2]:
- gromada: ramienice (Charophyta) – monotypowa
- klasa: ramienicowe (Charophyceae)
- rząd: chlorokybowce (Chlorokybales)
- rząd: klebsormidiowce (Klebsormidiales)
- rząd: sprzężnicowce, sprzężnice (Zygnematales)
- rząd: tarczowłosowce (Coleochaetales)
- rząd: ramienicowce, ramienice właściwe (Charales)
- klasa: ramienicowe (Charophyceae)
Systematyka form dzisiejszych i kopalnych
[edytuj | edytuj kod]Zapis kopalny ramienicowych to prawie wyłącznie gyrogonity. Na ich podstawie w obrębie klasy Charophyceae Smith (1938) wyróżnia się trzy rzędy:
- Moellerinales Lu, Soulié-Märsche & Wang, znane od syluru do permu;
- Sycidiales Mädler, znane od syluru do karbonu;
- Charales Lindl., znane od dewonu do dziś[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b M.D. Guiry, G.M. Guiry: Taxonomy Browser, Class: Charophyceae. AlgaeBase. [dostęp 2012-01-17]. (ang.).
- ↑ a b Ramienicowe. W: Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 1993, s. 763. ISBN 83-214-0140-6. (pol.).
- ↑ Monique Feist i inni, Treatise on Invertebrate Paleontology, Part B: Protoctista 1, Volume 1: Charophyta, Boulder, Colorado–Lawrence, Kansas: Geological Society of America–University of Kansas, 2005, xvi+170, ISBN 0-8137-3002-3, LCCN 53-12913 .