Nazwisko chińskie | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Chien-Shiung Wu (ur. 31 maja 1912, zm. 16 lutego 1997 w Nowym Jorku[1]) – chińsko-amerykańska fizyczka doświadczalna, specjalizująca się w fizyce cząstek elementarnych i fizyce jądrowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Szanghaju, zdobyła tam tytuł bakałarza na Centralnym Państwowym Uniwersytecie w Chinach[2]. W 1940 roku obroniła doktorat na Uniwersytecie Berkeley[3]. Pracowała na Uniwersytecie Columbia, ekspertka w dziedzinie radioaktywności. Brała udział w Projekcie Manhattan (pracowała nad wzbogaceniem uranu). W roku 1956 dwóch pochodzących z Chin fizyków Tsung-Dao Lee i Chen Ning Yang przewidziało teoretycznie, że w rozpadzie beta łamana jest parzystość. Zasugerowali oni także eksperyment, który mógłby to potwierdzić. Wu wykonała w kooperacji z National Institute of Standards and Technology eksperyment pokazujący to zjawisko w rozpadach beta.
Po ogłoszeniu wyników eksperymentu w „New York Post” napisano o niej:
- „Ta drobna, skromna kobieta okazała się na tyle potężna, by dokonać tego, czego nie udaje się dokonać nawet całym armiom: przyczyniła się do zniszczenia praw natury".
Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki za dokonane odkrycie przypadła tylko Lee i Yangowi, w roku 1957.
Nazywano ją w kręgach fizycznych „pierwszą damą fizyki”, „Madame Curie” a także „Madame Wu”.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Chien-Shiung Wu, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-21] .
- ↑ Słownik uczonych, Piotr Amsterdamski, Bolesław Orłowski, Małgorzata Yamazaki (tłum.), Warszawa: Horyzont, 2002, ISBN 83-7311-430-0, OCLC 52743550 [dostęp 2020-02-05] .
- ↑ Rachel Swaby , Upór i przekora. 52 kobiety, które odmieniły naukę i świat, 2017 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Café Szanghaj – kulisy prac nad teorią pogwałcenia symetrii parzystości (fizyka cząstek elementarnych)
- Chińska madame Skłodowska - Chien-Shiung Wu (Kwantowo.pl)
- ISNI: 0000000110682912
- VIAF: 66527387, 1718158188177720260007
- LCCN: nr90013412
- GND: 172467403
- NDL: 00743693
- BnF: 122789490
- SUDOC: 031607241
- NLA: 50190509
- NKC: ntk20211109653
- NTA: 067575129
- BIBSYS: 90323077
- CiNii: DA03624137
- PLWABN: 9811326495405606, 9810607342605606
- NUKAT: n00046020
- J9U: 987007346896105171
- LIH: LNB:0DM;=mG