Chodnik, trotuar – utwardzony pas terenu służący do poruszania się pieszych, zazwyczaj fragment pobocza drogi. W Polsce najczęściej wyłożony jest płytami betonowymi, kostką betonową lub kamiennym brukiem.
Główną funkcją chodników jest zapewnienie bezpiecznej i wygodnej komunikacji pieszym i oddzielenie jej od komunikacji kołowej na drodze. Mogą pełnić funkcje promenady. Ozdobne mozaiki oraz specjalna, mała infrastruktura mogą przekształcać chodnik w dzieło sztuki.
Obecnie chodniki budowane są w wielu miastach w miarę możliwości i potrzeb łącznie z drogami rowerowymi, oświetlane, a krawężniki na przejściach dla pieszych są obniżone, by umożliwić ruch osób niepełnosprawnych i osób z wózkami dla dzieci.
Regulacje prawne w Polsce
[edytuj | edytuj kod]Do 20 września 2022 r. zgodnie z definicją z ustawy Prawo o ruchu drogowym (PoRD) chodnik był „częścią drogi przeznaczoną do ruchu pieszych”[1]. Od 21 września 2022 r. chodnik to „część drogi dla pieszych przeznaczona wyłącznie do ruchu pieszych i osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch”[2].
Jazda po drodze dla pieszych
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z ustawą drogą dla pieszych mogą jeździć jedynie kierujący urządzeniami wspomagającymi ruch (UWR), nie można zatem jeździć pojazdami (według definicji z Ustawy PoRD art. 2 pkt 31)[3]. W szczególnych przypadkach dopuszcza się jednak ruch rowerów oraz urządzeń transportu osobistego (UTO) po drodze dla pieszych:
- Korzystający z UTO mogą korzystać z drogi dla pieszych, w sytuacji, gdy brakuje drogi dla rowerów lub drogi dla pieszych i rowerów, zgodnie z pkt 2 art. 33b ustawy PoRD.[4]
- Po drodze dla pieszych można jeździć, gdy spełnione są jednocześnie 3 warunki: nie ma drogi dla rowerów, drogi dla pieszych i rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, dopuszczalna szybkość poruszania się na jezdni drogi wynosi więcej niż 50 km/h i chodnik ma minimum 2 metry szerokości. Rowerem można jechać także, gdy jadąca osoba opiekuje się „osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem”, a także w przypadku wystąpienia warunków pogodowych zagrażających bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni, takich jak opady śniegu, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła.[5]
Parkowanie na drodze dla pieszych
[edytuj | edytuj kod]Parkowanie na tej drodze pojazdem samochodowym dozwolone jest przy zachowaniu określonych warunków: parkowanie odbywa się przy krawędzi jezdni, na danym odcinku nie obowiązuje zakaz zatrzymania albo postoju, a szerokość drogi dla pieszych pozostawionego dla pieszych nie jest mniejsza niż 1,5 m. Pojazd nie może utrudniać przejścia pieszym po drodze dla pieszych (art. 47 ustawy Prawo o ruchu drogowym)[6].
Pozostałe informacje
[edytuj | edytuj kod]- W Warszawie pierwsze chodniki o szerokości dwóch łokci wykonano na poboczach ulic w 1784. Zgodnie z wprowadzonymi przepisami, nie miały prawa wjeżdżać na nie wozy, ani sadowić się na nich przekupki[7].
- Istnienie chodników w danej miejscowości jest jednym z elementów umożliwiających wójtowi wystąpienie o nadanie praw miejskich danej wsi.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2021 r. poz. 450).
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1768
- ↑ Art. 26. o ruchu drog. - Prawo o ruchu drogowym [online], www.lexlege.pl [dostęp 2020-11-30] (pol.).
- ↑ Art. 33b. - Prawo o ruchu drogowym [online], lexlege.pl [dostęp 2023-04-16] (pol.).
- ↑ Art. 33. o ruchu drog. - Prawo o ruchu drogowym [online], www.lexlege.pl [dostęp 2020-11-30] (pol.).
- ↑ Wolters Kluwer , Zatrzymanie lub postój na chodniku - Art. 47. - Prawo o ruchu drogowym. [online], OpenLEX [dostęp 2020-11-30] (pol.).
- ↑ Henryk Janczewski: Warszawa. Geneza i rozwój inżynierii miejskiej. Warszawa: Arkady, 1971, s. 197.