City Ground

City Ground

Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Anglia
Adres	Pavillion Road, Nottingham, NG2 5FJ
Data otwarcia	3 września 1898
Klub	Nottingham Forest F.C.
Pojemność stadionu	30 332
Rekordowa frekwencja	49 946, Nottingham-Manchester United, 1967
Wymiary boiska	105 x 71m
Nawierzchnia boiska	trawa
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii City Ground
Położenie na mapie Anglii City Ground
Położenie na mapie Nottinghamshire City Ground
52°56′23,99″N 1°07′56,65″W/52,939997 -1,132403
Multimedia w Wikimedia Commons

City Ground – stadion piłkarski w mieście West Bridgford (przedmieścia Nottingham) w hrabstwie Nottinghamshire w Anglii, położony nad prawym brzegiem rzeki Trent. Od 1898 siedziba klubu piłkarskiego Nottingham Forest F.C. Pojemność 30 332 miejsc^[1].

City Ground znajduje się zaledwie 270 m od stadionu Meadow Lane, siedziby klubu piłkarskiego Notts County. Te dwa stadiony są najbliżej siebie położonymi stadionami piłkarskimi klubów zawodowych w Anglii, a także drugimi pod tym względem w Wielkiej Brytanii - po stadionach dwóch szkockich klubów: Dundee F.C. i Dundee United. Stadiony te znajdują się po przeciwnych stronach rzeki Trent.

Podczas turnieju Mistrzostw Europy w piłce nożnej 1996 w Anglii na stadionie zostały rozegrane trzy mecze fazy grupowej^[2][3][4].

Powstały w 1865^[5] klub piłkarski Nottingham Forest przez 14 lat rozgrywał swoje mecze na terenach rekreacyjnych Forest Recreation Ground – od nazwy których pochodzi nazwa klubu Forest^[6] – zlokalizowanych około 1,5 km na północ od centrum miasta. Były to otwarte tereny, klub nie mógł więc czerpać dochodów ze sprzedaży biletów^[7], dlatego utrzymywał się jedynie ze składek członkowskich zawodników^[8]. W sezonie 1878–79 klub po raz pierwszy wziął udział w rozgrywkach Pucharu Anglii, docierając do półfinału, jednak ze względu na regulamin rozgrywek, który wymagał sprzedaży biletów, nie mógł on rozgrywać spotkań na własnym boisku.

W 1879 klub opuścił dotychczasową siedzibę i przeniósł się na Castle Ground w dzielnicy Meadows. W tym czasie Castle Ground były miejscem gdzie odbywały się mecze krykieta i piłki nożnej. Wcześniej, swoje mecze piłkarskie rozgrywał tam zespół Notts Castle Football Club, który uległ rozwiązaniu, a jego zawodnicy dołączyli do Nottingham Forest^[9]. Zmiana siedziby pozwoliła na wprowadzenie sprzedaży biletów podczas rozgrywek Pucharu Anglii w sezonie 1879-80. Rosnące zainteresowanie zespołem sprawiło, że klub potrzebował większego obiektu, dlatego od 1880 większość ważnych meczów była rozgrywana na boisku krykieta Trent Bridge. Był to wówczas największy obiekt sportowy w Nottingham, na którym możliwa była sprzedaż biletów.

W 1883, prawdopodobnie w wyniku decyzji administracyjnych, które zaskoczyły klub, drużyna została nagle zmuszona do poszukiwania nowej siedziby. Nowym obiektem stały się tereny sportowe Parkside Ground w Lenton (dzielnica Nottingham), na których Forest po raz pierwszy zagrali 22 września 1883. Parkside Ground były jednak znacznie oddalone od centrum miasta, a plac gry poprzez swoje nachylenie i nierówną powierzchnię poddawany był krytyce nawet w lokalnej prasie.

Dwa lata później – w 1885 – klub przeniósł się na pobliski Gregory Ground. Tamtejsze boisko o wymiarach 105x68 m zostało wyrównane, a także wzniesiono przy nim dwie małe, drewniane trybuny. Z Parkside Ground przeniesiono szatnię i pawilon, a koleje Midland Railway zgodziły się w dni meczowe zatrzymywać pociągi na pobliskiej stacji Lenton. 26 września 1885, w pierwszym meczu na nowym obiekcie, Forest pokonali 4:0 Stoke-on-Trent w obecności 2000 kibiców. 25 marca 1889 podczas meczu przeciwko Notts Rangers boisko zostało oświetlone 14 lampami naftowymi Wellsa^[10].

W lipcu 1890 klub wykupił tereny przy ulicy Arkwright Street w dzielnicy Meadows pod budowę nowego placu gry. Prace budowlane kosztowały 1 000 funtów i obejmowały budowę zadaszonej trybuny północnej na 1 000 miejsc stojących, dużego nasypu ziemnego z sześcioma schodkami biegnącego przez całą długość boiska po stronie południowej oraz nasypu z miejscami siedzącymi po stronie zachodniej. Stadion o nazwie Town Ground został otwarty 2 października 1890 towarzyskim meczem z Queen’s Park F.C., w którym Forest wygrali 4:2 w obecności 3500 widzów^[11].

W 1891 na Town Ground odbył się mecz między Północą a Południem, podczas którego po raz pierwszy zastosowano bramki składające się ze słupków, poprzeczki i siatki^[12].

W 1892 Nottingham Forest został przyjęty do Football League. Pierwszy mecz ligowy na Town Ground rozegrano 10 września 1892, Forest przegrał 4:3 ze Stoke City F.C. w obecności 9000 widzów.

W sezonie 1895–96 na stadionie rozegrany został półfinał Pucharu Anglii pomiędzy Sheffield Wednesday F.C. i Bolton Wanderers F.C. zakończony zwycięstwem 3:1 drużyny z Sheffiled.

Rekordowa frekwencja w lidze, wynosząca 15 000 widzów, została odnotowana 24 kwietnia 1897 podczas meczu barażowego pomiędzy Nottingham i Burnley F.C. Ten rekord został wyrównany 4 września 1897 podczas derbów Nottingham z Notts County F.C. zakończonych remisem 1:1.

Ostatni mecz ligowy na Town Ground to wygrana 3:1 z Bury F.C. w dniu 9 kwietnia 1898, obserwowana przez 6000 widzów. W późniejszym czasie obiekt był wykorzystywany do celów mieszkalnych.

W lipcu 1897 z okazji nadania w czerwcu 1897 Nottingham statusu miasta city (w ramach obchodów Diamentowego Jubileuszu Królowej Wiktorii), nowo utworzona rada miejska planując przebudowę terenów Town Ground zaoferowała w zamian tereny po drugiej stronie rzeki Trend, które to z kolei zostały nadane burmistrzowi Nottingham przez króla Edwarda VI na mocy królewskiego statutu z dnia 21 lutego 1551 Rada miasta przyznała klubowi 21-letnią dzierżawę nowego miejsca, a klub zatwierdził plan przeniesienia na nowy teren na corocznym spotkaniu w grudniu 1897. Aby zebrać 3000 funtów wymagane do sfinansowania przeprowadzki, klub wypuścił obligacje w cenie 5 funtów, zwracając się do członków i sympatyków klubu oraz lokalnych biznesmenów o ich nabycie. Dochód z obligacji wyniósł ostatecznie 2000 funtów.

Oficjalne otwarcie nowego obiektu odbyło się 3 września 1898 spotkaniem ligi Division One przeciwko Blackburn Rover F.C. przy dopingu 15 000 widzów.

Główna, zachodnia trybuna stadionu była konstrukcji drewnianej z dachem o beczkowatym kształcie. Trybuna wschodnia była częściowo zadaszona. Boisko było uważane za jedno z najlepszych w kraju - „aksamitny dywan z bujnej darni”. Był to wynik pracy Williama Bardilla, członka komitetu klubu i jednocześnie ogrodnika, którego rodzinna firma nadal istnieje w Stapleford. Bardill wykonał wykop o głębokości 60 cm, w którym zainstalował drenaż, a na nim umieścił wysokiej jakości trawiastą murawę przetransportowaną barką po rzece Trend ze wsi Radcliffe-on-Trent.

W 1898 mecz pierwszej rundy FA Cup pomiędzy Forest a Wolverhampton Wanderers przyciągnął na stadion aż 32 070 widzów. Był to pierwszy mecz piłki nożnej w Nottingham, z którego wpływy przekroczyły 1 000 funtów. W 1898 odbył się tutaj jeden z półfinałów FA Cup, a w latach 1899–1905 stadionie czterokrotnie gościł półfinalistów tych rozgrywek. W 1909 rozegrano na nim międzynarodowy mecz pomiędzy Anglią i Walią.

Boisko na City Ground było pierwszym boiskiem piłkarskim, którego słupki i poprzeczki bramek miały eliptyczny przekrój. Bramki o takiej konstrukcji dostarczyła w 1922 lokalna firma Standard Goals Company. Orzeczenie FA z 1938, że szerokość bramek mierzona od wewnątrz słupków powinna wynosić 8 jardów (ok. 7,31 m) oznaczało, że bramki na City Ground były o 2 cale (ok. 5 cm) za wąskie.

Podczas II wojny światowej na terenie City Ground odbywały się różne imprezy organizowane dla żołnierzy przebywających na urlopach, w tym boks i wyścigi konne. W nocy z 8 na 9 maja 1941 w wyniku bombardowania przez Luftwaffe boisko zostało poważnie uszkodzone, a jego naprawa kosztowała 75 funtów 9 szylingów 11 pensów^[13].

W marcu 1947 podczas powodzi, City Ground został zalany. Wiele archiwów i oficjalnych dokumentów zostało uszkodzonych. Poziom wody sięgał aż do poprzeczek bramek. Drużyna była zmuszona rozegrać kilka domowych meczów na Meadow Lane.

W 1950 klub sporządził plany przebudowy City Ground^[14]. Pierwszym krokiem była rozbudowa i zadaszenie trybuny Trent End (od strony rzeki Trend) w 1954. 12 października 1957 otwarto nową trybunę wschodnią, której koszt budowy wyniósł 40 000 funtów, posiadała ona 2 500 miejsc siedzących. W wyniku przebudowy stadion zwiększył swoją pojemność do 48 000 miejsc. Na otwarcie rozbudowanego stadionu klub rozegrał mecz z Manchesterem United w obecności 47 804 widzów, co stało się rekordem frekwencji.

Chociaż klub należał do pionierów meczów rozgrywanych przy sztucznym oświetleniu (1889, lampy Wellsa na Gregory Ground), to City Ground był jednym z ostatnich stadionów w najwyższej klasie rozgrywek, na którym zainstalowano stałe oświetlenie. W 1961 zbudowano cztery 120-metrowe maszty oświetleniowe, a na każdym z nich zainstalowano trzydzieści sześć 1500-watowych lamp. Nowe oświetlenie zostało po raz pierwszy użyte 11 września 1961, podczas meczu Pucharu Ligi z Gillingham F.C.

Rekordowa frekwencja wynosząca 49 946 widzów, została ustanowiona w październiku 1967, kiedy Forest pokonał Manchester United 3:1 w meczu First Division.

W grudniu 1967 rozegrano tutaj mecz reprezentacji U23 Anglii i Włoch.

W latach 1962–1965 trybuna główna została ponownie zadaszona, rozbudowana i odnowiona. W jej tylnej części powstały nowe pomieszczenia biurowe, szatnie, sklepy z pamiątkami i sprzętem, sale odnowy i pomieszczenia prasowe.

24 sierpnia 1968 podczas meczu First Division z Leeds United na trybunie głównej wybuchł pożar. Zarzewie ognia znajdowało się w pobliżu szatni, a ogień szybko rozprzestrzenił się po w większości drewnianej konstrukcji. Trybuna zostało poważnie uszkodzona, ale pomimo obecności 31 126 widzów, nikt nie został ranny. Jedyne zgłoszone obrażenia dotyczyły ekipy telewizyjnej, która w chwili wybuchu pożaru przebywała w pomieszczeniu telewizyjnym, którego konstrukcja znajdowała się na pewnej wysokości, a zejście z niej wymagało użycia drabiny, która na nieszczęście była w tym czasie przechowywana w pomieszczeniu kotłowni. Pożarł strawił wiele klubowych trofeów i pamiątek. Co ciekawe, dach trybuny nie został uszkodzony. Sama trybuna została odbudowana z betonu i stali. W wyniku pożaru zespół był zmuszony rozegrać sześć kolejnych meczów w roli gospodarza na pobliskim Meadow Lane, przegrywając je wszystkie.

30 stycznia 1980 na City Ground odbyło się pierwsze spotkanie finałowego dwumeczu o Superpuchar Europy UEFA 1979 pomiędzy Nottingham Forest a FC Barcelona. Spotkanie zakończyło się zwycięstwem gospodarzy 1:0 a frekwencja na stadionie wyniosła 23 807 widzów.

25 listopada 1980 odbyło się tutaj pierwsze spotkanie finałowego dwumeczu o Superpuchar Europy UEFA 1980 pomiędzy Nottingham Forest a Valencia CF. Spotkanie zakończyło się zwycięstwem gospodarzy 2:1 a frekwencja na stadionie wyniosła 12 463 widzów.

W sierpniu 1980 została otwarta trybuna Executive Stand na 10 000 miejsc, wybudowana za 2,5 miliona funtów – w dużej mierze dzięki dochodom ze spotkań Pucharu Europy w sezonach 1978-79 i 1979-80, w których Nottingham Forest dwukrotnie sięgnął po tytuł najlepszej drużyny w Europie, a także dochodów osiągniętych z tytułu zdobycia tytułu mistrza Anglii w 1978. W połowie lat 90. XX w. trybuna ta została przebudowana i przemianowana na trybunę Briana Clougha w uznaniu jego zasług dla klubu. Trybuna mieściła 36 lóż dla kadry kierowniczej, dużą jadalnię, przez co stała się atrakcyjna dla klientów korporacyjnych. Dodatkowo, po raz pierwszy w historii zastosowano kolorową identyfikację trybuny, poprzez ułożenie z części krzesełek napisu „FOREST” w kolorze białym, wkomponowanego na tle krzesełek koloru czerwonych^[15]. Przebudowa trybuny pozwoliła na zwiększenie pojemności stadionu do 35 567 miejsc, w tym 15 009 miejsc siedzących.

Przebudowa stadionu w połowie lat 90. XX w. była konsekwencją tragicznych wydarzeń z 15 kwietnia 1989, które miały miejsce na stadionie Hillsborough w Sheffield podczas półfinału Pucharu Anglii pomiędzy Nottingham Forest i Liverpoolem. Efektem tragedii na Hillsborough oraz stadionie Heysel w Brukseli był Raport Taylora, ministra sprawiedliwości Zjednoczonego Królestwa, który wymuszał zastosowanie zmian konstrukcyjnych na angielskich stadionach.

W latach 1992-93 zmodernizowano trybunę Bridgford. Koszt prac budowlanych zamknął się kwotą 4,6 mln funtów, z czego 1,9 mln funtów pochodziło z grantu Football Trust^[16]. Prace rozpoczęły się w kwietniu 1992 a po ich ukończeniu trybuna zyskała pojemność 7 710 miejsc, przy czym jej dolny sektor na 5 131 miejsc został przeznaczony dla kibiców przyjezdnych. Dach nad tą trybuną został zaprojektowany w taki sposób, by zapewnić dostęp światła słonecznego do pobliskich domów mieszkalnych przy ulicy Colwick Road. 70 miejsc przeznaczono dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich^[17]. Umieszczono na niej centrum techniczne, które swoim działaniem obejmuje sterowanie systemem nagłośnienia, tablicą wyników oraz zapewnia policyjną obsługę meczową.

W latach 1994–1996 przebudowano trybunę Trent End. Decyzja o jej modernizacji była związana z wyborem City Ground na jedną z aren turnieju Euro 1996. Po przebudowie trybuna mieściła 7 338 miejsc, co pozwoliło uzyskać pojemność stadionu liczącą 30 576 miejsc, wszystkie siedzące. Ostatni meczem rozegranym na stadionie przed przebudową było spotkanie 8 maja 1994, kiedy w obecności 27 010 widzów Forest świętowało powrót do Premier League.

City Ground był gospodarzem finału Pucharu Anglii w piłce nożnej kobiet FA Women’s Cup w latach 2007 i 2008.^[18][19]

Oprócz meczów piłkarskich na stadionie odbyły się również inne imprezy. 28 kwietnia 2002 na stadionie rozegrano półfinał rugby Heineken Cup, w którym Leicester Tigers pokonało Llanelli Scarlets 13:12. Leicester Tigers po raz kolejny zagrali na City Ground 24 kwietnia 2016 w półfinale Pucharu Mistrzów Europy w rugby przegrywając 16:19 z francuskim zespołem Racing 92. Na stadionie organizowano również koncerty muzyczne.

W grudniu 2012 za kwotę ponad 1 miliona funtów zainstalowano dwa nowe duże ekrany, jeden między trybunami Trent End i Briana Clougha, a drugi z tyłu trybuny Bridgford, wraz z tablicami reklamowymi w technologii LED rozmieszczonymi wokół boiska.

W październiku 2015 główna trybuna została przemianowana na cześć urodzonego w Nottingham, zdobywcy Pucharu Europy, Petera Taylora^[20].

Przed sezonem 2016-17 w związku z problemami z otrzymaniem certyfikatu bezpieczeństwa pojemność stadionu została zmniejszona do 24 357 miejsc^[21].

Latem 2017, pod kierownictwem nowego właściciela Evangelosa Marinakisa, przeprowadzone prace remontowe obejmujące remont szatni, montaż wygodnych foteli w ławkach rezerwowych, a także inne drobne prace renowacyjne^[22]. W 2019 klub zapewnił sobie od Rady miasta przedłużenie dzierżawy City Ground na kolejne 250 lat, co umożliwiło realizację planów przebudowy, w tym odbudowę trybuny Petera Taylora, ulepszenia trybun Bridgford i Briana Clougha oraz rozwój trybuny Trentside^[23].

Podczas turnieju Mistrzostw Europy w piłce nożnej 1996 w Anglii na stadionie City Ground zostały rozegrane trzy mecze fazy grupowej:

Data		Wynik		Faza
11 czerwca 1996	Turcja	0–1	Chorwacja	Grupa D
14 czerwca 1996	Portugalia	1–0	Turcja
19 czerwca 1996	Chorwacja	0–3	Portugalia

Panorama stadionu z górnego sektora trybuny Trent End

Panorama stadionu z górnego sektora trybuny Briana Clougha

Panorama stadionu z dolnego sektora trybuny Bridgford (sektor kibiców przyjezdnych)

• City Ground. stadiumguide.com. [dostęp 2020-12-01]. (ang.).

• Pete Attaway: Nottingham Forest: A Complete Record, 1865-1991. Derby: Breedon Books Sport, 1991. ISBN 0-907969-95-X.
• Andrew Dawes: The Origins and Development of Association Football in Nottinghamshire c.1860-1915. De Montfort University, 2022-02-20.
• Nottingham Forest. W: Simon Inglis: Football Grounds of Britain. Londyn: HarperCollins, 1996, s. 273–277. ISBN 0-00-218426-5.
• Nottingham Forest and Lenton. Lenton Local History Society, czerwiec 1990.
• Keith Mellor: Forest Road: Pictorial Milestones of the Garibaldi Reds. Temple Printing. ISBN 978-1-870010-00-9.
• A. J. Turner: The Hundred Years Story of the Nottingham Forest Football Club: 1865 – 1965. Nottingham: Nottingham Forest Football Club, 1965. OCLC 668119479.
• Don Wright: Forever Forest: The Official 150th Anniversary History of the Original Reds. Stroud: Amberley Publishing, 2015. ISBN 978-1-4456-6131-5.