Cmentarz ciałopalny Wandalów w Prusieku

Cmentarz ciałopalny Wandalów w Prusieku
	; Urna popielnicowa z Prusieka
Państwo	Polska
Miejscowość	Prusiek
Adres	Prusiek, stanowisko 25
Powierzchnia cmentarza	15 ar
Liczba grobów	przebadano 43 obiekty
Data otwarcia	I wiek/II wiek
	Mapa cmentarza;
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok Cmentarz ciałopalny Wandalów w Prusieku
	Położenie na mapie Polski Cmentarz ciałopalny Wandalów w Prusieku
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Cmentarz ciałopalny Wandalów w Prusieku
	Położenie na mapie powiatu sanockiego Cmentarz ciałopalny Wandalów w Prusieku
	49°31′43″N 22°07′38″E/49,528611 22,127222
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz ciałopalny Wandalów w Prusieku – ciałopalne cmentarzysko ludności kultury przeworskiej w miejscowości Prusiek koło Sanoka, będące pierwszą systematycznie badaną nekropolą z okresu rzymskiego w strefie polskich Karpat^[2].

Nekropolia położona jest w widłach dwóch rzek – Sanoczka i jego dopływu Niebieszczanki. Podczas sezonu archeologicznego w roku 2005 i 2006 zostało przebadane przez ekspedycję Instytutu Archeologii UJ^[3].

Cmentarz należy do przedstawicieli jednego ze szczepów germańskich – Wandalów, którzy założyli około II wieku n.e. na terenach nadsańskich liczne osady. Stanowiskiem archeologicznym związanym z tym ludem jest ciałopalne cmentarzysko odkryte w Prusieku, gdzie przebadano archeologicznie 43 bogato wyposażone groby popielnicowe i jamowe. Funkcję popielnicy na omawianym cmentarzysku pełniły naczynia wazowate, lepione ręcznie, o czarnych, gładkich, wyświecanych powierzchniach, zdobione ornamentem w postaci odciskanych grup dołków palcowych. Pod dnem popielnicy znajdowało się skupisko przedmiotów żelaznych. W popielnicowych pochówkach kobiecych występowały głównie ozdoby oraz drewniane, okuwane skrzyneczki z kluczami. W grobach męskich dominuje uzbrojenie i wyposażenie wojownika: miecze (odnaleziono sześć egzemplarzy z przedstawieniami boga Marsa i Wiktorii), elementy tarczy, ostrogi. Część z tych przedmiotów została wytworzona na terenie Cesarstwa Rzymskiego, a kontakty z Imperium dokumentują także liczne odkryte w dorzeczu Sanu monety rzymskie.

Analiza odkrytych inwentarzy grobowych wskazuje na germański rytuał pogrzebowy. Wykazuje przy tym zbieżności z innymi obszarami zamieszkania ludów kultury przeworskiej, niektóre materiały pochodzące z prusieckiego cmentarzyska łączą ścisłe analogie z terenami tzw. wschodniej strefy kultury przeworskiej, poświadczone są także w grupie gustowskiej, z terenami nadłabskiego kręgu kulturowego i Kotliny Czeskiej ^[4]

Przypisy

↑ Prusiek, st. 25
↑ Wandalowie nad Sanem w: almamater.uj.edu.pl. [dostęp 2016-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
↑ Prusiek INTERKULTURELLE BEZIEHUNGEN DER BEVÖLKERUNG DER PRZEWORSK-KULTUR IN DER KARPATENZONE AM ÜBERGANG VON DER FRÜHEN ZU DER JÜNGEREN RÖMISCHEN KAISERZEIT AM BEISPIEL DES GRÄBERFELDES VON PRUSIEK, FS T. 25, GDE. SANOK
↑ TERRA BARBARICA Monumenta archaeologica Barbarica, tomus II Łódź-Warszawa Złote wisiorki z cmentarzyska ludności kultury przeworskiej w Prusieku, stan. 25,gm. Sanok, str, 392

[1] Prusiek, st. 25

[2] Wandalowie nad Sanem w: almamater.uj.edu.pl. [dostęp 2016-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].

[3] Prusiek INTERKULTURELLE BEZIEHUNGEN DER BEVÖLKERUNG DER PRZEWORSK-KULTUR IN DER KARPATENZONE AM ÜBERGANG VON DER FRÜHEN ZU DER JÜNGEREN RÖMISCHEN KAISERZEIT AM BEISPIEL DES GRÄBERFELDES VON PRUSIEK, FS T. 25, GDE. SANOK

[4] TERRA BARBARICA Monumenta archaeologica Barbarica, tomus II Łódź-Warszawa Złote wisiorki z cmentarzyska ludności kultury przeworskiej w Prusieku, stan. 25,gm. Sanok, str, 392

[1]

[2]

[3]

[4]