 nr rej. A-83 z 14.11.1990[1].
| |
 Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie | |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Data otwarcia |
II poł. XVIII w.[1] |
| Zarządca |
Parafia Ścięcia Głowy św. Jana Chrzciciela w Szczytach-Dzięciołowie |
Położenie na mapie gminy Orla  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bielskiego  | |
 52°44′37″N 23°21′22″E/52,743611 23,356111
| |
Cmentarz prawosławny w Szczytach-Dzięciołowie – zabytkowa nekropolia prawosławna w Szczytach-Dzięciołowie.
Cmentarz został wytyczony i utworzony przed powstaniem cerkwi parafialnej, która jest położona w jego obrębie. Oznaczałoby to, że powstał najpóźniej w XVIII w. Według badań B. Rudkowskiego najstarszy zachowany na jego terenie nagrobek pochodzi z 1800 i położony jest na miejscu pochówku kobiety o imieniu Jelena. Ewidencja konserwatorska wskazuje natomiast, że najstarszy datowany nagrobek pochodzi z 1878. W obrębie nekropolii przetrwała grupa nagrobków z II połowy XIX w. i początku wieku XX. Są to pomniki kamienne, z krzyżami z kutej stali. W 1986 na cmentarzu znajdowało się również siedem krzyży drewnianych o wartości zabytkowej, w tym jeden z datą 1889[2].
Na cmentarzu zachowały się nagrobki zmarłych z rodziny Wiewiórowskich, właścicieli dworu w Szczytach[2], którzy w 1864 przeszli na prawosławie[3]. W najbliższym sąsiedztwie cerkwi chowano natomiast proboszczów parafii szczytowskiej. Znajdują się tam groby rodzinne Goworskich, Kulczyckich i Czystowskich, jak również kilka nagrobków, na których pierwotne inskrypcje nie są już czytelne. W pobliżu świątyni zachowały się również krzyże wotywne, z których najstarszy ufundowali w 1873 dwaj chłopi z Krzywej. W obrębie cmentarza rosną lipy; niektóre z nich posiadają status pomnika przyrody[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025.
- ↑ a b c Sosna G., Fionik D.: Szczyty. Dzieje wsi i parafii. Bielsk Podlaski: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, 2005, s. 301–302. ISBN 83-60456-01-1.
- ↑ Sosna G., Fionik D.: Szczyty. Dzieje wsi i parafii. Bielsk Podlaski: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, 2005, s. 102. ISBN 83-60456-01-1.
