Czesław Banach

Data i miejsce urodzenia	13 marca 1931 Wojsławice
Data i miejsce śmierci	11 listopada 2020 Kraków
profesor nauk humanistycznych
nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Odznaczenia

Czesław Banach (ur. 13 marca 1931 w Wojsławicach, zm. 11 listopada 2020 w Krakowie^[1]) – polski pedagog, profesor nauk humanistycznych. Pracownik Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

W 1950 rozpoczął studia w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Będąc studentem III roku został zastępcą asystenta ekonomii w Akademii Górniczo-Hutniczej. Po ukończeniu studiów pracował jako asystent ekonomii w PWSP w Krakowie, w której w 1971 obronił doktorat. W latach 1954–1956 był kierownikiem Wydziału Studenckiego Zarządu Wojewódzkiego Związku Młodzieży Polskiej. W latach 1963–1971 pełnił funkcję kuratora Okręgu Szkolnego dla województwa i miasta Krakowa, a w latach 1971–1972 funkcję kierownika Wydziału Kultury, Nauki i Oświaty KW PZPR w Krakowie. Na przełomie lat 50. i 60. XX w. zajmował się szkolnictwem wyższym i oświatą w krakowskich instancjach PZPR. Następnie został powołany na stanowisko wykładowcy w WSP w Krakowie. W latach 60. był członkiem i II sekretarzem Komitetu Uczelnianego PZPR na tej uczelni^[2].

Od 1972 do 1985 pracował w Warszawie jako zastępca kierownika Wydziału Nauki i Oświaty KC PZPR, był wiceprezesem Zarządu Głównego ZNP, wiceministrem Oświaty i Wychowania. W 1980 habilitował się na Uniwersytecie Warszawskim, a od 1988 był profesorem WSP w Krakowie.

W 1987 został mianowany profesorem nauk humanistycznych. W latach 1987–1989 był członkiem prezydium Komitetu Ekspertów do spraw Edukacji Narodowej. W latach 1997–1998 był członkiem Rady do spraw Reformy Edukacji przy Ministrze Edukacji Narodowej. Od 1974 był członkiem Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, a od 1996 członkiem Komitetu Prognoz „Polska w XX wieku" i „Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN. W latach 1983–1990 był członkiem Prezydium Krajowej Rady Postępu Pedagogicznego, a w latach 1986–1990 przewodniczącym Międzynarodowego Zespołu ds. Kształcenia, Dokształcania i Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie. W latach 1984–1990 był redaktorem naczelnym miesięcznika „Nowa Szkoła". Pochowana na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie (kw. LXXXIX-23-19)^[3].

Zajmował się zagadnieniami kształtowania planów edukacyjnych i życiowych młodzieży oraz ich modyfikacją i rekonstrukcją. W kręgu zainteresowań była edukacja nauczycieli oraz ich funkcjonowanie w zawodzie, polityka edukacyjna oraz reforma szkolnictwa. Wypromował ok. 300 magistrów, 40 licencjatów i 4 doktorów.

• Kształtowanie się plany życiowego i losu absolwentów liceów ogólnokształcących, 1974,
• Modyfikacja i rekonstrukcja planów życiowych, 1979,
• Oświata polska w latach 80. XX wieku, 1984,
• Problemy rozwoju szkolnictwa i oświaty dorosłych, 1987,
• Kultura pedagogiczna nauczyciela, 1987,
• Polska szkoła i system edukacji, 1997.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Złota Odznaka ZNP

• Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2001, s. 37. ISBN 83-88149-41-5.
• Prof. dr hab. Czesław Banach, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2011-07-17] .
• Jubileusz 80. urodzin profesora Czesława Banacha