Dany Laferrière

Dany Laferrière
Imię i nazwisko	Windsor Klébert Laferrière
Data i miejsce urodzenia	17 kwietnia 1953 ; Port-au-Prince
Narodowość	haitańska
Język	francuski
Dziedzina sztuki	literatura
	Ważne dzieła
	Jak bez wysiłku kochać się z Murzynem; L'odeur du café; L'Énigme du retour;
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dany Laferrière, właśc. Windsor Klébert Laferrière (ur. 17 kwietnia 1953 w Port-au-Prince)^[1] – pisarz i dziennikarz francuskojęzyczny, pochodzący z Haiti.

Życiorys

Urodzony w Port-au-Prince, przez pewien czas pracował jako dziennikarz na Haiti. Ze względu jednak na prześladowania polityczne za czasów dyktatury Jean-Claude'a Duvaliera zdecydował się na emigrację i w 1976 wyjechał do Quebecu w Kanadzie. W późniejszym okresie przyjął obywatelstwo tego kraju.

Pierwszą powieść opublikował w 1985. Było to oryginalne, pełne życia i fantazji dzieło Jak bez wysiłku kochać się z Murzynem (fr. Comment faire l'amour avec un nègre sans se fatiguer), bardzo dobrze przyjęte przez krytykę i czytelników, choć ze względu na prowokujący tytuł wywołujące pewne kontrowersje. Powieść została następnie zaadaptowana na potrzeby filmu i zekranizowana w 1989.

Późniejsze dzieła pisarza były również ciepło przyjmowane przez krytykę, choć nie odniosły już tak spektakularnego sukcesu. Proza Laferrière'a ceniona jest ze względu na oryginalność, efektowną grę stereotypami i intertekstualność. Często podejmuje tematykę obecności „czarnoskórego w białym świecie”. Ostatnie powieści wyraźnie nawiązują do haitańskich, czy może szerzej: karaibskich tradycji i wierzeń, ujętych jednak w oryginalny i nieszablonowy sposób.

W latach 90. XX wieku Laferrière często rezydował w Miami na Florydzie. Obecnie mieszka w Montrealu.

Twórczość

Comment faire l'amour avec un nègre sans se fatiguer (1985) – wyd. pol. Jak bez wysiłku kochać się z Murzynem, PIW, Warszawa 2004, tłum. Jacek Giszczak
Éroshima (1987)
L'odeur du café (1991)
Le goût des jeunes filles (1992) – wyd. pol. Smak młodych dziewcząt, Świat Książki, Warszawa 2009, tłum. Jacek Giszczak
Cette grenade dans la main du jeune nègre est-elle une arme ou un fruit? (1993)
Chronique de la dérive douce (1994)
Pays sans chapeau (1996) – wyd. pol. Kraj bez kapelusza, Karakter 2011, tłum. Tomasz Surdykowski
La chair du maître (1997)
Le charme des après-midi sans fin (1997)
Dans l'oeil du cyclone (1999)
Le cri des oiseaux foux (2000)
Je suis fatigué (2000)
Vers le sud (2006)
L’Énigme du retour (2009)^[2]

Odznaczenia i nagrody

Prix Carbet de la Caraïbe za książkę L'Odeur du café (1991)
Prix Edgar-Lespérance (1993)
Prix Médicis za książkę L'Énigme du retour (2009)
Grand prix du livre de Montréal (2009)
Grand prix Metropolis bleu (2010)
Doktorat honorowy Université du Québec à Rimouski (2010)
Komandor Orderu Plejady (2011)^[3]
Członek Akademii Francuskiej (2013)^[2]
Oficer Narodowego Orderu Quebecu (2014)
Towarzysz Orderu Sztuki i Literatury Quebecu (2015)
Doktorat honorowy Université Pierre et Marie Curie (2016)
Oficer Orderu Kanady (2017)
Oficer Orderu Montrealu (2017)
Doktorat honorowy Uniwersytetu Ottawskiego (2017)
Komandor Legii Honorowej
Komandor Orderu Sztuki i Literatury

Przypisy

↑ theguardian.com – Dany Laferrière • A Life in Books (ang.) [dostęp 2013-10-28]
↑ ^a ^b Dany Laferriere, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-03-12] (ang.).
↑ Ordre de la Pléiade – Le président Yvon Vallières honore quatre personnalités marquantes de la Francophonie (fr.) [dostęp 2013-10-28]

Bibliografia

Józef Kwaterko, Dialogi z Ameryką • O frankofońskiej literaturze w Quebecu i na Karaibach, Kraków 2003

Linki zewnętrzne

Académie française – Dany Laferrière (fr.)

[1] theguardian.com – Dany Laferrière • A Life in Books (ang.) [dostęp 2013-10-28]

[:0-2] Dany Laferriere, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-03-12] (ang.).

[3] Ordre de la Pléiade – Le président Yvon Vallières honore quatre personnalités marquantes de la Francophonie (fr.) [dostęp 2013-10-28]

[1]

[2]

[3]