Diane Keaton (2012) | |
Imię i nazwisko |
Diane Hall |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
5 stycznia 1946 |
Zawód |
aktorka, reżyserka, producentka filmowa |
Lata aktywności |
od 1966 |
Diane Keaton, właśc. Diane Hall (ur. 5 stycznia 1946 w Los Angeles) – amerykańska aktorka, reżyserka i producentka filmowa.
W ciągu swojej ponad pięćdziesięcioletniej kariery otrzymała różne wyróżnienia, w tym Oscara, nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej i dwie Złote Globy, a także nominacje do nagrody Tony Award i dwóch nagród Emmy. W 2017 została uhonorowana nagrodą Amerykańskiego Instytutu Filmowego za całokształt twórczości.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Los Angeles w Kalifornii jako najstarsza z czwórki dzieci Dorothy Deanne (z domu Keaton) i Johna Newtona Ignatiusa „Jack” Halla, pośrednika w obrocie nieruchomościami i inżyniera budownictwa lądowego[1]. Jej rodzina miała pochodzenie irlandzkie, angielskie, niemieckie i szkockie[2]. Dorastała z młodszymi braćmi – Randym (ur. 21 marca 1948) i Robinem (ur. 27 marca 1951) oraz młodszą siostrą Dorrie (ur. 1 kwietnia 1953). W 1964 ukończyła Santa Ana High School w Santa Ana, gdzie wystąpiła jako Blanche DuBois w szkolnym przedstawieniu Tramwaj zwany pożądaniem. Uczęszczała do Santa Ana College, a później przez rok do Orange Coast College w Costa Mesa jako studentka aktorstwa, zanim rozpoczęła karierę rozrywkową na Manhattanie. Dołączyła do Actors' Equity Association i zmieniła nazwisko na Keaton, które było panieńskim nazwiskiem jej matki, ponieważ pod nazwiskiem Diane Hall była już zarejestrowana aktorka. Przez krótki czas dorabiała śpiewając w nocnych klubach. Uczyła się aktorstwa w Neighborhood Playhouse School of the Theatre w Nowym Jorku.
W 1968 trafiła na Broadway w roli Sheili w musicalu Hair[3]. Rok później za rolę Lindy Christie w broadwayowskim musicalu Zagraj to jeszcze raz, Sam u boku Woody’ego Allena była nominowana do nagrody Tony Award. Karierę ekranową rozpoczęła od występu w roli Joan Vecchio w komedii romantycznej Kochankowie i inni nieznajomi (Lovers and Other Strangers, 1970). Zagrała postać Katherine „Kay” Corleone (z domu Adams), zmartwionej żony Michaela Corleone w trylogii Francisa Forda Coppoli Ojciec chrzestny (The Godfather, 1972), Ojciec chrzestny II (The Godfather: Part II, 1974) i Ojciec chrzestny III (The Godfather: Part III, 1990)[4].
W 1976 wystąpiła jako Debbie Watsba w produkcji off-Broadwayowskiej Klasa podstawowa języka angielskiego autorstwa Israela Horovitza[5]. Kreacja Annie Hall w komedii romantycznej Woody’ego Allena Annie Hall (1977) przyniosła jej Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, nagrodę BAFTA dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, Złoty Glob dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu, nagrodę Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych dla najlepszej aktorki i nagrodę National Board of Review dla najlepszej aktorki drugoplanowej.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Od października 1968 do października 1972 była związana z Woodym Allenem[6]. Od kwietnia 1971, po wspólnym występie w trylogii Ojciec chrzestny do stycznia 1991 z przerwami spotykała się z Alem Pacino. Rozstali się na dobre, gdy w 1991 dowiedziała się, że ma dwuletnią córkę z trenerką aktorstwa Jan Tarrant[6]. W latach 1978–1980 romansowała z Warrenem Beatty[6].
Keaton powiedziała, że wyprodukowała swój film dokumentalny Niebo (Heaven, 1987), ponieważ „Jako dziecko zawsze byłam dość religijna… Interesowała mnie przede wszystkim religia, bo chciałam pójść do nieba”. Kiedy dorosła, została agnostyczką[7][8].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- Filmy fabularne
- 1956: Dziesięcioro przykazań, jeszcze jako Diane Hall wcieliła się w role córki Jetra
- 1970: Zakochani i inni (Lovers and Other Strangers) jako Joan Vecchio
- 1971: Men of Crisis: The Harvey Wallinger Story jako Renata Wallinger
- 1972: Ojciec chrzestny (The Godfather) jako Kay Adams
- 1972: Zagraj to jeszcze raz, Sam (Play It Again, Sam) jako Linda
- 1973: Śpioch (Sleeper) jako Luna Schlosser
- 1974: Ojciec chrzestny II (The Godfather: Part II) jako Kay Adams-Corleone
- 1975: Miłość i śmierć (Love and Death) jako Sonja
- 1976: Harry i Walter jadą do Nowego Jorku (Harry and Walter Go to New York) jako Lissa Chestnut
- 1976: I Will, I Will... for Now jako Katie Bingham
- 1977: W poszukiwaniu idealnego kochanka (Looking for Mr. Goodbar) jako Theresa Dunn
- 1977: Annie Hall jako Annie Hall
- 1978: Wnętrza (Interiors) jako Renata
- 1979: Manhattan jako Mary Wilke
- 1981: The Wizard of Malta jako narrator (głos)
- 1981: Czerwoni (Reds) jako Louise Bryant
- 1982: Najwyższa stawka (Shoot the Moon) jako Faith Dunlap
- 1984: Mała doboszka (The Little Drummer Girl) jako Charlie
- 1984: Pani Soffel (Mrs. Soffel) jako Kate Soffel
- 1986: Zbrodnie serca (Crimes of the Heart) jako Lenny Magrath
- 1987: Złote czasy radia (Radio Days) jako nowa młoda piosenkarka
- 1987: Baby Boom jako J.C. Wiatt
- 1988: Dobra matka (The Good Mother) jako Anna Dunlap
- 1990: Cytrynowe Trio (The Lemon Sisters) jako Eloise Hamer
- 1990: Ojciec chrzestny III (The Godfather: Part III) jako Kay Adams
- 1991: Ojciec panny młodej (Father of the Bride) jako Nina Banks
- 1992: W matni wyborów (Running Mates) jako Aggie Snow
- 1993: I kto to mówi 3 (Look Who’s Talking Now) jako Daphne (głos)
- 1993: Tajemnica morderstwa na Manhattanie (Manhattan Murder Mystery) jako Carol Lipton
- 1994: Amelia Earhart: Ostatni lot (Amelia Earhart: The Final Flight) jako Amelia Earhart
- 1995: Ojciec panny młodej II (Father of the Bride Part II) jako Nina Banks
- 1996: Pokój Marvina (Marvin’s Room) jako Bessie
- 1996: Zmowa pierwszych żon (The First Wives Club) jako Annie MacDuggan Paradis
- 1997: Siła przebaczenia (The Only Thrill) jako Carol Fritzsimmons
- 1997: Światła Północy (Northern Lights) jako Roberta
- 1999: Gorsza siostra (The Other Sister) jako Elizabeth Tate
- 2000: Gorąca linia (Hanging Up) jako Georgia Mozell
- 2001: Plan B jako Fran
- 2001: Romanssidło (Town & Country) jako Ellie Stoddard
- 2001: Siostra Mary (Sister Mary Explains It All) jako siostra Mary Ignatius
- 2002: Po przejściach (Crossed Over) jako Beverly Lowry
- 2003: Lepiej późno niż później (Something’s Gotta Give) jako Erica Barry
- 2003: Przełom (On Thin Ice) jako Patsy McCartle
- 2005: Rodzinny dom wariatów (The Family Stone) jako Sybil Stone
- 2005: Terminal Impact jako narrator
- 2006: Poddaj się, Dorotko (Surrender Dorothy) jako Natalie
- 2007: Maminsynek (Mama’s Boy) jako Jan Mannus
- 2007: A właśnie, że tak! (Because I Said So) jako Daphne
- 2008: Nieszczęścia chodzą parami (Smother) jako Marilyn Cooper
- 2008: Skok na kasę (Mad Money) jako Bridget Cardigan
- 2010: Dzień dobry TV (Morning Glory) jako Colleen Peck
- 2011: Tilda jako Tilda Watski
- 2012: Darling Companion jako Beth Winter
- 2013: Wielkie wesele (The Big Wedding) jako Ellie Griffin
- 2014: Razem czy osobno? (And So It Goes) jako Leah
- 2017: Zawsze jest czas na miłość jako Emily Walters
- 2018: Pozycja obowiązkowa (Book Club) jako Diane
- Seriale telewizyjne
- 1970: Love, American Style jako Louise
- 1970: Night Gallery jako pielęgniarka Frances Nevins
- 1971: The F.B.I. jako Diane Britt
- 1971: Mannix jako Cindy Conrad
- 1977: The Godfather: A Novel for Television jako Kay Adams Corleone
- 2016: The Young Pope jako siostra Mary[9]
- Produkcja
- 1990: Cytrynowe Trio (The Lemon Sisters) (producent)
- 1997: Światła Północy (Northern Lights) (producent wykonawczy)
- 1999: Oh What a Time It Was (producent)
- 2001: Pasadena (producent wykonawczy)
- 2002: Po przejściach' (Crossed Over) (producent)
- 2003: Przełom (On Thin Ice) (producent wykonawczy)
- 2003: Słoń (Elephant) (producent wykonawczy)
- 2006: Poddaj się, Dorotko (Surrender Dorothy) (producent wykonawczy)
- Reżyseria
- 1990: China Beach
- 1991: Miasteczko Twin Peaks (Twin Peaks)
- 1990: Belinda Carlisle: Runaway Videos
- 1990: The Girl with the Crazy Brother
- 1991: Dziki kwiat (Wildflower)
- 1995: Rodzinka z piekła rodem (Unstrung Heroes)
- 1999: Mother’s Helper
- 2000: Gorąca linia (Hanging Up)
- 2001: Pasadena
- Scenariusz
- 1987: Heaven
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1978 Annie Hall
- Złoty Glob
- Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka: 1978 Annie Hall
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Diane Keaton Biography (1946–). Film Reference. [dostęp 2024-11-10]. (ang.).
- ↑ Diane Keaton What Nationality Ancestry Race. EthniCelebs.com, 13 czerwca 2017. [dostęp 2024-11-10]. (ang.).
- ↑ Diane Keaton. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-11-10]. (ang.).
- ↑ Diane Keaton. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-11-10]. (ang.).
- ↑ Diane Keaton. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2024-11-10]. (ang.).
- ↑ a b c Diane Keaton: cieniem na jej związku z Woodym Allenem położyła się choroba. „To żałosne, ale prawdziwe”, „Viva!”, 1 grudnia 2022 [dostęp 2024-04-13] [zarchiwizowane z adresu] (pol.).
- ↑ Joan Juliet Buck, Inside Diane Keaton, „Vanity Fair”, marzec 1987
- ↑ Diane i jej „Niebo”. „Film”. nr 45/1987 (2001) (XLII), s. 13, 8 listopada 1987. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- ↑ Młody papież/Il giovane papa. [dostęp 2017-01-21].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Portret na życzenie: Diane Keaton. „Film”. nr 20/1986 (1924) (XLI), s. 22, 18 maja 1986. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- Uparta Diana. „Film”. nr 11/1994 (2314), s. 29, listopad 1994. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Diane Keaton w bazie IMDb (ang.)
- Diane Keaton w bazie Filmweb
- Diane Keaton w bazie Notable Names Database (ang.)
- Diane Keaton w bazie Discogs.com (ang.)
- ISNI: 0000000109363666
- VIAF: 112245034
- ULAN: 500335879
- LCCN: n79108434
- GND: 118926357
- NDL: 001163028
- BnF: 13895901v
- SUDOC: 059094338
- NLA: 35945519
- NKC: xx0033910
- BNE: XX1104923
- NTA: 07060911X
- BIBSYS: 90854304
- CiNii: DA06131726
- Open Library: OL1760226A
- PLWABN: 9810704576005606
- NUKAT: n2009041214
- J9U: 987007423842805171
- CANTIC: a10108488
- LNB: 000243807
- BLBNB: 000990501
- KRNLK: KAC2020K7813
- LIH: LNB:CFWK;=BH