Dobrá Niva

Państwo	Słowacja
Kraj	bańskobystrzycki
Powiat	Zwoleń
Starosta	Martin Krúdy[1]
Powierzchnia	52,51[2] km²
Wysokość	357[3] m n.p.m.
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	1 852[4] 35,30[5] os./km²
Nr kierunkowy	+421 45[3]
Kod pocztowy	962 61[3]
Tablice rejestracyjne	ZV
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego Dobrá Niva
Położenie na mapie Słowacji Dobrá Niva
48°28′17″N 19°06′08″E/48,471389 19,102222
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Dobrá Niva – wieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Zwoleń.

Wieś leży w centralnej części Kotliny Pliešovskiej, nad rzeką Neresnicą, ok. 12 km na południe od Zwolenia^[6] i ok. 16 km na północ od Krupiny.

Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 66 oraz linia kolejowa Zwoleń - Šahy.

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1254^[7]. W 1270 r. pod nazwą Dobruna pojawiła się ona w dokumencie króla Stefana V, który potwierdzał w nim wcześniejsze przywileje miejskie króla Beli IV. Dobrá Niva (później wspominana jako Dobrona, Dóbring, Dobronyva, Dobronivá) powstała jako osada górnicza. Wkrótce wraz z sąsiednimi miasteczkami: Babiná, Pliešovce i Sása utworzyła wolny związek, w którym miała najważniejszą pozycję. Ponieważ działalność górnicza nie przyniosła oczekiwanych efektów, mieszkańcy zajęli się rolnictwem, hodowlą bydła i owiec, wypalaniem węgla drzewnego, furmanieniem oraz wiejskimi rzemiosłami^[8]. Miejscowość z czasem utraciła większość przywilejów i stała się zależna od feudalnego "państwa" z siedzibą na zamku Dobrá Niva. W latach 1582–1657 musiała płacić daniny Turkom, którzy w latach 1599 i 1663 ją splądrowali^[9].

W 1944 r. na terenie wsi miał kwatery partyzancki oddział porucznika Taralenki, a mieszkańcy aktywnie współpracowali z ruchem oporu. W czasie słowackiego powstania narodowego w październiku 1944 r. w rejonie Dobréj Nivy miała pozycje obronne pododdziały 2 Czechosłowackiej Samodzielnej Brygady Desantowej, które w zaciętych bojach broniły Niemcom dostępu do Kotliny Zwoleńskiej. Armia radziecka wkroczyła do miejscowości 14 marca 1945 r.^[9] Aktualnie mieszkańcy pracują po części w miejscowym rolnictwie lub prywatnych firmach, po części w zakładach przemysłowych, transporcie i usługach w okolicznych ośrodkach miejskich.

Według danych z dnia 31 grudnia 2012, wieś zamieszkiwało 1867 osób, w tym 957 kobiet i 910 mężczyzn^[10]. W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco^[11]:

• Słowacy – 98,61%
• Czesi – 0,46%
• Morawianie – 0,23%
• Polacy – 0,06%
• Ukraińcy – 0,12%
• Węgrzy – 0,12%

Ze względu na wyznawaną religię struktura mieszkańców kształtowała się w 2001 roku następująco^[11]:

• Katolicy rzymscy – 37,5%
• Grekokatolicy – 0,29%
• Ewangelicy – 55,03%
• Prawosławni – 0,06%
• Husyci – 0,06%
• Ateiści – 5,61%
• Nie podano – 0,93%

Zmiany liczby ludności w miejscowości Dobrá Niva od 1996 roku.
Źródło: Štatistický úrad Slovenskej republiky

W miejscowości prawie do połowy XX w. używany był wariant środkowosłowackiego stroju ludowego, nazywany strojem dobroniwskim. Ze względu na ogólny charakter, niektóre elementy składowe i ich nazwy jest uznawany za jedną z odmian stroju detwiańskiego (słow. detviansky kroj)^[9]. Do dziś we wsi żywy jest folklor.

Zachował się w znacznym stopniu historyczny układ zabudowy wsi oraz szereg dawnych zabudowań mieszkalnych i gospodarczych, dzięki czemu można prześledzić rozwój tutejszego budownictwa ludowego od początków XIX w. (najstarszy dom jest z 1812 r.)^[6],^[8].

• Kościół katolicki św. Michała Archanioła, pierwotnie romański z poł. XIII w., w 1732 r. przebudowany barokowo^[9].
• Kościół ewangelicki tzw. tolerancyjny z lat 1784-1785, odnowiony po pożarze w 1957 r.^[9]