Elektrolit – termin o dwojakim znaczeniu:
- z chemicznego punktu widzenia, elektrolit definiuje się jako substancję, która po stopieniu lub rozpuszczeniu (zwykle w wodzie, choć rozpuszczalnikiem mogą być też np. ciekły amoniak, ciekły dwutlenek siarki i in.[1]) ulega dysocjacji elektrolitycznej, a powstały roztwór może przewodzić prąd elektryczny[2]; elektrolitami mogą być związki jonowe, jak np. chlorek sodu, NaCl, lub niejonowe, jak np. chlorowodór, HCl lub amoniak, NH
3[1][3][4]; - z technicznego punktu widzenia, a także potocznie, każda substancja zdolna do jonowego przewodzenia prądu elektrycznego, czyli przekazywania jonowo ładunku między elektrodami. Zgodnie z tym kryterium elektrolitem jest również roztwór przewodzący prąd elektryczny.
Elektrolity w pierwszym znaczeniu są zawsze również elektrolitami w drugim znaczeniu, natomiast elektrolity w drugim znaczeniu nie zawsze są nimi w pierwszym. Wszystkie dzieli się na ciekłe (płynne) i stałe (suche).
Wodne roztwory soli, kwasów i zasad są przykładami elektrolitów w drugim znaczeniu – dzieli się je na mocne i słabe, w zależności od stopnia dysocjacji:
- elektrolity mocne, całkowicie zdysocjowane na jony: wodorotlenki litowców i berylowców, wyłączając wodorotlenek berylu oraz magnezu; kwasy, na przykład HCl, HI, HBr, H2SO4, HNO3, HClO4; większość nieorganicznych soli rozpuszczalnych w wodzie (sole takie zwykle tworzą kryształy jonowe; wśród wyjątków są sole rtęci – Hg(CN)2, Hg2Cl2 – w których wiązanie metalu z anionem jest w dużym stopniu kowalencyjne)
- elektrolity słabe, tylko częściowo zdysocjowane na jony, między innymi H2S, H2SO3, HNO2, CH3COOH.
Ponadto wyróżnia się elektrolity binarne, które dysocjują na kationy i aniony w takiej samej ilości.
Innymi przykładami elektrolitów tylko w drugim znaczeniu są:
- porowate gąbki lub materiały ceramiczne nasączone roztworami soli, kwasów i zasad
- usieciowane polimery posiadające kanały jonowe, czyli puste obszary, przez które mogą wędrować swobodne jony
- substancje krystaliczne, w których istnieją kanały jonowe, lub które są zdolne do absorbowania i uwalniania jonów okludowanych w sieci krystalicznej.
W medycynie przez to pojęcie rozumie się zdysocjowane substancje zawarte w płynach ustrojowych lub podawane w płynach infuzyjnych oraz te płyny jako takie.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Adam Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, wyd. 5, Warszawa: PWN, 2002, s. 334–335, ISBN 83-01-13654-5 .
- ↑ Electrolyte, [w:] J.W. Gooch , Encyclopedic Dictionary of Polymers, Springer, 2011, s. 260, ISBN 978-1-4419-6247-8 (ang.).
- ↑ D.D. Ebbing , S.D. Gammon , General Chemistry, wyd. 9, Houghton Miffin Company, 2007, s. 125–128, ISBN 0-618-85748-6 (ang.).
- ↑ S.S. Zumdahl , S.A. Zumdahl , Chemistry, Brooks Cole, 2010, s. 132–136, ISBN 0-547-12532-1 (ang.).