Ermegarda, Irmegarda, Irmgarda, Ermengarda, Irmengarda – imię żeńskie pochodzenia germańskiego, którego pierwszy człon to Ermen–, od germ. ermana („wielki, wszechogarniający” – imię półboga germańskiego), występujący w różnych imionach także w innych odmiankach, np. Ermina i Irmina (ta ostatnia wykształcona z poprzedniej, z podwyższoną artykulacją pierwszej samogłoski pod wpływem –i– w następnej sylabie). Człon drugi imienia wiąże się z germ. gardaz – „ogrodzenie, płot”, goc. garda – „pleciony płot, obora”, stsas. gardo, stwniem. garto – „ogród” i należy go rozumieć jako „ogrodzoną posiadłość”.

Imię to notowane było w Polsce już w średniowieczu w formach Ermegardis, Irmegardis^[1], obecnie także m.in. jako Irmgarda^[2], Irmgard, Ermgarda, Irmengarda, Irmingarda, Irmgart, Irmgarta^[3]. Możliwe średniowieczne zdrobnienia i formy pochodne to Emma, Imma, Ermusza, Imka, Jimka^[1].

• 24 lutego, jako wspomnienie św. Irmengardy z Baden^[4]
• 20 marca, jako wspomnienie św. Irmgardy^[5]
• 16 lipca, jako wspomnienie św. Irmengardy z Chiemsee,
• 4 września, jako wspomnienie św. Irmengardy z Süchteln (Kolonii)^[6],
• 3 października, jako wspomnienie św. Irmgardy z Baindt^[7],

• Ermengarda z Hesbaye – córka hrabiego Ingermana z Hesbaye i Jadwigi z Bawarii, żona Ludwika Pobożnego
• Ermengarda z Maine – hrabina Maine
• Ermengarda z Tours – córka hrabiego Hugona z Tours, żona Lotara I
• Ermengarda – księżna Limburgii