Ewa Roniewicz – polska paleontolożka, specjalizująca się w badaniach nad koralowcami sześciopromiennymi.
Elementy biografii
[edytuj | edytuj kod]Studiowała na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1958 otrzymała tytuł zawodowy magistra[1]. Jej kariera zawodowa związana była z Instytutem Paleobiologii PAN, gdzie pracowała w latach 1960–2012, uzyskując w tym czasie stopnie doktora i doktora habilitowanego nauk przyrodniczych[1]. 30 października 1989 otrzymała tytuł profesora nauk przyrodniczych[2]. W latach 1972–1991 była sekretarzem redakcji czasopisma Acta Palaeontologica Polonica[3]. Jej doktorantem był Jarosław Stolarski[3]. 20 czerwca 2015 została wybrana członkiem-korespondentem Wydziału IV Polskiej Akademii Umiejętności[4][5].
Osiągnięcia naukowe
[edytuj | edytuj kod]Znaczenie w historii nauki
[edytuj | edytuj kod]Głównym przedmiotem badań Ewy Roniewicz jest systematyka koralowców triasowych i jurajskich. Opisała liczne nowe taksony koralowców kopalnych, na przykład rodziny Smilostyliidae Roniewicz, 1976[6] i Cyclophylliidae Roniewicz, 1989[7] oraz rodzaje Alpinophyllia Roniewicz, 1989[7], Cylismilia Roniewicz, 1988[8] (= Cylindrosmilia Roniewicz, 1976[6] non Quenstedt, 1880), Distichoflabellum Roniewicz, 1989[7], Smilostylia Roniewicz, 1966[9] i Thamnasterites Roniewicz, 2011[10].
Ponadto uczestniczyła w opracowywaniu wyników wypraw do Mongolii, opisując (we współautorstwie z Halszką Osmólską) teropody Gallimimus Osmólska, Roniewicz & Barsbold, 1972[11] i Deinocheirus Osmólska & Roniewicz, 1970[12].
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]Ewa Roniewicz opublikowała samodzielnie lub we współautorstwie kilkadziesiąt prac naukowych i popularnonaukowych[13], między innymi:
- Les Madréporaires du Jurassique supérieur de la bordure des Monts de Sainte-Croix, Pologne (1966)[9]
- Deinocheiridae, a new family of theropod dinosaurs (Osmólska & Roniewicz, 1970)[12]
- A new dinosaur, Gallimimus bullatus n. gen., n. sp. (Ornithomimidae) from the Upper Cretaceous of Mongolia (1972)[11]
- Les scléractiniaires du Jurassique supérieur de la Dobrogea centrale, Roumanie (1976)[6]
- Pennular and non-pennular Jurassic scleractinians – some examples (1982)[14]
- Triassic Scleractinian corals of the Zlambach Beds, Northern Calcareous Alps, Austria (1989)[7]
- Evolution of the Scleractinia in the light of microstructural data (Roniewicz & Morycowa, 1993)[15]
- Kierunki ewolucyjne w rozwoju koralowców sześciopromiennych (koralowce, parzydełkowce) (1996)[16]
- The key role of skeletal microstructure in recognizing high-rank scleractinian taxa in the stratigraphical record (1996)[17]
- Evolutionary trends in the epithecate scleractinian corals (Roniewicz & Stolarski,1999)[18]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Na jej cześć nazwano gatunki kredowych koralowców: Keriophyllia roniewiczae Baron-Szabo & González-León, 1999 (znana z Meksyku)[19] oraz Balkhanomeandra roniewiczae Bugrova, 2021 (znana z Turkmenistanu i Azerbejdżanu)[20].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Ludzie Nauki: prof. dr hab. Ewa Wanda Roniewicz [online], ludzie.nauka.gov.pl [dostęp 2024-12-30] .
- ↑ Prof. dr hab. Ewa Wanda Roniewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-12-30] .
- ↑ a b Institute of Paleobiology, Polish Academy of Sciences [online], biominerals.paleo.pan.pl [dostęp 2025-01-13] .
- ↑ Jerzy Wyrozumski (red.), Aneks 3: Członkowie PAU wybrani w 2015 roku, „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności”, 2014/2015, Kraków 2015, s. 230–231 .
- ↑ Szczepan Biliński (red.), Członkowie, „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności”, 2023, Kraków, s. 13–30 .
- ↑ a b c Ewa Roniewicz , Les Scléractiniaires du Jurassique supérieur de la Dobrogea Centrale, Roumanie, „Palaeontologia Polonica”, 34, 1976, s. 17–121 .
- ↑ a b c d Ewa Roniewicz , Triassic Scleractinian Corals of the Zlambach Beds, Northern Calcareous Alps, Austria, „Denkschriften der Österreichische Akademie der Wissenschaften, mathematisch−naturwissenschaftliche Klasse”, 126, 1989, s. 5–152 .
- ↑ Ewa Roniewicz , Cylismilia nom.n. (Scleractinia, Jurassic), „Acta Palaeontologica Polonica”, 33 (1), 1988, s. 85 .
- ↑ a b Ewa Roniewicz , Les Madréporaires du Jurassique supérieur de la bordure des Monts de Sainte-Croix, Pologne, „Acta Palaeontologica Polonica”, 11 (2), 1966, s. 198–264 .
- ↑ Ewa Roniewicz , Early Norian (Triassic) corals from the Northern Calcareous Alps, Austria, and the intra−Norian faunal turnover, „Acta Palaeontologica Polonica”, 56 (2), s. 401–428 .
- ↑ a b H. Osmólska , E. Roniewicz , R. Barsbold , A new dinosaur, Gallimimus bullatus n.gen., n.sp. (Ornithomimidae) from the Upper Cretaceous of Mongolia, „Palaeontologia Polonica”, 27, 1972, s. 103–143 .
- ↑ a b H. Osmólska , E. Roniewicz , Deinocheiridae, a new family of theropod dinosaurs, „Palaeontologia Polonica”, 21, 1970, s. 5–19 .
- ↑ Roniewicz_publications [online], biominerals.paleo.pan.pl [dostęp 2024-12-30] .
- ↑ Ewa Roniewicz , Pennular and non-pennular Jurassic scleractinians – some examples, „Acta Palaeontologica Polonica”, 27 (1-4), 1982, s. 157–193 .
- ↑ Ewa Ronieicz , Elżbieta Morycowa , Evolution of the Scleractinia in the light of microstructural data., „Courier Forschungsinstitut Senckenberg”, 164, 1993, s. 233–240 .
- ↑ Ewa Roniewicz , Kierunki ewolucyjne w rozwoju koralowców sześciopromiennych (koralowce, parzydełkowce)., „Kosmos”, 45 (4), 18 stycznia 1996, s. 687–700, ISSN 2658-1132 [dostęp 2024-12-30] .
- ↑ Ewa Roniewicz , The key role of skeletal microstructure in recognizing high-rank scleractinian taxa in the stratigraphical record, „The Paleontological Society Papers”, 1, 1996, s. 187–206, DOI: 10.1017/S1089332600000103, ISSN 1089-3326 [dostęp 2025-01-13] (ang.).
- ↑ E. Roniewicz , J. Stolarski , Evolutionary trends in the epithecate scleractinian corals, „Acta Palaeontologica Polonica”, 44 (2), 1999, s. 131–166 .
- ↑ R.C. Baron-Szabo , C.M. González-León , Lower Cretaceous corals and stratigraphy of the Bisbee Group (Cerro de Oro and Lampazos areas), Sonora, Mexico, „Cretaceous Research”, 20 (4), 1999, s. 465–497, DOI: 10.1006/cres.1999.0159, ISSN 0195-6671 [dostęp 2025-01-13] .
- ↑ I. Yu. Bugrova , A New Genus Balkhanomeandra (Scleractinia) from the Lower Cretaceous of Turkmenistan and Azerbaijan, „Paleontological Journal”, 55 (4), 2021, s. 362–371, DOI: 10.1134/S0031030121040043, ISSN 1555-6174 [dostęp 2025-01-13] (ang.).