![]() | |
Imię i nazwisko |
Felix Josef Mottl |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
Felix Josef Mottl[1][2][3] (ur. 24 sierpnia 1856 w Unter Sankt Veit, zm. 2 lipca 1911 w Monachium[1][2][3]) – austriacki dyrygent.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczył się w Konserwatorium Wiedeńskim u Antona Doora (fortepian), Antona Brucknera (teoria), Felixa Ottona Dessoffa (kompozycja) i Josefa Hellmesbergera (dyrygentura)[1][2]. Jednocześnie pracował jako korepetytor w Operze Wiedeńskiej i był przewodniczącym Wiener Wagnerverein[1]. W 1876 roku z polecenia Hansa Richtera asystował Richardowi Wagnerowi przy organizacji pierwszego festiwalu w Bayreuth[1][2][3][4]. W latach 1881–1903 dyrygował orkiestrą filharmoniczną i teatrem dworskim w Karlsruhe. W trakcie pracy na tym stanowisku wystawił wszystkie opery Wagnera, zorganizował też niemiecką premierę pełnej wersji Trojan Hectora Berlioza (1890)[1][4]. Od 1886 roku dyrygował stale na festiwalu w Bayreuth[1][2][3][4]. W 1894 roku gościł w Londynie z prezentacją repertuaru wagnerowskiego[1][2]. W latach 1898–1900 występował w londyńskim Covent Garden Theatre[2][4], gdzie wystawił kompletny cykl Pierścień Nibelunga[1]. W 1903 roku dyrygował przedstawieniem Walkirii w nowojorskiej Metropolitan Opera[2] i miał tam też wystawić Parsifala, z czego ostatecznie zrezygnował po sporze o prawa autorskie ze spadkobiercami Richarda Wagnera[1][2]. Od 1904 roku był dyrektorem Akademie der Tonkunst oraz dyrygentem i od 1907 roku dyrektorem Hofoper w Monachium[1]. Od 1904 do 1907 roku dyrygował również Filharmonikami Wiedeńskimi[2][3][4]. W 1911 roku wystawił w Bonn Alcestę Ch.W. Glucka w nowej instrumentacji[1]. Zmarł kilka dni po tym, jak zasłabł w trakcie prowadzenia przedstawienia Tristana i Izoldy[1][4].
Zasłynął jako propagator muzyki Wagnera, a jego wykonania przez długi czas uchodziły za wzorcowe[1]. Dokonał też opracowań w duchu estetyki wagnerowskiej dzieł operowych dawnych mistrzów takich jak Christoph Willibald Gluck, André Ernest Modeste Grétry, Jean-Baptiste Lully i Jean-Philippe Rameau, wypaczając jednak w ten sposób ich walory artystyczne[1]. Skomponował 4 opery: Agnes Bernauer (wyst. Weimar 1880), Graf Eberstein (wyst. Karlsruhe 1881), Fürst und Sänger (1893) oraz Rama, ponadto był autorem kwartetu smyczkowego i licznych pieśni[2]. Jego własne dzieła nie zdobyły sobie jednak uznania i popadły w zapomnienie[1].
Przez wiele lat pozostawał w związku ze śpiewaczką Zdenką Faßbender, którą poślubił dopiero na łożu śmierci[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 389. ISBN 83-224-0656-8.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2525. ISBN 0-02-865529-X.
- ↑ a b c d e The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 613. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d e f The Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 537. ISBN 978-0-19-957854-2.
- ISNI: 0000000110633504
- VIAF: 54334992
- LCCN: no89002089
- GND: 116942037
- BnF: 139271982
- SUDOC: 080493882
- NLA: 35734007
- NKC: xx0056424
- BNE: XX1575377
- NTA: 07492690X
- BIBSYS: 90529971
- Open Library: OL7027156A
- PLWABN: 9810558513905606
- NUKAT: n2007141299
- J9U: 987007265638505171
- PTBNP: 1836062
- LNB: 000042956
- CONOR: 9190499
- LIH: LNB:Llc;=Br
- RISM: people/94910