Ferdynand VII w obozie wojskowym pędzla Francisca Goi, 1815 | |
król Hiszpanii | |
Okres |
1808 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Okres |
od 1813 |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona |
1. Maria Antonietta Burbon; |
Dzieci |
z Marią Izabelą Portugalską: |
Odznaczenia | |
Ferdynand VII (ur. 14 października 1784 w Escorialu, zm. 29 września 1833 w Madrycie) – król Hiszpanii w roku 1808 oraz w latach 1813–1833 z dynastii Burbonów.
Syn króla Hiszpanii – Karola IV i Marii Luizy Parmeńskiej, córki Filipa I, księcia Parmy oraz Ludwiki Elżbiety Francuskiej.
Młodość
[edytuj | edytuj kod]Jako następca tronu Ferdynand nie miał żadnego wpływu na politykę swojego ojca, nie miał również żadnych własnych uprawnień – całą władzę miał minister-faworyt Manuel de Godoy, uważany za kochanka matki Ferdynanda[1]. Godoy był jednak bardzo niepopularny wśród Hiszpanów, co zaowocowało buntem w 1805. W październiku 1807 Ferdynand został aresztowany za udział w spisku liberałów, którzy byli przychylni cesarzowi francuskiemu – Napoleonowi Bonaparte. Kiedy spisek został wykryty, Ferdynand zdradził towarzyszy i błagał swoich rodziców o wybaczenie.
Kiedy jego ojciec abdykował na skutek buntu w Aranjuez, w marcu 1808 Ferdynand został królem Hiszpanii i znowu zwrócił się w kierunku Francji mając nadzieję, że cesarz będzie go wspierał. Zamiast tego cesarz zmusił go do abdykacji i uwięził we Francji na prawie 7 lat. Ferdynand mieszkał w zamku w miasteczku Valençay.
Król Hiszpanii
[edytuj | edytuj kod]Ferdynand odzyskał tron Hiszpanii w 1813, ale już w 1820 jego rządy spowodowały rewoltę, rozpoczęło się trzylecie liberalne. Rewolucjoniści popierali postanowienia konstytucji z 1812, a król został uwięziony. Znowu, tak jak niegdyś swoich rodziców, teraz błagał o przebaczenie swoich poddanych. Na początku 1823 Francja zaatakowała Hiszpanię, a w maju partia rewolucyjna przeniosła Ferdynanda do Kadyksu. Król cały czas obiecywał, że spełni wszystkie postulaty rewolucjonistów. Został jednak uwolniony dopiero po bitwie o Trocadero (31 sierpnia 1823) i upadku Kadyksu.
Cztery małżeństwa Ferdynanda przyniosły mu jedynie trzy córki (tylko dwie przeżyły dzieciństwo). W 1830 roku król wprowadził sankcję pragmatyczną, aby córka Izabela po jego śmierci mogła odziedziczyć tron[2]. To spowodowało później wybuch wojny domowej w Hiszpanii (patrz: karlizm).
Genealogia
[edytuj | edytuj kod]Karol III ur. 20 I 1716 zm. 14 XII 1788 |
Maria Amalia Wettyn ur. 24 XI 1724 zm. 27 IX 1760 |
Filip Burbon 1) ur. 15 III 1720 zm. 18 VII 1765 |
Elżbieta Burbon 2) ur. 14 VIII 1727 zm. 6 XII 1759 | ||||||||||
Karol IV ur. 11 XI 1748 zm. 20 I 1819 |
Maria Ludwika Parmeńska ur. 9 XII 1751 zm. 2 I 1819 |
||||||||||||
1 Maria Antonietta3) ur. 14 XII 1784 zm. 21 V 1806 OO 6 X 1802 |
2 Maria Izabela Braganza 4) ur. 19 V 1797 zm. 29 XI 1818 OO 29 IX 1816 |
Ferdynand VII ur. 13 X 1784 zm. 29 IX 1833 |
3 Maria Józefa Wettyn 5) ur. 6 XII 1803 zm. 17 V 1829 OO 20 X 1819 |
4 Maria Krystyna Burbon 6) ur. 27 IV 1806 zm. 22 VIII 1878 OO 11 XII 1829 | |||||
2 | 4 | 4 | |||||||
Izabela Burbon ur. 21 VIII 1817 zm. 9 I 1818 |
Izabela II ur. 10 X 1830 zm. 9 IV 1904 |
Ludwika Ferdynanda7) ur. 30 I 1832 zm. 2 II 1897 |
- syn Filipa V
- córka Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej
- córka Ferdynanda I i Marii Karoliny Habsburg
- córka Jana VI i Karoliny Joachimy (córki Karola IV)
- córka Maksymiliana Saksońskiego i Karoliny Burbon-Parmeńskiej
- córka Franciszka I i Marii Izabeli (córki Karola IV)
- żona Antoniego Orleańskiego (syna Ludwika Filipa I)
W kulturze popularnej
[edytuj | edytuj kod]Jeden z bohaterów powieści Volavérunt urugwajskiego pisarza Antonia Larrety i powstałego na jej podstawie filmu.
Z tym tematem związana jest kategoria:Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Angel Smith: Historical dictionary of Spain. Lanham 2018, s. 291.
- ↑ Dominika Gołaszewska-Rusinowska: Cenzura w okresie restauracji burbońskiej. In: Historia a media. T. 3. Toruń 2017, s. 8.
- ISNI: 0000000392381965
- VIAF: 286447916
- ULAN: 500122384
- LCCN: n80040243
- GND: 119307421
- BnF: 12699052r
- SUDOC: 028694325
- SBN: LIAV156708
- NLA: 36560931
- NKC: jo20181014510
- BNE: XX1724030
- NTA: 070475725
- BIBSYS: 3037533
- Open Library: OL5331747A, OL366334A
- PLWABN: 9810538286705606
- NUKAT: n2008122928
- J9U: 987007261018805171
- CANTIC: a10433351
- BNC: 000062138
- ΕΒΕ: 100546
- RISM: people/50049240