Gaz koksowniczy – paliwo uzyskiwane przez suchą destylację węgla kamiennego w temperaturze 900–1100 °C[1] w piecu koksowniczym, bez dostępu tlenu. Gaz koksowniczy zaliczany jest do gazów węglowych, to znaczy gazów powstających w wyniku termicznej obróbki węgla[2][3].
Produkcja
[edytuj | edytuj kod]Wysokotemperaturowe odgazowanie węgla powoduje wydzielenie wszystkich lotnych składników. Oprócz surowego gazu koksowniczego w procesie tym powstają koks, smoła węglowa oraz woda pogazowa. Surowy gaz koksowniczy zawiera amoniak i jego pochodne oraz siarkowodór (pochodzące z rozkładu organicznych resztek zawartych w węglu). Wszystkie te niepożądane domieszki są usuwane w serii procesów oczyszczania.
Skład chemiczny
[edytuj | edytuj kod]Zawartość składników w gazie koksowniczym jest zmienna i zależy od miejsca wydobycia węgla.
Typowy skład gazu koksowniczego oczyszczonego jest następujący:
- wodór (ok. 55%)
- metan (23–27%)
- tlenek węgla (9–10%)
- azot (ok. 5%)
- węglowodory ciężkie (ok. 3%)
- dwutlenek węgla (ok. 3%)
- tlen (ok. 0,5%)
- siarkowodór (ok. 0,3%).
W skład surowego gazu koksowniczego wchodzą:
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]W przeszłości gaz koksowniczy był stosowany w przedsiębiorstwach oraz w gospodarstwach domowych. Wytwarzany był zwykle lokalnie i nazywany gazem miejskim. Był rozprowadzany siecią gazową do odbiorców. Stosowany był powszechnie od drugiej połowy XIX wieku do lat 80. XX wieku. Służył do gotowania w kuchenkach gazowych, oświetlania ulic (gaz świetlny) oraz jako paliwo w wielu procesach przemysłowych. Ze względu na wysoką toksyczność, wynikającą z dużej zawartości tlenku węgla został wycofany z użycia i zastąpiony gazem ziemnym.[4]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Anna Skwierawska: Procesy oparte na węglu. Politechnika Gdańska (Wydział Chemiczny).
- ↑ Leksykon naukowo-techniczny z suplementem, Aniela Topulos (red.), t. 1, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1989, s. 249, ISBN 83-204-0968-3, OCLC 830082593 .
- ↑ gaz węglowy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-10-28] .
- ↑ Leksykon naukowo-techniczny z suplementem, ISBN 83-204-0968-3, tom 1, str. 249