Gilbert Roland

Gilbert Roland

Imię i nazwisko	Luis Antonio Dámaso de Alonso
Data i miejsce urodzenia	11 grudnia 1905 Juárez
Data i miejsce śmierci	15 maja 1994 Beverly Hills
Zawód	aktor
Współmałżonek	Constance Bennett (1941–1945; rozwód) Guillermina Cantu (1954-1994; jego śmierć)
Lata aktywności	1923–1982
Multimedia w Wikimedia Commons

Luis Antonio Dámaso de Alonso^[1] (ur. 11 grudnia 1905 w Juárez, zm. 15 maja 1994 w Beverly Hills^[2]) − amerykański aktor meksykańskiego pochodzenia, dwukrotnie nominowany do Złotego Globu^[3].

Urodził się w Meksyku w rodzinie katolickiej^[4]. Na przełomie lat 1910–11, po wybuchu rewolucji meksykańskiej wyemigrował z rodziną do Stanów Zjednoczonych. Miał być matadorem jak jego ojciec, ale po otrzymaniu propozycji zagrania niewielkiej roli od jednego z hollywoodzkich łowców talentów, przyjął pseudonim artystyczny na cześć dwójki gwiazd epoki kina niemego: Johna Gilberta i Ruth Roland i postanowił zrobić karierę filmową.

Pierwszą poważniejszą rolę zagrał w 1925 roku w niemej komedii romantycznej z Clarą Bow, ikoną kina niemego i symbolem seksu kinematografii lat 20. XX wieku, na której zrobił tak wielkie wrażenie, że została jego kochanką. Znajomość języka hiszpańskiego pomogła mu odnaleźć się w nowej erze kina dźwiękowego, wystąpił w kilku hiszpańskojęzycznych filmach amerykańskich. W latach 40. zagrał w cyklu westernów, wcielając się w postać Cisco Kida.

Był dwukrotnie nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego: w 1952 za rolę w filmie Piękny i zły oraz w 1964 za film Jesień Czejenów. Został również uhonorowany gwiazdą w Hollywoodzkiej Alei Gwiazd^[5].

• 1923: Dzwonnik z Notre Dame – statysta
• 1925: Zaginiony świat – statysta
• 1926: Dama kameliowa jako Armand
• 1927: Gołębica jako Johnny Powell
• 1933: Lady Lou jako Serge Stanieff
• 1945: Captain Kidd jako Jose Lorenzo
• 1952: Objawienia Matki Boskiej Fatimskiej jako Hugo da Silva
• 1953: Piękny i zły jako Victor 'Gaucho' Ribero
• 1955: The Racers jako Dell'Oro
• 1956: W 80 dni dookoła świata jako Achmed Abdullah
• 1964: Jesień Czejenów jako Dull Knife
• 1977: Wyspy na Golfsztromie jako kapitan Ralph
• 1980: Caboblanco jako Ramirez

• 1960: Zorro jako El Cuchillo / Knife
• 1963: Gunsmoke jako porucznik Julio Chavez
• 1964: Ścigany jako Gus Priamos
• 1965: Bonanza jako Jim Acton
• 1967: Ścigany jako Jose Anza
• 1974: Barnaby Jones

• Gilbert Roland. W: Matthew Coniam: 501 gwiazd filmowych. Steven Jay Schneider (red.). Warszawa: Wydawnictwo MWK, 2008, s. 144. ISBN 978-83-61065-23-4.
• Gilbert Roland w bazie IMDb (ang.)
• Gilbert Roland w bazie Filmweb
• Gilbert Roland w bazie Notable Names Database (ang.)