Spis treści
Giovanni Battista Piranesi
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Praca | |
Styl | |
Odznaczenia | |
Giovanni Battista (albo Giambattista) Piranesi [dʒoˈvanni batˈtista piraˈneːzi] (ur. 4 października 1720 w Mogliano Veneto, zm. 9 listopada 1778 w Rzymie) – włoski architekt i rytownik.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczył się w Wenecji, skąd podróżował w celach naukowych do Neapolu, Herkulanum i Pompei. Od 1745 działał w Rzymie. Do jego prac architektonicznych należą m.in.: przebudowa kościoła S. Maria del Priorato (1765) i willa Zakonu Kawalerów Maltańskich w Rzymie.
Najważniejszą dziedziną działalności Piranesiego były studia nad architekturą i sztuką starożytną (zwłaszcza Rzymu), poparte licznymi podróżami, badaniami archeologicznymi, pomiarami i rysunkami, których wynikiem były bardzo liczne (ponad 2 tys.) prace graficzne (akwaforty, miedzioryty), przedstawiające fantazje arch. (Invenzioni caprici di carceri 1750, 1760), widoki budowli starożytnych, znaleziska archeologiczne. Wykonywał także wzorniki archeologiczne oparte na motywach starożytnych.
W rycinach Piranesi przedstawił sugestywną wizję architektury antycznego Rzymu, w której zachowując wierność szczegółów, tworzył syntetyczne widoki dawnych budowli, wyolbrzymiając je w efektownych ujęciach perspektywicznych i dramatyzując przez stosowanie silnych kontrastów światłocieniowych (Vedute di Roma od 1746, Antichita romane 1756).
Twórczość Piranesiego, na którą złożyły się tradycje weneckiej weduty, wpływ dekoracji teatralnych i pasja archeologiczna, poparte wielką wyobraźnią i biegłością techniczną, łączy w sobie pierwiastki klasycyzmu barokowego z preromantycznym poczuciem malowniczości i nastrojowością. Ryciny Piranesiego zyskały wielką popularność, oddziaływając na rozpowszechnianie się starożytnictwa i kształtowanie się klasycyzmu.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Biografia i grafiki artysty (ang.)
- Więźniowie wyobraźni – obrazy z wystawy. www7.nationalacademies.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-04)]. (ang.)
- Antichita Romanae (1748) (fr.)
- ISNI: 0000000121179992
- VIAF: 2546239
- ULAN: 500114965
- LCCN: n79006767
- GND: 118594575
- NDL: 00473122
- LIBRIS: b8nqmz6v2nq8z75
- BnF: 123477143
- SUDOC: 032449186
- SBN: CFIV063770
- NLA: 35424195
- NKC: jn20040227010
- BNE: XX930586, XX1623098
- NTA: 069702179
- BIBSYS: 90070123
- CiNii: DA01902647
- Open Library: OL422030A
- PLWABN: 9810541678905606
- NUKAT: n98042461
- J9U: 987007266538805171
- PTBNP: 196485
- CANTIC: a10298861
- LNB: 000139053
- NSK: 000205268
- CONOR: 6723171
- ΕΒΕ: 144588
- BLBNB: 000207561
- KRNLK: KAC202325863
- LIH: LNB:BBzE;=BZ
- PWN: 3957571
- Britannica: biography/Giovanni-Battista-Piranesi
- Treccani: giovanni-battista-piranesi
- Universalis: piranese
- БРЭ: 3140322
- NE.se: giovanni-battista-piranesi
- SNL: Giovanni_Battista_Piranesi
- VLE: giovanni-battista-piranesi
- Catalana: 0051138
- DSDE: Giovanni_Battista_Piranesi
- Hrvatska enciklopedija: 48355