Gmina (ang. branch) – w strukturze Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich najmniejsza kongregacja, w ramach której mogą być skupieni wierni[1][2].
Gminy liczą zazwyczaj mniej niż dwustu członków tej wspólnoty religijnej[3], w każdym przypadku natomiast grupę niewystarczająco dużą czy też stabilną, by utworzyć z niej okręg[4]. W początkowym okresie funkcjonowania Kościoła na określenie wchodzących doń lokalnych gmin używano terminu kościół[5]. Szybko jednak przyjęła się nazwa gmina. Oryginalne, angielskie nazewnictwo odzwierciedla sposób, w jaki były one tworzone, z nawróconymi niosącymi nauki wspólnoty kolejnym, sąsiadującym miejscowościom[1].
Gmina jest powszechnie występującym typem kongregacji na obszarach z nieznaczną jedynie obecnością Kościoła[6]. Na obszarach misyjnych grupa gmin tworzy dystrykt[1]. Gminy organizowane są także w palikach, szczególnie tam, gdzie liczba wiernych nie pozwala na utworzenie okręgu[7]. Wraz ze zwiększającą się różnorodnością etniczną w społecznościach świętych zaczęto też powoływać do życia gminy zrzeszające użytkowników konkretnego, mniejszościowego na danym obszarze języka[1], choć ta praktyka przynosiła niekiedy, przynajmniej w Stanach Zjednoczonych, niejednoznaczne rezultaty[8].
W początkach mormonizmu kierował nią wyższy kapłan bądź przewodniczący starszy[5]. Na czele gminy współcześnie stoi prezydent[9], wraz ze swoimi dwoma doradcami tworzący jej prezydium[10]. Odpowiada za i wykonuje te same funkcje co biskup w okręgu[11].
Z uwagi na swój niewielki rozmiar stanowi kluczową jednostkę organizacyjną w międzynarodowej ekspansji Kościoła. Pierwsza gmina w Meksyku utworzona została w 1879[12], w Argentynie w 1925, w Brazylii w 1928[13]. W innych krajach ze znaczącą obecnością mormonizmu pierwsze gminy zostały utworzone znacznie później. W Urugwaju w 1944, a w Hondurasie w 1953. W Chile i w Peru nastąpiło to w 1956, na Haiti z kolei w 1980[12].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 219. ISBN 978-0-02-904040-9.
- ↑ Branch, [w:] Hoyt W. Brewster, Jr., Doctrine & Covenants Encyclopedia Revised Edition [e-book], Salt Lake City: Deseret Book Company, 2012, lokalizacja 738-739, ISBN 978-1-60907-141-7.
- ↑ Branch, [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 1120, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Bruce R. McConkie: Mormon Doctrine. Salt Lake City: Bookcraft, 1966, s. 102.
- ↑ a b The Joseph Smith Papers: Branch. [w:] Glossary [on-line]. josephsmithpapers.org. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Branch, [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 1121-1122, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Branch, [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 1122, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Embry 2000 ↓, s. 45.
- ↑ Branch, [w:] Hoyt W. Brewster, Jr., Doctrine & Covenants Encyclopedia Revised Edition [e-book], Salt Lake City: Deseret Book Company, 2012, lokalizacja 739, ISBN 978-1-60907-141-7.
- ↑ Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 1125. ISBN 978-0-02-904040-9.
- ↑ Branch, [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 1123, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ a b Otterstrom 2012 ↓, s. 113.
- ↑ Otterstrom 2012 ↓, s. 114.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jessie L. Embry. LDS Ethnic Wards and Branches in the United States: The Advantages and Disadvantages of Language Congregations. „Deseret Language and Linguistic Society Symposium”. 26 (1), s. 45–50, 2000. Brigham Young University.
- Samuel M. Otterstrom. International Spatial Diffusion of the Church of Jesus Christ of Latter-day Saints. „Territoire en mouvement Revue de géographie et aménagement”. 13, s. 102-130, 2012. Brigham Young University. ISSN 1950-5698.
